Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Великое князство Литовъское, Didžioji Kunigaikštystė Lietuvos - zobacz wielkie litewskie puszcze oraz ukrtye w nich piękne miasta - zostań Litwinem

Re: Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Postprzez Stanisław von Tauer » 04 gru 2015, 20:36

KRZYŻODZIÓB ŚWIERKOWY


Obrazek

Krzyżodzioby nie są ptakami płochliwymi.

Krzyżodziób świerkowy (Loxia curvirostra) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczaków (Fringillidae).

Zamieszkuje w Eurazji, Ameryce Północnej i Środkowej oraz w Afryce Północnej.

krzyżodziób świerkowy (L. curvirostra curvirostra) – Eurazja od Wysp Brytyjskich po Morze Ochockie. Na południu po Góry Kantabryjskie i Pireneje oraz środkowe Włochy, północne Bałkany oraz południowo-zachodnią Rosję i Syberię. Współwystępuje z L. c. balearica w środkowej i południowej Hiszpanii, z L. c. poliogyba na południu Półwyspu Apenińskiego i na Sycylii, z L. c. guillemardi na południu Bałkanów i w Grecji, z L. c. altaiensis na północnych stokach Ałtaju i w Sajanach, a także na południe od Bajkału, oraz z L. c. japonica na Zabajkalu.
W Polsce gniazduje nieregularnie i nielicznie w górach i na północnym wschodzie (Mazury i Podlasie). Podczas przelotów pojawia się w całym kraju[5], również w miastach. Zimuje w Polsce. W latach gdy brakuje szyszek świerkowych północne populacje krzyżodziobów rozpoczynają koczownicze migracje przemieszczając się w stadach na znaczne dystanse. Wtedy też przylecieć mogą one do Polski. Co parę lat przybywają liczniej między czerwcem a październikiem. Po jesiennym nalocie kolejnej wiosny od marca do maja trwają powroty krzyżodziobów na północ.
krzyżodziób balearski (L. curvirostra balearica) – Baleary
krzyżodziób kosykański (L. curvirostra corsicana) – Korsyka
L. curvirostra poliogyna – Afryka Północna
L. curvirostra guillemardi – Krym, Kaukaz, Azja Mniejsza i Cypr
L. curvirostra altaiensis – Ałtaj, Tuwa i Mongolia
L. curvirostra tianschanica – Tienszan, Pamir, Karakorum i Tarbagataj
L. curvirostra himalyensis – Himalaje oraz Tybet
L. curvirostra meridionalis – południowy Wietnam
L. curvirostra japonica – Wyspy Japońskie
L. curvirostra luzoniensis – Luzon
L. curvirostra minor – południowo-wschodnia Kanada i północno-wschodnie USA
L. curvirostra percna – Nowa Fundlandia.
L. curvirostra sitkensis – wybrzeża południowej Alaski do wybrzeży zachodniego USA
krzyżodziób szkarłatny (L. curvirostra bendirei) – wewnętrzna część południowo-zachodniej Kanady oraz północno-zachodniego USA
L. curvirostra benti – środkowe Góry Skaliste (zachodnio-środkowe USA)
krzyżodziób wyżynny (L. curvirostra sinesciuris) – South Hills i Albion (Idaho).
L. curvirostra grinnelli – zachodnio-środkowe USA do południowo-zachodniego USA
krzyżodziób duży (L. curvirostra stricklandi) – południowo-zachodnie USA do południowego Meksyku
L. curvirostra mesamericana – Gwatemala i Belize do Nikaragui.


Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]
Ptak o masywnej sylwetce z dużą głową i mocnym dziobem oraz krótkim, rozdwojonym ogonem. Jest znany z tego, że jego dolna i górna część dzioba (szczęk) krzyżuje się wzajemnie na końcu. Obie wystają z zarysu dzioba. Powodem tej adaptacji jest wybieranie nasion z szyszek drzew iglastych, a zwłaszcza świerków. Grubym, dużym dziobem o sierpowatym profilu rozchyla zdrewniałe łuski szyszek i mięsistym językiem wybiera nasiona. Samce ceglastoczerwone, samice rozpoznaje się po szarozielonej lub żółtawej szacie. U obu płci ciemnoszare lub brązowawe skrzydła i ogon. Młode brązowe, kreskowane na spodniej części ciała, na skrzydłach słabo widoczna jasna pręga. Podobne są do samicy. Samce w pierwszym i drugim roku życia mają w większości żółte upierzenie, a pomarańczowe lub czerwone gdy stają się starsze. Czasem jednak niektóre mogą już po pierwszym pierzeniu przybrać czerwone barwy.
Podobny krzyżodziób sosnowy jest większy, ma potężniejszy dziób. Oba gatunki rozróżnia się po kształcie głowy i wysokości dzioba. Większy od wróbla, spokrewniony z gilem i ziębą.

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Może prowadzić osiadły lub koczowniczy tryb życia. Liczebność krzyżodzioba jest uzależniona na dany terenie od urodzaju szyszek. Nie jest ptakiem płochliwym. Gdy chodzi po cienkich gałązkach przytrzymuje się dziobem. Potrafi też zwisać grzbietem w dół. Poza okresem lęgowym gromadzi się w stada. W związku z różną obfitością pokarmu w różnych regionach północnej Europy wędruje nieregularnie.

Wymiary średnie[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała ok. 17 cm
Rozpiętość skrzydeł ok. 28 cm
Masa ciała ok. 94 g
Biotop[edytuj | edytuj kod]
Gnieździ się najchętniej w naturalnych i wtórnych lasach iglastych, głównie świerkowych, górskich borach świerkowych, nizinnych borach sosnowych lub lasach szpilkowych z domieszką świerków. Pojawiają się też w podmiejskich parkach, jeśli rosną tam drzewa iglaste.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Okres lęgowy krzyżodziobów jest nietypowo długi - nie zależy od dostępności owadów, a nasion świerku
Liczebność lęgów uzależniona jest od urodzaju szyszek, toteż przystępować do nich może nawet zimą, od stycznia. Przy podobnych warunkach latem drugi lęg może przypaść na sierpień, kiedy to inne ptaki w umiarkowanej strefie klimatycznej są już po rozrodzie. W latach, w których rośnie mało szyszek, krzyżodzioby prowadzą koczownicze migracje, przemieszczając się stadnie na dość duże odległości. W ciągu roku może wyprowadzić od 1 do 2 lęgów. Tworzone pary są monogamiczne.

Gniazdo[edytuj | edytuj kod]
Na bocznej gałęzi świerka w koronach, rzadko sosny, na wysokości od 4 do 5 m. Jest masywne, od góry zakryte zwisającymi gałązkami i uwite z gałązek świerkowych, mchu, porostów i płatków kory, a wysłane włosiem, korzonkami, piórami i suchą trawą. Ma kształt koszyczka. Ptak wybiera zwykle drzewa rosnące samotnie lub na skraju lasu.

Jaja[edytuj | edytuj kod]

Loxia curvirostra
Samica składa w nietypowym zakresie czasu – od stycznia do marca – 3 albo 4 mało wydłużone jaja o tle brudnobiałym lub szaroniebieskim, drobno fioletowo nakrapiane, o średnich wymiarach 22x16 mm.

Wysiadywanie i pisklęta[edytuj | edytuj kod]
Od złożenia pierwszego jaja trwa 14–16 dni. Samica przez cały czas nie opuszcza gniazda – ani jaj, ani piskląt. Karmi ją w tym czasie samiec. Gdy po 20–25 dniach młode, gniazdowniki, wyprowadzą się z gniazda i usamodzielnią, krzyżodzioby przemieszczają się w inne miejsca. Co ciekawe, małe pisklęta mają obydwie części dzioba równe, a do ich skrzyżowania dochodzi dopiero po wylocie z gniazda.

Nasiona drzew iglastych, głównie świerka, rzadziej sosny i jodły, to praktycznie jedyny pokarm krzyżodzioba. Znikome uzupełnienie diety stanowią suche nasiona innych drzew i roślin zielnych, wyjątkowo owady. Pisklęta karmione są prawdopodobnie tylko rozmiękczonymi nasionami i dlatego okres lęgowy nie musi przypadać na okres największej obfitości owadów, jak u innych wróblowatych. Nasiona świerka dojrzewają cyklicznie co kilka lat przez co krzyżodzioby mogą koczować w promieniu nawet kilkuset kilometrów szukając drzewostanów, gdzie mogą je znaleźć. Czasem zdarza się, że przy źródłach pokarmu zbiera się tyle krzyżodziobów, że ma to charakter inwazji. Te mogą rozpoczynać się już regularnie latem i na początku jesieni.

Żeruje głównie na drzewach. Po szyszkach chodzi wręcz w akrobatyczny sposób - zręcznie przemyka między gałęziami, zwisa z szyszek i wspina się po nich pomagając sobie przy tym dziobem, a gdy szyszka się oderwie przytrzymuje ją nogami jak papuga. Może też zlatywać do szyszek leżących na ziemi lub odrywać takie, które dorównują wadze krzyżodzioba. Przenosi je w locie, zanosi je w rozwidlenie gałęzi, kładzie i tam dopiero zaczyna wydobywać nasiona przytrzymując szyszkę palcami. Gdy szyszka jest duża obrabia ją bez zrywania.

Obrazek

Siedzący na gałęzi.

Obrazek

Filmik pokazujący jego żerowanie:
https://youtu.be/mOXk0M_SiLw
/-/ Stanisław von Tauer
herbu von Tauer
Pułkownik wojsk koronnych
Wojewoda łęczycki


Obrazek



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 1661
Dołączył(a): 26 lis 2015, 16:17
Medale: 9
Order Księcia Włodzimierza III (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Wojska (1) Amarantowa Wstążka (1) Medal 100 lat niepodległości (1)
Gwiazda Ukrainy (1) Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Gadu-Gadu: 66056090

Re: Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Postprzez Stanisław von Tauer » 06 gru 2015, 19:34

KOWALIK ZWYCZAJNY

Kowalik, kowalik zwyczajny, bargiel (Sitta europaea) – gatunek niewielkiego, osiadłego ptaka z rodziny kowalików (Sittidae).

