Rzeczpospolita Obojga Narodów

KONSTYTVCYJA SEYMOWA Z DNIA XXVIII MIESIĄCA X ANNO DOMINI MMXIV O SĄDACH

My, Rady Koronne i Litewskie oraz stany oboyga narodów, mając na uwadze dobro całej Ojczyzny naszej, a także dać wyraz woli naszej, postanawiamy, co następuje:

I.
Dla zachowania przezpieczności w Ojczyźnie naszej władzę sądową wyodrębnić i uregulować postanawiamy.

II.
Postanawiamy zatem, iż sądy nad ziemiaństwem, a takoż mieszczanami, duchowieństwem i chłopstwem Trybunał Główny sprawować będzie.

III.
We Trybunale zasiadać będzie Deputat seymowy, który przez brać szlachecką na seymie zostanie wskazany. Deputat ów za swe czynności nijakiej pensyi nie pobiera i inkszych dóbr takoż nie otrzymuje, jeno honor ma z zaufania braci szlacheckiej płynący.

IV.
Deputat seymowy w Trybunale zasiada aż do dnia, kiedy go seym odwołać raczy na wniosek kogokolwiek spośród szlachty lubo na wniosek Króla, alibo do dnia, kiedy funkcjyę swą sam złoży.

V.
A jeśliby kto nie zgadzał się z wyrokiem Trybunału, lubo jeśli Deputata brak alibo sprawy nie rozpatruje, do Króla może złożyć odwołanie. Król tedy sprawę rozpatrzy i wyda wyrok zgodny z prawem i zwyczajem.

VI.
Jeśliby zaś w toku sprawy wątpliwość powstała, jakie jest należyte rozumienie prawa i zwyczaju, opinia uczonych we prawie zasięgnięta będzie przez Deputata lubo Króla, a jeśli niemożliwym to będzie – zdanie braci szlacheckiej na seymie zebranej rozstrzygnie.

VII.
Konstytucję tę Seym Walny wpierw uchwali, a pieczęć królewska mocy jej nada.

/-/ Marek Paweł Wiktorowicz Zep,
Interrex



/-/ Karol II Radziwiłł, , z Bożej łaski i woli Narodu Król Polski, Wielki Książę Litewski,
Książę Ruski, Pruski, Mazowiecki, Żmudzki, Kijowski, Wołyński, Podolski, Podlaski,
Inflancki, Smoleński, Siewierski, Czernihowski, etc. etc. etc.

/-/ Sebastian von Tauer
Herold Wielki Koronny i Litewski

/-/ Mikołaj Zawilichowski
Wojewoda Wileński

/-/ Ivan Dymitr von Vincis-Kazakov

/-/ Aleksandra Zamoyska