Wyróżniono kilkanaście podgatunków S. europaea[3][4]:

kowalik zwyczajny (Sitta europaea caesia) – zachodnia, środkowa i południowo-wschodnia Europa.
kowalik skandynawski (Sitta europaea europaea) – północna i wschodnia Europa.
Sitta europaea hispaniensis – Portugalia, Hiszpania i północne Maroko.
Sitta europaea cisalpina – Szwajcaria, Chorwacja, Włochy i Sycylia.
Sitta europaea levantina – południowa Turcja, północna Syria i północny Liban.
Sitta europaea persica – południowo-wschodnia Turcja, północny Irak i zachodni Iran.
kowalik kaukaski (Sitta europaea caucasica) – północno-wschodnia Turcja do południowo-zachodniej Rosji.
Sitta europaea rubiginosa – północny Iran i Azerbejdżan.
kowalik syberyjski (Sitta europaea asiatica) – środkowa Rosja do wschodniej Syberii, Hokkaido (północna Japonia) i północno-zachodnia Mandżuria (północno-wschodnie Chiny).
Sitta europaea albifrons – północno-wschodnia Syberia i północna część Wysp Kurylskich.
Sitta europaea amurensis – południowo-wschodnia Syberia, Korea, środkowa i południowa Japonia, Hebei do północno-wschodniej Mandżurii (północno-wschodnie Chiny).
kowalik białogardły (Sitta europaea roseilia) – południowe Kiusiu (skrajnie południowa Japonia).
Sitta europaea bedfordi – Czedżu I. (Korea Południowa).
Sitta europaea seorsa – północno-zachodnie Chiny.
kowalik chiński (Sitta europaea sinensis) – północno-środkowe i wschodnie Chiny.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Zamieszkuje licznie lasy Europy (poza północną częścią Półwyspu Skandynawskiego, Irlandią i Szkocją), Maghreb, Azję Mniejszą i znaczną część umiarkowanej Azji (poza częścią centralną) do Pacyfiku i granicy tropików.

Podział na podgatunki jest sporny. Większość autorów w europejskiej populacji wyróżnia trzy podgatunki: S. europea europaea (Europa Północno-Wschodnia) , S. europaea caesia (Europa Zachodnia w Wyspy Brytyjskie) i S. europaea sinensis (Europa Południowo-Wschodnia).

W Polsce szeroko rozpowszechniony, średnio liczny ptak lęgowy[5].

Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]

Głowa kowalika z bliska
Krępa sylwetka ze stosunkowo dużą głową, krótkim ogonem i mocnym, dłutowatym dziobem podobnym do dzioba dzięciołów. Obie płci podobnych rozmiarów, ubarwione prawie jednakowo, choć samiec w porównaniu z samicą ma bardziej rdzawy spód ciała i ciemnokasztanowe boki ciała z wiśniowym odcieniem. Z boku samice są jasnobrązowe z rdzawym odcieniem, a spód ich ciała jest beżoworudawy. Wierzch ciała kowalików jest szaroniebieski, policzki i podbródek białe, przez oko przechodzi czarny pasek sięgający do karku. Kolorystyka spodu ciała zróżnicowana u różnych podgatunków – u ptaków ze środkowej i południowej Europy oraz Wysp Brytyjskich jest on mniej lub bardziej intensywnie pomarańczowy, natomiast u ptaków z północy Europy – biały. Spodnie pióra ogonowe są czerwonobrązowe i widnieją na nich białe plamki. Dziób ma szaroniebieski kolor, tęczówki oczu są brązowe, a nogi żółtobrązowe. Ptak wielkości wróbla.

Wymiary średnie[edytuj | edytuj kod]
długość ciała: ok. 14 cm
rozpiętość skrzydeł: ok. 23-27 cm

Masa ciała[edytuj | edytuj kod]
Masa ciała: ok. 20 g

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Poszukując pożywienia, chodzi po pniach drzew lub skałach, często głową w dół (potrafi to jako jeden z nielicznych ptaków, a spośród krajowych i europejskich – jako jedyny).
Kowalik przemieszcza się inaczej niż dzięcioły i pełzacze, które, gdy chodzą po pniu, podpierają się ogonem jak trzecią kończyną. Poruszając się po korowinie drzewa, kowalik zaczepia na nierównościach pazury swych silnych palców. Wykonuje swobodne ruchy po dość gładkich, wilgotnych pniach buków. Doskonale się wspina (podobnie jak dzięcioły), chodzi nawet po spodniej stronie gałęzi. Podobnie jednak jak dzięcioły, kowalik swym potężnym dłutowatym dziobem wyciąga zdobycz ze szczelin w korze. Czaszka tego ptaka nie jest przystosowana do kucia w drewnie. Może najwyżej kilkoma dobrze wymierzonymi uderzeniami mocno wbić nasienie w szparę w korowinie (zachowania podobne do dzięcioła dużego). Jest to sposób na chowanie zapasów na wypadek gorszej zasobności terenu w pokarm. Takie zachowania obserwuje się przy karmnikach zimą. Regularnie, w bardzo krótkich odstępach czasu, przenosi w dziobie po jednym ziarnie i chowa je w pobliżu. Sam nie potrafi wykuć dziupli. Wykazują dużą ruchliwość i zwinność, zachowując przy tym ostrożność. Nie jest to ptak zbyt towarzyski.

Lot kowalika jest bardzo szybki i ma falisty tor. W czasie przelotu ptak zręcznie porusza się pomiędzy gałęziami. Można wtedy dostrzec jego szaroniebieski wierzch ciała, ciemne lotki i krótki czarno-biały ogon. Łatwo zauważyć tego ptaka, choć dłuższe przyglądanie się mu jest niemożliwe przez szybkie poruszanie się po pniach i przelatywanie z drzewa na drzewo. Zimą można spotkać kowaliki w stadach mieszanych z sikorami, pełzaczami, mysikrólikami i dzięciołami. Razem szukają pokarmu i wzajemnie ostrzegają się przed drapieżnikami. Nie tworzą same stad. Choć to gatunek osiadły, co parę lat może jesienią liczniej koczować. Zimą wraz z sikorkami przylatuje w pobliża siedzib ludzkich.


Często się odzywa i robi to głośno. Jego repertuar odgłosów jest bogaty. Słyszy się go zarówno wiosną i latem, jak jesienią i w cieplejsze zimowe dni. Wiosną jest to dźwięk podobny do sikorek "sit sit" lub "twij twij". Letni lub jesienny odgłos "cit" jest wydawany już dużo rzadziej. W sytuacji zaniepokojenia woła głośno i ostro "trek trek".

Biotop[edytuj | edytuj kod]
Luźne starodrzewy liściaste i mieszane, parki miejskie, aleje starych drzew, duże zadrzewienia śródpolne, większe ogrody. Preferuje drzewostany z udziałem gatunków ciężkonasiennych np. dębu i buka. Unika wnętrza lasów i suchych borów iglastych. Występuje przeważnie na niższych lub średnich wysokościach nad poziomem morza. Czasem zasiedla też małe bory świerkowe i sosnowe, ale musi tam zalatywać na obszary z drzewami liściastymi.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]

Głowa kowalika z bliska
Krępa sylwetka ze stosunkowo dużą głową, krótkim ogonem i mocnym, dłutowatym dziobem podobnym do dzioba dzięciołów. Obie płci podobnych rozmiarów, ubarwione prawie jednakowo, choć samiec w porównaniu z samicą ma bardziej rdzawy spód ciała i ciemnokasztanowe boki ciała z wiśniowym odcieniem. Z boku samice są jasnobrązowe z rdzawym odcieniem, a spód ich ciała jest beżoworudawy. Wierzch ciała kowalików jest szaroniebieski, policzki i podbródek białe, przez oko przechodzi czarny pasek sięgający do karku. Kolorystyka spodu ciała zróżnicowana u różnych podgatunków – u ptaków ze środkowej i południowej Europy oraz Wysp Brytyjskich jest on mniej lub bardziej intensywnie pomarańczowy, natomiast u ptaków z północy Europy – biały. Spodnie pióra ogonowe są czerwonobrązowe i widnieją na nich białe plamki. Dziób ma szaroniebieski kolor, tęczówki oczu są brązowe, a nogi żółtobrązowe. Ptak wielkości wróbla.

Wymiary średnie[edytuj | edytuj kod]
długość ciała: ok. 14 cm
rozpiętość skrzydeł: ok. 23-27 cm

Masa ciała[edytuj | edytuj kod]
Masa ciała: ok. 20 g

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Poszukując pożywienia, chodzi po pniach drzew lub skałach, często głową w dół (potrafi to jako jeden z nielicznych ptaków, a spośród krajowych i europejskich – jako jedyny).
Kowalik przemieszcza się inaczej niż dzięcioły i pełzacze, które, gdy chodzą po pniu, podpierają się ogonem jak trzecią kończyną. Poruszając się po korowinie drzewa, kowalik zaczepia na nierównościach pazury swych silnych palców. Wykonuje swobodne ruchy po dość gładkich, wilgotnych pniach buków. Doskonale się wspina (podobnie jak dzięcioły), chodzi nawet po spodniej stronie gałęzi. Podobnie jednak jak dzięcioły, kowalik swym potężnym dłutowatym dziobem wyciąga zdobycz ze szczelin w korze. Czaszka tego ptaka nie jest przystosowana do kucia w drewnie. Może najwyżej kilkoma dobrze wymierzonymi uderzeniami mocno wbić nasienie w szparę w korowinie (zachowania podobne do dzięcioła dużego). Jest to sposób na chowanie zapasów na wypadek gorszej zasobności terenu w pokarm. Takie zachowania obserwuje się przy karmnikach zimą. Regularnie, w bardzo krótkich odstępach czasu, przenosi w dziobie po jednym ziarnie i chowa je w pobliżu. Sam nie potrafi wykuć dziupli. Wykazują dużą ruchliwość i zwinność, zachowując przy tym ostrożność. Nie jest to ptak zbyt towarzyski.

Lot kowalika jest bardzo szybki i ma falisty tor. W czasie przelotu ptak zręcznie porusza się pomiędzy gałęziami. Można wtedy dostrzec jego szaroniebieski wierzch ciała, ciemne lotki i krótki czarno-biały ogon. Łatwo zauważyć tego ptaka, choć dłuższe przyglądanie się mu jest niemożliwe przez szybkie poruszanie się po pniach i przelatywanie z drzewa na drzewo. Zimą można spotkać kowaliki w stadach mieszanych z sikorami, pełzaczami, mysikrólikami i dzięciołami. Razem szukają pokarmu i wzajemnie ostrzegają się przed drapieżnikami. Nie tworzą same stad. Choć to gatunek osiadły, co parę lat może jesienią liczniej koczować. Zimą wraz z sikorkami przylatuje w pobliża siedzib ludzkich.

Głos[edytuj | edytuj kod]
głos kowalika
MENU0:00
Plik audio w formacie "Ogg"
Problem z odtwarzaniem pliku? Zobacz Pomoc.
Często się odzywa i robi to głośno. Jego repertuar odgłosów jest bogaty. Słyszy się go zarówno wiosną i latem, jak jesienią i w cieplejsze zimowe dni. Wiosną jest to dźwięk podobny do sikorek "sit sit" lub "twij twij". Letni lub jesienny odgłos "cit" jest wydawany już dużo rzadziej. W sytuacji zaniepokojenia woła głośno i ostro "trek trek".

Biotop[edytuj | edytuj kod]
Luźne starodrzewy liściaste i mieszane, parki miejskie, aleje starych drzew, duże zadrzewienia śródpolne, większe ogrody. Preferuje drzewostany z udziałem gatunków ciężkonasiennych np. dębu i buka. Unika wnętrza lasów i suchych borów iglastych. Występuje przeważnie na niższych lub średnich wysokościach nad poziomem morza. Czasem zasiedla też małe bory świerkowe i sosnowe, ale musi tam zalatywać na obszary z drzewami liściastymi.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]
Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]

Głowa kowalika z bliska
Krępa sylwetka ze stosunkowo dużą głową, krótkim ogonem i mocnym, dłutowatym dziobem podobnym do dzioba dzięciołów. Obie płci podobnych rozmiarów, ubarwione prawie jednakowo, choć samiec w porównaniu z samicą ma bardziej rdzawy spód ciała i ciemnokasztanowe boki ciała z wiśniowym odcieniem. Z boku samice są jasnobrązowe z rdzawym odcieniem, a spód ich ciała jest beżoworudawy. Wierzch ciała kowalików jest szaroniebieski, policzki i podbródek białe, przez oko przechodzi czarny pasek sięgający do karku. Kolorystyka spodu ciała zróżnicowana u różnych podgatunków – u ptaków ze środkowej i południowej Europy oraz Wysp Brytyjskich jest on mniej lub bardziej intensywnie pomarańczowy, natomiast u ptaków z północy Europy – biały. Spodnie pióra ogonowe są czerwonobrązowe i widnieją na nich białe plamki. Dziób ma szaroniebieski kolor, tęczówki oczu są brązowe, a nogi żółtobrązowe. Ptak wielkości wróbla.

Wymiary średnie[edytuj | edytuj kod]
długość ciała: ok. 14 cm
rozpiętość skrzydeł: ok. 23-27 cm

Masa ciała[edytuj | edytuj kod]
Masa ciała: ok. 20 g

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Poszukując pożywienia, chodzi po pniach drzew lub skałach, często głową w dół (potrafi to jako jeden z nielicznych ptaków, a spośród krajowych i europejskich – jako jedyny).
Kowalik przemieszcza się inaczej niż dzięcioły i pełzacze, które, gdy chodzą po pniu, podpierają się ogonem jak trzecią kończyną. Poruszając się po korowinie drzewa, kowalik zaczepia na nierównościach pazury swych silnych palców. Wykonuje swobodne ruchy po dość gładkich, wilgotnych pniach buków. Doskonale się wspina (podobnie jak dzięcioły), chodzi nawet po spodniej stronie gałęzi. Podobnie jednak jak dzięcioły, kowalik swym potężnym dłutowatym dziobem wyciąga zdobycz ze szczelin w korze. Czaszka tego ptaka nie jest przystosowana do kucia w drewnie. Może najwyżej kilkoma dobrze wymierzonymi uderzeniami mocno wbić nasienie w szparę w korowinie (zachowania podobne do dzięcioła dużego). Jest to sposób na chowanie zapasów na wypadek gorszej zasobności terenu w pokarm. Takie zachowania obserwuje się przy karmnikach zimą. Regularnie, w bardzo krótkich odstępach czasu, przenosi w dziobie po jednym ziarnie i chowa je w pobliżu. Sam nie potrafi wykuć dziupli. Wykazują dużą ruchliwość i zwinność, zachowując przy tym ostrożność. Nie jest to ptak zbyt towarzyski.

Lot kowalika jest bardzo szybki i ma falisty tor. W czasie przelotu ptak zręcznie porusza się pomiędzy gałęziami. Można wtedy dostrzec jego szaroniebieski wierzch ciała, ciemne lotki i krótki czarno-biały ogon. Łatwo zauważyć tego ptaka, choć dłuższe przyglądanie się mu jest niemożliwe przez szybkie poruszanie się po pniach i przelatywanie z drzewa na drzewo. Zimą można spotkać kowaliki w stadach mieszanych z sikorami, pełzaczami, mysikrólikami i dzięciołami. Razem szukają pokarmu i wzajemnie ostrzegają się przed drapieżnikami. Nie tworzą same stad. Choć to gatunek osiadły, co parę lat może jesienią liczniej koczować. Zimą wraz z sikorkami przylatuje w pobliża siedzib ludzkich.

Głos[edytuj | edytuj kod]
głos kowalika
MENU0:00
Plik audio w formacie "Ogg"
Problem z odtwarzaniem pliku? Zobacz Pomoc.
Często się odzywa i robi to głośno. Jego repertuar odgłosów jest bogaty. Słyszy się go zarówno wiosną i latem, jak jesienią i w cieplejsze zimowe dni. Wiosną jest to dźwięk podobny do sikorek "sit sit" lub "twij twij". Letni lub jesienny odgłos "cit" jest wydawany już dużo rzadziej. W sytuacji zaniepokojenia woła głośno i ostro "trek trek".

Biotop[edytuj | edytuj kod]
Luźne starodrzewy liściaste i mieszane, parki miejskie, aleje starych drzew, duże zadrzewienia śródpolne, większe ogrody. Preferuje drzewostany z udziałem gatunków ciężkonasiennych np. dębu i buka. Unika wnętrza lasów i suchych borów iglastych. Występuje przeważnie na niższych lub średnich wysokościach nad poziomem morza. Czasem zasiedla też małe bory świerkowe i sosnowe, ale musi tam zalatywać na obszary z drzewami liściastymi.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]
Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]

Głowa kowalika z bliska
Krępa sylwetka ze stosunkowo dużą głową, krótkim ogonem i mocnym, dłutowatym dziobem podobnym do dzioba dzięciołów. Obie płci podobnych rozmiarów, ubarwione prawie jednakowo, choć samiec w porównaniu z samicą ma bardziej rdzawy spód ciała i ciemnokasztanowe boki ciała z wiśniowym odcieniem. Z boku samice są jasnobrązowe z rdzawym odcieniem, a spód ich ciała jest beżoworudawy. Wierzch ciała kowalików jest szaroniebieski, policzki i podbródek białe, przez oko przechodzi czarny pasek sięgający do karku. Kolorystyka spodu ciała zróżnicowana u różnych podgatunków – u ptaków ze środkowej i południowej Europy oraz Wysp Brytyjskich jest on mniej lub bardziej intensywnie pomarańczowy, natomiast u ptaków z północy Europy – biały. Spodnie pióra ogonowe są czerwonobrązowe i widnieją na nich białe plamki. Dziób ma szaroniebieski kolor, tęczówki oczu są brązowe, a nogi żółtobrązowe. Ptak wielkości wróbla.

Wymiary średnie[edytuj | edytuj kod]
długość ciała: ok. 14 cm
rozpiętość skrzydeł: ok. 23-27 cm

Masa ciała[edytuj | edytuj kod]
Masa ciała: ok. 20 g

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Poszukując pożywienia, chodzi po pniach drzew lub skałach, często głową w dół (potrafi to jako jeden z nielicznych ptaków, a spośród krajowych i europejskich – jako jedyny).
Kowalik przemieszcza się inaczej niż dzięcioły i pełzacze, które, gdy chodzą po pniu, podpierają się ogonem jak trzecią kończyną. Poruszając się po korowinie drzewa, kowalik zaczepia na nierównościach pazury swych silnych palców. Wykonuje swobodne ruchy po dość gładkich, wilgotnych pniach buków. Doskonale się wspina (podobnie jak dzięcioły), chodzi nawet po spodniej stronie gałęzi. Podobnie jednak jak dzięcioły, kowalik swym potężnym dłutowatym dziobem wyciąga zdobycz ze szczelin w korze. Czaszka tego ptaka nie jest przystosowana do kucia w drewnie. Może najwyżej kilkoma dobrze wymierzonymi uderzeniami mocno wbić nasienie w szparę w korowinie (zachowania podobne do dzięcioła dużego). Jest to sposób na chowanie zapasów na wypadek gorszej zasobności terenu w pokarm. Takie zachowania obserwuje się przy karmnikach zimą. Regularnie, w bardzo krótkich odstępach czasu, przenosi w dziobie po jednym ziarnie i chowa je w pobliżu. Sam nie potrafi wykuć dziupli. Wykazują dużą ruchliwość i zwinność, zachowując przy tym ostrożność. Nie jest to ptak zbyt towarzyski.

Lot kowalika jest bardzo szybki i ma falisty tor. W czasie przelotu ptak zręcznie porusza się pomiędzy gałęziami. Można wtedy dostrzec jego szaroniebieski wierzch ciała, ciemne lotki i krótki czarno-biały ogon. Łatwo zauważyć tego ptaka, choć dłuższe przyglądanie się mu jest niemożliwe przez szybkie poruszanie się po pniach i przelatywanie z drzewa na drzewo. Zimą można spotkać kowaliki w stadach mieszanych z sikorami, pełzaczami, mysikrólikami i dzięciołami. Razem szukają pokarmu i wzajemnie ostrzegają się przed drapieżnikami. Nie tworzą same stad. Choć to gatunek osiadły, co parę lat może jesienią liczniej koczować. Zimą wraz z sikorkami przylatuje w pobliża siedzib ludzkich.

Głos[edytuj | edytuj kod]
głos kowalika
MENU0:00
Plik audio w formacie "Ogg"
Problem z odtwarzaniem pliku? Zobacz Pomoc.
Często się odzywa i robi to głośno. Jego repertuar odgłosów jest bogaty. Słyszy się go zarówno wiosną i latem, jak jesienią i w cieplejsze zimowe dni. Wiosną jest to dźwięk podobny do sikorek "sit sit" lub "twij twij". Letni lub jesienny odgłos "cit" jest wydawany już dużo rzadziej. W sytuacji zaniepokojenia woła głośno i ostro "trek trek".

Biotop[edytuj | edytuj kod]
Luźne starodrzewy liściaste i mieszane, parki miejskie, aleje starych drzew, duże zadrzewienia śródpolne, większe ogrody. Preferuje drzewostany z udziałem gatunków np. dębu i buka. Unika wnętrza lasów i suchych borów iglastych. Występuje przeważnie na niższych lub średnich wysokościach nad poziomem morza. Czasem zasiedla też małe bory świerkowe i sosnowe, ale musi tam zalatywać na obszary z drzewami liściastymi.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]

Głowa kowalika z bliska
Krępa sylwetka ze stosunkowo dużą głową, krótkim ogonem i mocnym, dłutowatym dziobem podobnym do dzioba dzięciołów. Obie płci podobnych rozmiarów, ubarwione prawie jednakowo, choć samiec w porównaniu z samicą ma bardziej rdzawy spód ciała i ciemnokasztanowe boki ciała z wiśniowym odcieniem. Z boku samice są jasnobrązowe z rdzawym odcieniem, a spód ich ciała jest beżoworudawy. Wierzch ciała kowalików jest szaroniebieski, policzki i podbródek białe, przez oko przechodzi czarny pasek sięgający do karku. Kolorystyka spodu ciała zróżnicowana u różnych podgatunków – u ptaków ze środkowej i południowej Europy oraz Wysp Brytyjskich jest on mniej lub bardziej intensywnie pomarańczowy, natomiast u ptaków z północy Europy – biały. Spodnie pióra ogonowe są czerwonobrązowe i widnieją na nich białe plamki. Dziób ma szaroniebieski kolor, tęczówki oczu są brązowe, a nogi żółtobrązowe. Ptak wielkości wróbla.

Wymiary średnie[edytuj | edytuj kod]
długość ciała: ok. 14 cm
rozpiętość skrzydeł: ok. 23-27 cm

Masa ciała[edytuj | edytuj kod]
Masa ciała: ok. 20 g

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Poszukując pożywienia, chodzi po pniach drzew lub skałach, często głową w dół (potrafi to jako jeden z nielicznych ptaków, a spośród krajowych i europejskich – jako jedyny).
Kowalik przemieszcza się inaczej niż dzięcioły i pełzacze, które, gdy chodzą po pniu, podpierają się ogonem jak trzecią kończyną. Poruszając się po korowinie drzewa, kowalik zaczepia na nierównościach pazury swych silnych palców. Wykonuje swobodne ruchy po dość gładkich, wilgotnych pniach buków. Doskonale się wspina (podobnie jak dzięcioły), chodzi nawet po spodniej stronie gałęzi. Podobnie jednak jak dzięcioły, kowalik swym potężnym dłutowatym dziobem wyciąga zdobycz ze szczelin w korze. Czaszka tego ptaka nie jest przystosowana do kucia w drewnie. Może najwyżej kilkoma dobrze wymierzonymi uderzeniami mocno wbić nasienie w szparę w korowinie (zachowania podobne do dzięcioła dużego). Jest to sposób na chowanie zapasów na wypadek gorszej zasobności terenu w pokarm. Takie zachowania obserwuje się przy karmnikach zimą. Regularnie, w bardzo krótkich odstępach czasu, przenosi w dziobie po jednym ziarnie i chowa je w pobliżu. Sam nie potrafi wykuć dziupli. Wykazują dużą ruchliwość i zwinność, zachowując przy tym ostrożność. Nie jest to ptak zbyt towarzyski.

Lot kowalika jest bardzo szybki i ma falisty tor. W czasie przelotu ptak zręcznie porusza się pomiędzy gałęziami. Można wtedy dostrzec jego szaroniebieski wierzch ciała, ciemne lotki i krótki czarno-biały ogon. Łatwo zauważyć tego ptaka, choć dłuższe przyglądanie się mu jest niemożliwe przez szybkie poruszanie się po pniach i przelatywanie z drzewa na drzewo. Zimą można spotkać kowaliki w stadach mieszanych z sikorami, pełzaczami, mysikrólikami i dzięciołami. Razem szukają pokarmu i wzajemnie ostrzegają się przed drapieżnikami. Nie tworzą same stad. Choć to gatunek osiadły, co parę lat może jesienią liczniej koczować. Zimą wraz z sikorkami przylatuje w pobliża siedzib ludzkich.

Głos[edytuj | edytuj kod]
głos kowalika
MENU0:00
Plik audio w formacie "Ogg"
Problem z odtwarzaniem pliku? Zobacz Pomoc.
Często się odzywa i robi to głośno. Jego repertuar odgłosów jest bogaty. Słyszy się go zarówno wiosną i latem, jak jesienią i w cieplejsze zimowe dni. Wiosną jest to dźwięk podobny do sikorek "sit sit" lub "twij twij". Letni lub jesienny odgłos "cit" jest wydawany już dużo rzadziej. W sytuacji zaniepokojenia woła głośno i ostro "trek trek".

Biotop[edytuj | edytuj kod]
Luźne starodrzewy liściaste i mieszane, parki miejskie, aleje starych drzew, duże zadrzewienia śródpolne, większe ogrody. Preferuje drzewostany z udziałem gatunków ciężkonasiennych np. dębu i buka. Unika wnętrza lasów i suchych borów iglastych. Występuje przeważnie na niższych lub średnich wysokościach nad poziomem morza. Czasem zasiedla też małe bory świerkowe i sosnowe, ale musi tam zalatywać na obszary z drzewami liściastymi.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]
Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]

Głowa kowalika z bliska
Krępa sylwetka ze stosunkowo dużą głową, krótkim ogonem i mocnym, dłutowatym dziobem podobnym do dzioba dzięciołów. Obie płci podobnych rozmiarów, ubarwione prawie jednakowo, choć samiec w porównaniu z samicą ma bardziej rdzawy spód ciała i ciemnokasztanowe boki ciała z wiśniowym odcieniem. Z boku samice są jasnobrązowe z rdzawym odcieniem, a spód ich ciała jest beżoworudawy. Wierzch ciała kowalików jest szaroniebieski, policzki i podbródek białe, przez oko przechodzi czarny pasek sięgający do karku. Kolorystyka spodu ciała zróżnicowana u różnych podgatunków – u ptaków ze środkowej i południowej Europy oraz Wysp Brytyjskich jest on mniej lub bardziej intensywnie pomarańczowy, natomiast u ptaków z północy Europy – biały. Spodnie pióra ogonowe są czerwonobrązowe i widnieją na nich białe plamki. Dziób ma szaroniebieski kolor, tęczówki oczu są brązowe, a nogi żółtobrązowe. Ptak wielkości wróbla.

Wymiary średnie[edytuj | edytuj kod]
długość ciała: ok. 14 cm
rozpiętość skrzydeł: ok. 23-27 cm

Masa ciała[edytuj | edytuj kod]
Masa ciała: ok. 20 g

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Poszukując pożywienia, chodzi po pniach drzew lub skałach, często głową w dół (potrafi to jako jeden z nielicznych ptaków, a spośród krajowych i europejskich – jako jedyny).
Kowalik przemieszcza się inaczej niż dzięcioły i pełzacze, które, gdy chodzą po pniu, podpierają się ogonem jak trzecią kończyną. Poruszając się po korowinie drzewa, kowalik zaczepia na nierównościach pazury swych silnych palców. Wykonuje swobodne ruchy po dość gładkich, wilgotnych pniach buków. Doskonale się wspina (podobnie jak dzięcioły), chodzi nawet po spodniej stronie gałęzi. Podobnie jednak jak dzięcioły, kowalik swym potężnym dłutowatym dziobem wyciąga zdobycz ze szczelin w korze. Czaszka tego ptaka nie jest przystosowana do kucia w drewnie. Może najwyżej kilkoma dobrze wymierzonymi uderzeniami mocno wbić nasienie w szparę w korowinie (zachowania podobne do dzięcioła dużego). Jest to sposób na chowanie zapasów na wypadek gorszej zasobności terenu w pokarm. Takie zachowania obserwuje się przy karmnikach zimą. Regularnie, w bardzo krótkich odstępach czasu, przenosi w dziobie po jednym ziarnie i chowa je w pobliżu. Sam nie potrafi wykuć dziupli. Wykazują dużą ruchliwość i zwinność, zachowując przy tym ostrożność. Nie jest to ptak zbyt towarzyski.

Lot kowalika jest bardzo szybki i ma falisty tor. W czasie przelotu ptak zręcznie porusza się pomiędzy gałęziami. Można wtedy dostrzec jego szaroniebieski wierzch ciała, ciemne lotki i krótki czarno-biały ogon. Łatwo zauważyć tego ptaka, choć dłuższe przyglądanie się mu jest niemożliwe przez szybkie poruszanie się po pniach i przelatywanie z drzewa na drzewo. Zimą można spotkać kowaliki w stadach mieszanych z sikorami, pełzaczami, mysikrólikami i dzięciołami. Razem szukają pokarmu i wzajemnie ostrzegają się przed drapieżnikami. Nie tworzą same stad. Choć to gatunek osiadły, co parę lat może jesienią liczniej koczować. Zimą wraz z sikorkami przylatuje w pobliża siedzib ludzkich.

Głos[edytuj | edytuj kod]
głos kowalika
MENU0:00
Plik audio w formacie "Ogg"
Problem z odtwarzaniem pliku? Zobacz Pomoc.
Często się odzywa i robi to głośno. Jego repertuar odgłosów jest bogaty. Słyszy się go zarówno wiosną i latem, jak jesienią i w cieplejsze zimowe dni. Wiosną jest to dźwięk podobny do sikorek "sit sit" lub "twij twij". Letni lub jesienny odgłos "cit" jest wydawany już dużo rzadziej. W sytuacji zaniepokojenia woła głośno i ostro "trek trek".

Biotop[edytuj | edytuj kod]
Luźne starodrzewy liściaste i mieszane, parki miejskie, aleje starych drzew, duże zadrzewienia śródpolne, większe ogrody. Preferuje drzewostany z udziałem gatunków ciężkonasiennych np. dębu i buka. Unika wnętrza lasów i suchych borów iglastych. Występuje przeważnie na niższych lub średnich wysokościach nad poziomem morza. Czasem zasiedla też małe bory świerkowe i sosnowe, ale musi tam zalatywać na obszary z drzewami liściastymi.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod

Toki[edytuj | edytuj kod]

Kowalik jedzący z ręki

Zimą kowaliki tworzą mieszane stada z innymi gatunkami małych ptaków
W okresie godowym nie kryje się przed człowiekiem. Można zauważyć go wtedy jak biega po pniu od ich podstawy po koronę i odzywa się co chwilę głośnym wabieniem. Pieśń miłosna wiosną rozlega się daleko po całym lesie. Tworzy monogamiczne pary.

Gniazdo[edytuj | edytuj kod]
Najchętniej lęgnie się od maja do czerwca w dziuplach wykutych przeważnie przez dzięcioły (ale sam ich nie wykuwa), rzadziej budkach lęgowych jeśli są na danym terenie i zwłaszcza wtedy gdy nie ma tam odpowiedniej wielkości dziupli. Jeżeli wybrana dziupla ma zbyt duży otwór (względem tułowia ptaka), samica potrafi pomniejszyć go, używając gliny, błota i iłu (mieszając je wcześniej w dziobie ze śliną). Otwór wejściowy staje się tak mały, że sama z trudem potrafi się przez niego przecisnąć. Jest to dobry sposób obrony przed drapieżnikami i jednocześnie cecha rozpoznawcza dziupli zamieszkanych przez kowaliki. Wyściółka z płatków kory, szczególnie sosny (latać w tym celu może nawet kilkaset metrów od gniazda), mchu lub z suchej trawy i liści. Gliną kowalik wygładza też nierówności dziupli. Zazwyczaj zajmuje tę samą dziuplę przez kilka sezonów.

Jaja[edytuj | edytuj kod]
Wyprowadza jeden lęg w ciągu roku. W kwietniu składa 5-8 jaj o średnich wymiarach 20x15 mm, białych z nielicznymi rdzawymi, szarymi i szarofioletowymi plamkami, które są gęściej usiane na tępym końcu.

Wysiadywanie[edytuj | edytuj kod]
Jaja wysiadywane są przez okres 14 do 16 dni przez samicę. W tym czasie samiec karmi partnerkę. Po wykluciu potomstwo, gniazdowniki, jest karmione przez oboje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po 22 do 24 dniach.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Kowalik w charakterystycznej pozycji głową w dół
Zjada najliczniej występujące gatunki owadów, ich larwy, pająki i inne bezkręgowce, zimą nasiona i drobne owoce, również duże nasiona drzew liściastych i iglastych, zbóż takich jak jęczmień, owies oraz słonecznik, orzechy laskowe, żołędzie, nasiona bukowe. W trakcie sezonu lęgowego żywi się głównie motylami, pająkami i pluskwiakami. Jesienią i zimą jada zazwyczaj nasiona dębu, buka, grabu i leszczyny.

Owady są zbierane na drzewach - pniach, grubszych gałęziach, rzadziej na ziemi (głównie jesienią i zimą). Może też ścigać owady w powietrzu. Bierze ważny udział w ograniczaniu lokalnej populacji owadów. Wykorzystuje swoje możliwości poruszania się po pniach głową w dół - zbiera te owady, które zostały przeoczone przez ptaki chodzące głową do góry. Podważa swym długim i silnym dziobem korę, aby wydobyć spod niej owady - podobnie jak dzięcioły, choć nie jest z nimi blisko spokrewniony. Oprócz tego uderzeniami dzioba odłupuje kawałki kory lub twarde łupiny nasion i dłubie w spróchniałym drewnie. Zebrane duże nasiona rozkuwa poprzez ich wciśnięcie w zakamarki kory lub w zagłębienia ziemi. Gromadzi zapasy na zimę poprzez wciśnięcie nasion w zakamarki kory i zagłębienia w gruncie. Zimą odwiedza karmniki.

[img]Toki[edytuj | edytuj kod]

Kowalik jedzący z ręki

Zimą kowaliki tworzą mieszane stada z innymi gatunkami małych ptaków
W okresie godowym nie kryje się przed człowiekiem. Można zauważyć go wtedy jak biega po pniu od ich podstawy po koronę i odzywa się co chwilę głośnym wabieniem. Pieśń miłosna wiosną rozlega się daleko po całym lesie. Tworzy monogamiczne pary.

Gniazdo[edytuj | edytuj kod]
Najchętniej lęgnie się od maja do czerwca w dziuplach wykutych przeważnie przez dzięcioły (ale sam ich nie wykuwa), rzadziej budkach lęgowych jeśli są na danym terenie i zwłaszcza wtedy gdy nie ma tam odpowiedniej wielkości dziupli. Jeżeli wybrana dziupla ma zbyt duży otwór (względem tułowia ptaka), samica potrafi pomniejszyć go, używając gliny, błota i iłu (mieszając je wcześniej w dziobie ze śliną). Otwór wejściowy staje się tak mały, że sama z trudem potrafi się przez niego przecisnąć. Jest to dobry sposób obrony przed drapieżnikami i jednocześnie cecha rozpoznawcza dziupli zamieszkanych przez kowaliki. Wyściółka z płatków kory, szczególnie sosny (latać w tym celu może nawet kilkaset metrów od gniazda), mchu lub z suchej trawy i liści. Gliną kowalik wygładza też nierówności dziupli. Zazwyczaj zajmuje tę samą dziuplę przez kilka sezonów.

Jaja[edytuj | edytuj kod]
Wyprowadza jeden lęg w ciągu roku. W kwietniu składa 5-8 jaj o średnich wymiarach 20x15 mm, białych z nielicznymi rdzawymi, szarymi i szarofioletowymi plamkami, które są gęściej usiane na tępym końcu.

Wysiadywanie[edytuj | edytuj kod]
Jaja wysiadywane są przez okres 14 do 16 dni przez samicę. W tym czasie samiec karmi partnerkę. Po wykluciu potomstwo, gniazdowniki, jest karmione przez oboje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po 22 do 24 dniach.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Kowalik w charakterystycznej pozycji głową w dół
Zjada najliczniej występujące gatunki owadów, ich larwy, pająki i inne bezkręgowce, zimą nasiona i drobne owoce, również duże nasiona drzew liściastych i iglastych, zbóż takich jak jęczmień, owies oraz słonecznik, orzechy laskowe, żołędzie, nasiona bukowe. W trakcie sezonu lęgowego żywi się głównie motylami, pająkami i pluskwiakami. Jesienią i zimą jada zazwyczaj nasiona dębu, buka, grabu i leszczyny.

Owady są zbierane na drzewach - pniach, grubszych gałęziach, rzadziej na ziemi (głównie jesienią i zimą). Może też ścigać owady w powietrzu. Bierze ważny udział w ograniczaniu lokalnej populacji owadów. Wykorzystuje swoje możliwości poruszania się po pniach głową w dół - zbiera te owady, które zostały przeoczone przez ptaki chodzące głową do góry. Podważa swym długim i silnym dziobem korę, aby wydobyć spod niej owady - podobnie jak dzięcioły, choć nie jest z nimi blisko spokrewniony. Oprócz tego uderzeniami dzioba odłupuje kawałki kory lub twarde łupiny nasion i dłubie w spróchniałym drewnie. Zebrane duże nasiona rozkuwa poprzez ich wciśnięcie w zakamarki kory lub w zagłębienia ziemi. Gromadzi zapasy na zimę poprzez wciśnięcie nasion w zakamarki drzew.

Obrazek
Kowalik w charakterystycznej pozycji.

Obrazek
Jedzący z ręki.

Filmik o kowaliku:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/ ... .360p.webm
/-/ Stanisław von Tauer
herbu von Tauer
Pułkownik wojsk koronnych
Wojewoda łęczycki


Obrazek



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 1661
Dołączył(a): 26 lis 2015, 16:17
Medale: 9
Order Księcia Włodzimierza III (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Wojska (1) Amarantowa Wstążka (1) Medal 100 lat niepodległości (1)
Gwiazda Ukrainy (1) Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Gadu-Gadu: 66056090

Re: Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Postprzez Stanisław von Tauer » 06 gru 2015, 19:35

Przepraszam za błędy.
/-/ Stanisław von Tauer
herbu von Tauer
Pułkownik wojsk koronnych
Wojewoda łęczycki


Obrazek



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 1661
Dołączył(a): 26 lis 2015, 16:17
Medale: 9
Order Księcia Włodzimierza III (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Wojska (1) Amarantowa Wstążka (1) Medal 100 lat niepodległości (1)
Gwiazda Ukrainy (1) Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Gadu-Gadu: 66056090

Re: Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Postprzez Stanisław von Tauer » 10 gru 2015, 21:09

KRĘTOGŁÓW ZWYCZAJNY
Krętogłów zwyczajny, krętogłów (Jynx torquilla) – gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny dzięciołowatych (Picidae).

To jedyny przedstawiciel podrodziny Jynx, który zamieszkuje Europę poza północnym skrajem Wysp Brytyjskich i Półwyspu Skandynawskiego oraz azjatycką tajgę aż po Sachalin i Hokkaido, a także północną Afrykę. Odbywa dalekie wędrówki. Zimuje w tropikalnej Afryce, w dorzeczu Nilu oraz na północ i zachód od Sahary. W północno-zachodnich Himalajach i w północne występują izolowane stanowiska. W Europie Środkowej na wyżynach występują do 1000 m n.p.m., choć w Alpach do 1700 m n.p.m.

W Polsce nieliczny ptak lęgowy; lokalnie bywa średnio liczny. Występuje w całym kraju[3], również w niższych górach. W Polsce przebywa od kwietnia do września (może odlatywać już w sierpniu).

Cechy gatunku[edytuj | edytuj kod]
Od dzięciołów krętogłowy różnią się trybem życia i smukłą budową ciała. Brak dymorfizmu płciowego. Wierzch szary, pokryty gęstym brunatnym i rdzawobrunatnym pręgowaniem oraz plamami, co przypomina ubarwienie skrzydeł motyli nocnych. Na karku i grzbiecie ostro odgraniczony brunatny trójkąt ułożony z podłużnych pasków. Ogon szary o czarnym poprzecznym prążkowaniu i długi. Zaokrąglone sterówki. Szyja i pierś żółtoszare z poprzecznym prążkowaniem, ciemnobrązowa brew przechodząca przez oko. Na żółtawobiałym brzuchu strzałkowate plamy. W razie zagrożenia wykonuje łukowate ruchy głową i szyją na lewo i prawo imitujące zachowanie żmii. Od tego sposobu na wystraszenie intruza wzięła się jego nazwa. Może także straszyć napastnika swoistym "syczeniem" i szerokim rozłożeniem z jednoczesnym uniesieniem ogona. Kształt krótkiego zaostrzonego szarobrązowego dzioba jest podobny do tego występującego u ptaków owadożernych. Sprawia to, że nie kuje dziupli i nie wybiera owadów spod korowiny. Ma czarnobrązowe tęczówki, a nogi szarobrązowe.

Ptak jest większy od wróbla, ale mniejszy od szpaka i z wyglądu przypomina ptaka śpiewającego. Maskująca barwa upierzenia ma upodobnić go do wzorów na korze drzewa. Jest przez to często łatwy do przeoczenia. W locie upodabnia się do gąsiorka. W powietrzu przemieszcza się pod osłoną roślinności i drzew.

Wymiary średnie
dł. ciała
ok. 19 cm
rozpiętość skrzydeł
30 cm
Masa ciała
ok. 30–45 g.
Zachowanie
Krętogłowa można zauważyć jak wokół mrowiska energicznie i sprawnie podskakuje. Brak specyficznych u dzięciołów twardych sterówek (pióra są miękkie, a ogon zaokrąglony) sprawia, że w odróżnieniu od nich na gałęziach siada w poprzek. Poza tym nie wspina się też pionowo po gałęziach, nie bębni, ani nie kuje dziupli. Inną cechą wyróżniającą go od innych przedstawicieli rodziny dzięciołowatych jest wędrowny tryb życia. Wraz z końcem lata opuszcza tereny lęgowe kierując się do tropikalnej Afryki. Pokrewieństwo jest jednak zauważalne - długi, kleisty język (krętogłowa uważa się za posiadacza najdłuższego języka wśród europejskich ptaków) i nogi z dwoma palcami skierowanymi do przodu i dwoma do tyłu. Sam język może wysunąć na 66 mm poza dziób, od którego jest 5 razy dłuższy. Inne badania dowiodły, że język wraz z nasadą znajdującą się w gardle jest długości kręgosłupa krętogłowa. To ptak samotniczy żyjący przez większość roku pojedynczo, skryty i mało ruchliwy. Wykonuje powolne ruchy i ma małą zwinność jak na ptaka takiej wielkości. Po ziemi najczęściej skacze. W sytuacji przerażanie wydaje odgłosy podobne do "czek czek".

Biotop
Niezbyt gęste lasy liściaste i mieszane, najczęściej ich obrzeża. Spotykane też w innego rodzaju zadrzewieniach - parkach w dużych miastach, alejach, cmentarzach i sadach z dziuplastymi drzewami.

Okres lęgowy
Toki
Plik:Wryneck.ogv
Krętogłów obracający szyją
W przeciwieństwie do większości ptaków w okresie tokowym to samica wykazuje większą aktywność. Gdy wracają z zimowisk oboje partnerzy wydają głuchy, donośny odgłos, słyszane z daleka powtarzane "wiiid" lub "weed" (zwłaszcza w wykonaniu samców siedzących w okolicy gniazda). Zachowanie w tym okresie jest specyficzne - kręcą głowami, stroszą pióra, wyciąga szyję i wachlarzowato otwierają ogon. Pary są monogamiczne.

Gniazdo
Krętogłów jest typowym dziuplakiem. W dziupli w drzewie (nie wykuwa jej), w zagłębieniu w ziemi lub budce lęgowej. Przyszła matka zajmuje zawsze wykończoną już komorę lęgową po dzięciole, a nawet już zamieszkałą przez inny gatunek. W drugim przypadku usuwa obce gniazdo wraz z jajami i składa jaja na niczym niewyścielonym dnie. Samo lęgowisko nieprzyjemnie pachnie, bo rodzice nie usuwają z niego odchodów.

Jaja

Jaja J. torquilla
Jeden lęg w roku (czasem 2), w maju lub czerwcu składa 7 do 12 czystobiałych jaj (to duża liczba jak na rodzinę do której należą). Mimo dużej ilości jaj piskląt wylęga się zawsze mniej.

Wysiadywanie i pisklęta
Jaja wysiadują oboje rodzice przez 13 do 14 dni (krótko jak u dzięciołów). Samica rzadko opuszcza gniazdo. Nawet w przypadku niebezpieczeństwa nie ucieka, ale próbuje odegnać intruza - stroszy pióra na głowie, kręci nią i syczy, jak wąż. Podobnie robią też zaniepokojone młode w gnieździe i takie zachowania zwykle odstrasza na dobre napastników. Świeżo po wykluciu są nagie i kładą się ściśle obok siebie, aby stracić jak najmniej ciepła. Młode przebywają w gnieździe przez 19 do 24 dni.

Pożywienie
Owady, głównie mrówki (najczęściej kartonówki i wścieklice z poczwarkami) w różnych stadiach rozwoju, chrząszcze, gąsienice, mszyce, pająki i inne drobne bezkręgowce.

W czasie żerowania wyłapuje najczęściej dorosłe mrówki i ich poczwarki. Zbiera je na gałęziach, pniach lub z ziemi, gdzie zwykle występują w większej liczbie. Nierzadko sam rozgrzebuje mrowiska. Z gniazd i korytarzy wyjmuje je za pomocą języka, a pojedynczo samym dziobem. Rozwścieczone błonkówki przyklejają się do lepkiego, pokrytego śliną języka. Ptak jednak nie obawia się użądleń, bo chronią go przed nimi ściśle przywierające do ciała pióra przez które mrówki nie mają dostępu do jego skóry.

Obrazek
Krętogłów na gałęzi.

Obrazek

A teraz oczywiście filmik o krętogłowie.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/ ... .360p.webm
/-/ Stanisław von Tauer
herbu von Tauer
Pułkownik wojsk koronnych
Wojewoda łęczycki


Obrazek



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 1661
Dołączył(a): 26 lis 2015, 16:17
Medale: 9
Order Księcia Włodzimierza III (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Wojska (1) Amarantowa Wstążka (1) Medal 100 lat niepodległości (1)
Gwiazda Ukrainy (1) Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Gadu-Gadu: 66056090

Re: Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Postprzez Stanisław von Tauer » 18 gru 2015, 20:56

SŁOWIK CHIŃSKI
Sprowadzony specjalnie na potrzeby wileńskiej Ptaszarni z krain Orientu...
[img]http://www.ptakiozdobne.pl/Photos/slowik-chinski02.jpg[img/]

Słowik chiński (łać.Leiothrix lutea)
Słowik Chiński występuje w południowych Chinach oraz na terenie od północnych Indii aż po górną Birmę. Słowik Chiński jest owadożerny, przebywa głównie w gęstych zaroślach, gdzie zakłada gniazdo i znajduje dużo pożywienia.
Słowik chiński
Wygląd
Wygląd
Głowa, grzbiet oraz boki skrzydeł słowika maja barwę intensywnie zieloną w oliwkowym odcieniu. Wokół oczu posiada jasną owalną obwódkę. Od dzioba przez całą pierś układają się tęczowo kolejne kolory: żółty, czerwony, złocisty, niebieski oraz oliwkowy. Lotki ubarwione są ślicznie kolorami: zielonym, niebieskim, czerwonym oraz żółtym. Sterówki ogona Słowika Chińskiego są koloru niebieskiego, a pióra pokrywowe nadogonowe koloru szaro-zielonego, zaś podbrzusze jest koloru żółtozielonego, nóżki oraz dziobek koloru różowego. Długość ciała około 16 cm.

Hodowla
Słowik Chiński jest ruchliwym ptakiem i potrzebuje sporej klatki (co najmniej 60 cm). Bardzo nie lubi samotności. Ptaki trzymane razem, wyglądają bardziej efektownie, są ożywione, wesołe, oczy mają bystre oraz bardzo chętnie śpiewają. Uwielbiają siedzieć na gałązce, przytulone do siebie nawzajem. Gdy jeden się odezwie, drugi zaraz mu odpowiada. Naśladują się także w innych czynnościach. W naturalnym środowisku Słowik Chiński przebywa w gęstych zaroślach, należy więc umieścić im w klatce gałązki krzaków, które są dla nich schronieniem oraz zarówno stanowią ozdob klatki. Dno wysypane piaskiem pomoże w utrzymaniu czystości (odchody ptaków owadożernych są bardzo rzadkie i szybko mogą zabrudzić klatkę). Słowik Chiński jest wytrzymały na zmiany temperatury oraz jej wahania. Nie powinniśmy trzymać tych ptaków w niskich temperaturach. Niska temperatura jest szkodliwa dla ptaków (narażone są na chorobę układu pokarmowego, biegunka, zapalenie strun głosowych i płuc). W ujemnej temperaturze zamarza woda oraz karma miękka - jest ona podstawowym pożywieniem Słowika Chińskiego. Ptaki lubią się kąpać, muszą mieć zapewnioną w klatce naczynie z wodą.
Parka

Pokarm
Mieszankę dla ptaków można przyrządzić w domu, z gotowanego kurzego jaja, biszkoptu (tartej bulki) i tartej marchewki. Można do tej karmy dodać także suszoną dafnie, serca oraz wątróbki. Dodatkiem codziennym do karmy mogą być owoce (lubią banany i jabłka), ale mogą także otrzymywać truskawki lub jagody. Świeże lub suszone mrówcze jaja mogą być dodatkiem do karmy jajecznej. Jedzą także mączniki (dawka na dzień 5 sztuk na ptaka). Karma jajeczna zaspokaja zapotrzebowanie organizmu ptaka na białko). Chętnie zjadają też: owady, larwy, koniki polne, gąsienice, chrabąszcze oraz motyle. Z nasion lubią: gniecione nasiona konopi, słonecznika, murzynka, kanaru, prosa, lnu, maku. Ptaki nauczone jedzenia nasion, nie mają aż takich rzadkich odchodów.
Samczyk

Rozmnażanie
Jest ono udane, jeżeli ptaki mają zapewnioną dużą klatkę, lub wolierę, z krzakami, gdzie mogą spokojnie założyć gniazdo. Bo budowy gniazda służy im długa cienka trawa oraz włosie, gniazdo wyścielają wełną, mchem, piórami. Gniazdo buduje samczyk i wybiera na nie miejsce. W okresie gniazdowania ptaki są bardzo ruchliwe, ożywione i wydają przy tym różne dźwięki, charakterystyczne dla swojego gatunku trele. W okresie gniazdowania parka powinna być umieszczona w osobnej klatce lub wolierze, ponieważ swoim zachowaniem mogą przeszkadzać innym ptakom . Podczas okresu gniazdowania Słowik Chiński nie lubi towarzystwa innych ptaków. Gniazda są zazwyczaj otwarte. Samczyk podczas godów, wykonuje taniec godowy, w czasie którego dochodzi zazwyczaj do kopulacji. Samiczka znosi od 3 do 4 jajeczek, wysiaduje je przez 14 dni (samczyk krótko ją wyręcza). Zaglądanie do gniazda przez hodowcę jest nie wskazane, ponieważ ptak może się przestraszyć i opuścić gniazdo. Podczas wychowywania młodych, ptakom nie może zabraknąć karmy białkowej. Młode gdy opuszczą gniazdo są o połowę mniejsze od rodziców, rodzice nadal je karmią. Upierzenie młodych nie przypomina pięknego upierzenia rodziców. Okres pierzenia młodych przypada na 4 tydzień ich życia. Słowik Chiński gniazduje 3-4 razy do roku, ale niestety z pierwszego gniazda nie wychodzą młode, ponieważ jest za bardzo zaniedbane.
/-/ Stanisław von Tauer
herbu von Tauer
Pułkownik wojsk koronnych
Wojewoda łęczycki


Obrazek



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 1661
Dołączył(a): 26 lis 2015, 16:17
Medale: 9
Order Księcia Włodzimierza III (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Wojska (1) Amarantowa Wstążka (1) Medal 100 lat niepodległości (1)
Gwiazda Ukrainy (1) Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Gadu-Gadu: 66056090

Re: Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Postprzez Stanisław von Tauer » 10 sty 2016, 19:28

SŁOWIK SZARY


Słowik szary, bekwarek (Luscinia luscinia) – gatunek małego ptaka śpiewającego z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae). Ptaki z tej grupy są najznakomitszymi śpiewakami. Śpiew ich jest donośny, niezwykle urozmaicony, o dużej skali tonów. Słowik przylatuje na tereny Polski w kwietniu-maju, a odlatuje do Afryki w sierpniu-wrześniu.

Obrazek



Zamieszkuje południową część Półwyspu Skandynawskiego, Europę wschodnią z zachodnią granicą zasięgu na linii Wisły oraz zachodnią Syberię. Zimuje w południowo-wschodniej i środkowej Afryce. W Polsce nielicznie gnieździ się w północno-wschodniej części kraju. Częściej występuje w parkach na Podkarpaciu, można go usłyszeć także w dolinie dolnego Sanu od Leżajska aż do Bielin, nad brzegami rzeki głos się niesie do późnych godzin nocnych.


Cechy gatunku
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Rdzawobrązowy z oliwkowym odcieniem, spód jaśniejszy, na piersi ciemne plamki. Osobniki młodociane odróżnia jedynie długość lotek pierwszorzędowych skrzydła.
Wymiary średnie
Długość ciała ok. 16–18 cm
Rozpiętość skrzydeł ok. 24–26 cm
Masa ciała ok. 20–35 g
Biotop
Obrzeża wilgotnych lasów liściastych, parków, zarośli nadrzecznych i innych wilgotnych zadrzewień.
Gniazdo
Najczęściej nad ziemią lub w niskim krzewie, zbudowane z traw, zbutwiałych liści, łodyżek o skąpym wysłaniu z korzeni i traw.
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju 3–4 jaja, o zmiennym zabarwieniu, od cielistego po oliwkowe, z czerwonymi plamkami.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 12–14 dni przez samicę. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 12 dniach.
Pożywienie
Odżywia się przede wszystkim bezkręgowcami, a dietę uzupełnia owocami i nasionami. Szukając pożywienia, podskakuje i rozgarnia ściółkę.


Obrazek

oliwkowy rodzaj jajek.


Filmik jak zwykle:
https://youtu.be/REAPTJy8A80
/-/ Stanisław von Tauer
herbu von Tauer
Pułkownik wojsk koronnych
Wojewoda łęczycki


Obrazek



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 1661
Dołączył(a): 26 lis 2015, 16:17
Medale: 9
Order Księcia Włodzimierza III (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Wojska (1) Amarantowa Wstążka (1) Medal 100 lat niepodległości (1)
Gwiazda Ukrainy (1) Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Gadu-Gadu: 66056090

Re: Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Postprzez Stanisław von Tauer » 10 sty 2016, 19:33

GŁUSZEC ZWYCZAJNY

Głuszec zwyczajny, głuszec[4] (Tetrao urogallus) – gatunek dużego ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae).

Wyróżniono kilka podgatunków T. urogallus[5][6]:

T. urogallus cantabricus – północno-zachodnia Hiszpania.
T. urogallus aquitanicus – Pireneje.
T. urogallus major – Niemcy i Polska do Półwyspu Bałkańskiego.
T. urogallus rudolfi – Karpaty (Ukraina i Rumunia).
T. urogallus volgensis – południowa i środkowa Białoruś, wschodnio-środkowa Rosja.
T. urogallus urogallus – Szkocja, Skandynawia do Morza Białego.
T. urogallus kureikensis – północno-zachodnia Rosja.
T. urogallus uralensis – południowo-zachodnia Rosja.
T. urogallus taczanowskii – centralna Syberia do północno-zachodniej Mongolii i północna Korea.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Zamieszkuje lasy północnej i środkowej Eurazji – od lasów Szkocji do środkowej Syberii. Izolowane populacje w Szkocji, Pirenejach i Bałkanach. Zachodzi tendencja do coraz bardziej wyspowego zasięgu, np. w Kantabrii, Alpach, Pirenejach, Szwarcwaldzie, Karpatach, Jurze, Lesie Bawarskim i Dolnych Łużycach (pojedyncza populacja).

W Polsce skrajnie nieliczny ptak lęgowy, zagrożony wyginięciem[7]. Występuje jeszcze w trzech niezależnych subpopulacjach: w Puszczy Augustowskiej, Puszczy Solskiej i Karpatach. W poprzednim stuleciu wyginął w Borach Tucholskich, w Puszczy Białowieskiej i Knyszyńskiej oraz w Sudetach i Borach Dolnośląskich (tu ostatnio akcja reintrodukcji).
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Szkielet głuszca zwyczajnego


Obrazek

Wygląd zewnętrzny
To największy ptak grzebiący Europy. Wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec znacznie większy od samicy (o około połowę), wielkości dużej gęsi. Głowa, szyja i kuper czarne z szarymi podłużnymi cętkami, broda z dłuższymi i sztywnymi piórami, też czarna. Dziób żółty, zakrzywiony. Skrzydła i grzbiet brązowe z białą plamą na ramieniu. Ogon czarny z białymi plamami, długi i zaokrąglony. Wokół oka czerwona plama, która w okresie godowym nabrzmiewa tworząc czerwoną „różę”. Spód ciała jest czarny z drobnym białym deseniem. Na piersi zielonkawy, metaliczny połysk. Nogi są obrośnięte piórami. We wrześniu po bokach palców nóg zaczyna wyrastać rząd drobnych zrogowaciałych piórek. Dzięki nim ptaki mogą chodzić po śniegu, chronione przed zapadaniem się. Na wiosnę przed tokami piórka odpadają.
Samica (głuszyca lub głusza) mniejsza niż samiec, ubarwienie ciemnobrunatne i płowe imitujące suchą trawę lub liście, ze słabo widoczną naroślą w okolicach oczu. Na wierzchu ciała rdzawo-białe poprzeczne prążkowanie, głównie na piersi. Na spodzie prążkowanie wyraźniejsze. Gardło i wole jednolicie brązowe. Podobne ochronne upierzenie w postaci plam mają młode głuszce. Samica głuszca przypomina dużą samicę cietrzewia, choć ma na spodzie liczniejsze prążkowania. U obu płci dziób ulega latem złuszczeniu, a jesienią odzyskuje poprzednią grubość i wytrzymałość.

Obrazek

samica


Obrazek

samiec

W miejscach, w których występowanie cietrzewia pokrywa się z występowaniem głuszca, są spotykane skrzekoty – bezpłodne mieszańce tych gatunków. Matką skrzekotów jest przeważnie samica głuszca, a ojcem samiec cietrzewia. Mają wcięty ogon.
Rozmiary
długość ciała ok. 65 cm (samica), ok. 100 cm (samiec)
Rozpiętość skrzydeł
ok. 98 cm (samica), ok. 135 cm (samiec)
Masa
ok. 2,5 kg (samica), ok. 6,5 kg (samiec)
Środowisko[edytuj | edytuj kod]
Ptak osiadły. Preferuje rozległe, stare bory o gęstym podszycie i drzewostany mieszane o bogatej strukturze (rozbudowane runo i podszyt) ze zwartą pokrywą ziół i kępami krzewinek jagód, zapewniających latem pokarm lub schronienie. Kompleksy iglaste służą za siedlisko cały rok, dając zimą pożywienie z igieł. Na przejściowych obszarach między zwartymi zadrzewieniami a odmłodzeniami wychowują młode i prowadzą tokowiska. Zwykle w pobliżu torfowisk lub strumyków o żwirowatym dnie, gdzie znajdują wodę. Zasiedla tereny, na których znajdują się mrowiska, dzięki którym można wyżywić młode i gdzie znajdzie kamienie potrzebne dla odpowiedniego trawienia. Głuszce opuściły całkowicie niżej położone tereny. Niegdyś liczne populacje pozostały na wyższych obszarach, aż do górnej granicy lasu w górach. Unikają siedzib ludzkich.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
W zimie jedzą głównie igły drzew iglastych (sosny, świerka, jodły), pędy krzewów i drzew iglastych oraz pąki drzew liściastych, a latem jagody, borówki, żurawiny i inne owoce leśne, nasiona, owady, pąki, trawa, liście dębu i ziarna zbóż. Połykane kamienie działają w żołądku jak żarna, co pomaga w trawieniu. Spektrum żywieniowe ptaka dorosłego jest dużo szersze zatem, niż młodego.

W dzień ptaki znajdują się na ziemi, gdzie żerują, a w nocy wzlatują na drzewa i pozostają tam do świtu.

Rozród[edytuj | edytuj kod]
Okres godowy[edytuj | edytuj kod]
Toki
Trwają od marca do maja w górach. Obszar zajmowany przez jednego samca liczy ok. 20 ha. Wieczorem samiec zajmuje drzewo (tzw. zapady) w ustronnym miejscu, na którym rano rozpoczyna zrytualizowane toki. Rozkłada wachlarzowato ogon, wyciąga głowę i stroszy skrzydła. Wydaje niezbyt donośny odgłos składający się z czterech (wyjątkowo z trzech – bez korkowania) części (fraz). Kolejne frazy noszą następujące nazwy: klapanie, trelowanie, korkowanie (odbój) i szlifowanie. Pieśń godowa złożona z 4 następujących po sobie części tworzy spójną całość, powtarzaną o poranku nawet 200 razy. Klapanie, powtarzane 5-15 razy, przypomina stukot kastanietów lub uderzających dwóch kijów o siebie, podobnie do odległego klekotu bocianów. Korkowanie – ton główny – jest silnym, pojedynczym tonem, którego nazwa wzięła się od podobieństwa do odgłosu otwierania zakorkowanej butelki. Podczas szlifowania, o dźwięku ostrzonej o kamień kosy, trwającego od 1 do 1,5 sekundy ptak przestaje reagować na bodźce zewnętrzne – głuchnie, stąd nazwa gatunku. Nie jest dokładnie znana przyczyna głuchnięcia – istnieją trzy główne hipotezy: zamykanie kanału słuchowego przez kości żuchwy (w trakcie wykonywania tej frazy ptak ma wysoko podniesioną głowę), zagłuszanie innych dźwięków przez głośny, szeleszczący ton szlifowania lub wyjątkowe podniecenie samca powodujące ignorowanie przez niego bodźców zewnętrznych. Fakt głuchnięcia był wykorzystywany do podchodzenia głuszca podczas polowań na bliskie odległości.
W kolejnych częściach toków słyszy dobrze i przy najmniejszym zaniepokojeniu odlatuje. Gdy pojawia się samica wodzona pieśnią miłosną podniecone samce zaczynają ze sobą walczyć – skaczą naprzeciw siebie, podobnie jak koguty domowe, i atakują się dziobami i silnymi pazurami. Kopulacja odbywa się na ziemi, na którą samiec zlatuje po wschodzie słońca. Zwycięzca z walki pokrywa kilka kur i jest to dla niego koniec zalotów i ojcowskich obowiązków. Zatem podobnie jak u cietrzewi, głuszce nie łączą się w pary. Trofeum myśliwskie w postaci ogona nosi nazwę wachlarza.


Samica głuszca
Gniazdo
W ukryciu, w zagłębieniach terenu, pod konarami, w gęstych zaroślach. Wyściółkę stanowią mchy, trawa i liście.
Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Jaja głuszca zwyczajnego
Jaja
Jeden lęg w roku, w maju. W zniesieniu 6 do 12 kremowo-beżowych jaj o szarym i brązowawym nakrapianiu.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 26 do 28 dni przez samicę. Sama też wyprowadza pisklęta. Te szybko rosną i już od 10 dnia życia zaczynają wzlatywać na gałęzie. Lotne stają się w 2-3 tygodniu życia. Kurczęta żywią się owadami, głównie mrówkami i ich larwami. Usamodzielniają się jesienią, a swoich terenów lęgowych szukają najwyżej kilkadziesiąt kilometrów od miejsca wyklucia. Dorosłe głuszce nie oddalają się zwykle w ciągu roku zbyt daleko od lęgowisk. Samce prowadzą samotny tryb życia, a samice tworzą grupy rodzinne od lata do połowy lutego.



Filmik opisujący głuszca (przewińcie do jego śpiewu)
https://youtu.be/yba5PHyYaes
/-/ Stanisław von Tauer
herbu von Tauer
Pułkownik wojsk koronnych
Wojewoda łęczycki


Obrazek



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 1661
Dołączył(a): 26 lis 2015, 16:17
Medale: 9
Order Księcia Włodzimierza III (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Wojska (1) Amarantowa Wstążka (1) Medal 100 lat niepodległości (1)
Gwiazda Ukrainy (1) Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Gadu-Gadu: 66056090

Re: Ptaszarnia- Ogród Ornitologiczny

Postprzez Stanisław von Tauer » 10 sty 2016, 19:43

CZECZOTKA ZWYCZAJNA


Czeczotka zwyczajna[4], czeczotka (Acanthis flammea) – gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).


Wyróżniono trzy podgatunki A. flammea [5][4]:

czeczotka brązowa (A. flammea cabaret) – Wielka Brytania do środkowej Europy.
czeczotka zwyczajna (A. flammea flammea) – północna Europa, Syberia, Alaska i Kanada.
A. flammea rostrata – północno-wschodnia Kanada, Grenlandia i Islandia.


Czeczotka zwyczajna zamieszkuje pas na granicy tajgi i tundry Eurazji i Ameryki Północnej oraz góry Europy Środkowej. W latach nieurodzaju na północy (gdy na lęgowiskach brakuje nasion, którymi się żywią) dokonuje nalotów inwazyjnych na Europę. Stada zatrzymują się dopiero tam, gdzie znajdą dostatecznie dużo pokarmu by starczyło go na bezpieczne przezimowanie.
Europę zamieszkują 2 podgatunki czeczotek. Różnią się ubarwieniem, rozprzestrzenieniem i środowiskami w których żyją. Podgatunek A. flammea flamea zasiedla północną część Starego Kontynentu i Ameryki Północnej w strefie tajgi. Stamtąd, zwłaszcza północne populacje, na zimę wędruje zwykle na południe (na niedalekie dystanse, tzn. na wybrzeża śródziemnomorskie i nad Morze Czarne), czasem w inwazyjnych ilościach - wtedy w zachodniej i środkowej Europie ptaki te są rzadko widywane. Wczesną wiosną opuszcza swe zimowiska by powrócić do terenów w pobliżu koła polarnego. Podgatunek A. flammea cabaret początkowo zamieszkiwał Wielką Brytanię i Alpy. W ciągu ostatnich dziesięcioleci gwałtownie wzrasta jego liczebność - rozszerzyły się obszary lęgowe w zachodniej i środkowej Europie. W Wielkiej Brytanii i w wysokich Alpach stara się zajmować biotopy, które przypominają jego północną ojczyznę. Na obszarach niżej położonych nowe gniazdowiska ulokowane są w środowiskach typu parkowego, najczęściej w okolicy wód i w miejskich parkach. Zimą oba podgatunki koczują w podobnych miejscach, a szczególnie w brzezinach.

W Polsce skrajnie nieliczny ptak lęgowy w Tatrach, Karkonoszach, Górach Izerskich, lokalnie na Ziemi Kłodzkiej (80–100 par) oraz na wybrzeżu (40–50 par). Ponadto regularnie, dość licznie pojawia się na przelotach (od marca do kwietnia oraz od września do grudnia) i zimuje[6]. Zimuje w Środkowej Europie. Tu również silnie rozprzestrzenił się C. f. cabaret. Co kilka lat (zwłaszcza w czasie nieurodzaju) w kraju obserwuje się masowy napływ ptaków z północy (Skandynawii i północnej Rosji) późną jesienią. Takie stada liczą wtedy ponad 1000 osobników.
Zapis kopalny potwierdza istnienie gatunku już w plejstocenie. Jego skamieniałości odkryto w osadach ze środkowego plejstocenu we Francji oraz w osadach z późnego plejstocenu we Francji, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii. W Polsce jego skamieniałości odkryto w Jaskini na Biśniku[7].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Rozmiary[edytuj | edytuj kod]
długość ciała
ok. 13 cm
rozpiętość skrzydeł
ok. 22–25 cm
Masa ciała[edytuj | edytuj kod]
ok. 12 g

Wygląd zewnętrzny[edytuj | edytuj kod]
Mały ptak o krągłej sylwetce. Grzbiet brązowo-szary z ciemnym, podłużnym kreskowaniem. Spód białawy, po bokach z kreskowaniem podłużnym. Na podbródku czarna plama, na czole czerwona plama. Dziób jest krótki i żółty. Występuje dymorfizm płciowy. Samica ma kuper białawy, kreskowany i gliniastą pierś z kreskowaniem. Samiec ma kreskowany kuper i pierś różowe (w okresie godowym jest czerwona). Na skrzydle widać 2 wąskie, białe paski. Samica A. f. flammea natomiast nie ma różowego ubarwienia na gardzieli. Pojedyncze barwne pióra na wolu pojawiają się jednak u niektórych starych samic. Nominatywny podgatunek utrzymany jest przeważnie w szarej tonacji w porównaniu z podgatunkiem A. g. cabaret, którego upierzenie jest żywobrązowe. Różowa gardziel samców formy zachodnioeuropejskiej jest intensywniej ubarwiona niż u osobników formy północnej. Odróżnienie podgatunków u osobników młodocianych jest dość trudne. Te nie mają czerwieni ani plamy na podgardlu. Latem pomaga obserwacja stanowisk, które zajmują, bo gniazdują w zupełnie odmiennych środowiskach.

W Europie występuje podobnie ubarwiona i spokrewniona makolągwa, gdzie samiec nigdy jednak nie ma na podbródku czarnej plamy, ale ma białe akcenty na ogonie i nieco dłuższe skrzydła. Pod względem rozmiaru jest mniejszy od wróbla. To ptaki, ruchliwe, hałaśliwe i towarzyskie - tworzące stada i w nich migrujące oraz zimujące.

Środowisko[edytuj | edytuj kod]

Część czeczotek pozostaje w Polsce na zimę
Lasotundra i skraj tajgi północnej Eurazji i Ameryki Północnej. W górach na górnej granicy piętra lasu i w piętrze kosodrzewiny. Nad morzem na wybrzeżu pojawia się w sztucznych nasadzeniach zarośli kosówki w pobliżu łąk i torfowisk. Licznymi stadami odwiedza rumowiska, ugory i zwłaszcza brzeziny. Najczęściej spotykany na nizinach, gdzie dochodzi do siedzib ludzkich - na przelotach wśród drzew, krzewów, pól, na miedzach i ugorach w suchych chwastach.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Nasiona drzew, głównie liściastych, szczególnie lubi nasiona brzozy, ale również olchy i modrzewia oraz inne. W okresie lęgowym również małe owady, pająki i inne bezkręgowce. Pisklęta karmione są owadami i nasionami.

Nasiona zręcznie wybiera z walcowatych owocostanów ostrym, trójkątnym dziobem przybierając przy tym prawdziwie akrobatyczne pozy. Z cienkich gałązek umie zwisać grzbietem w dół. W czasie migracji zjada najchętniej nasiona. Żeruje na krzewach i drzewach, choć zimą zbierać może też nasiona z ziemi lub ze śniegu.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Czeczotka żeruje najchętniej na nasionach brzóz
Gniazdo[edytuj | edytuj kod]
Na niewysokich drzewach i krzewach, wśród gałęzi kosodrzewiny, ale na północy również blisko ziemi. Jest dobrze ukryte, zbudowane z korzonków, kłaczy, sierści, traw poprzetykanych puchem roślinnym i wełną. Wyścielone jest piórkami i włosiem. Przypomina gniazdo makolągwy w postaci koszyczka. Tworzy pary monogamiczne.

Jaja[edytuj | edytuj kod]
Jeden lub dwa lęgi w roku, w maju i czerwcu. W zniesieniu 5 lub 6 niebieskawych jaj o rdzawym nakrapianiu.





Jaja podgatunku Carduelis flammea cabaret
Wysiadywanie i pisklęta[edytuj | edytuj kod]
Jaja wysiadywane są przez okres 10–12 dni przez samicę, choć młode karmią już oboje rodzice. Zaraz po wykluciu gdy pisklęta są jeszcze bardzo małe samica ogrzewa je swoim ciałem i nie opuszcza gniazda. W pierwszych dniach samiec karmi więc partnerkę i potomstwo. Jeśli para postanawia wyprowadzić drugi lęg drugie gniazdo jest budowane nim pierwsze młode podrosną. Już wtedy samica zaczyna wysiadywać drugi lęg sezonu, a jej partner zajmuje się dalszym dokarmianiem piskląt w pierwszym gnieździe.

Pisklęta[edytuj | edytuj kod]
Pisklęta opuszczają gniazdo po 11–14 dniach.

Obrazek



Obrazek
/-/ Stanisław von Tauer
herbu von Tauer
Pułkownik wojsk koronnych
Wojewoda łęczycki


Obrazek



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 1661
Dołączył(a): 26 lis 2015, 16:17
Medale: 9
Order Księcia Włodzimierza III (1) Krzyż Monarchii II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury III (1)
Medal Wojska (1) Amarantowa Wstążka (1) Medal 100 lat niepodległości (1)
Gwiazda Ukrainy (1) Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Gadu-Gadu: 66056090

Poprzednia strona

kuchnie na wymiar kalwaria zebrzydowska

Powrót do Wielkie Księstwo Litewskie

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 3 gości