Statutum Ordinis fratum domus hospitalis
Sanctae Mariae Theutonicorum in Ierusalem
Statut Zakonu Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie
Rozdział I
Reguły zakonne
1. Zakon działa na chwałę Kościoła Rotryjskiego.
2. Wszyscy członkowie zakonu są wiernymi Kościoła Rotryjskiego.
3. Zakon składa się z:
a) braci zakonnych – rycerzy, którzy wstąpili do Zakonu i złożyli śluby ubóstwa, czystości i posłuszeństwa;
b) ojców zakonnych – duchownych ze święceniami duchownymi;
c) braci i sióstr służebnych – osób zajmujących się obsługą szpitali i zamków zakonnych oraz obsługą braci i ojców zakonnych;
d) półbraci i półsióstr – osób żonatych lub zamężnych, czy też stanu wolnego, które wspomagają Zakon w różnych formach. Przyznanie tytułu jest formą zaszczytu.
4. Najwyższą władzą ustawodawczo-kontrolną w Zakonie jest Kapituła Generalna.
5. Najwyższą władzą wykonawczą jest Wielki Mistrz, który ma prawo mianować dostojników Zakonu:
a) Wielkiego Komtura – zastępcę Wielkiego Mistrza w sprawach administracji i gospodarki;
b) Wielkiego Marszałka – zarządcę wojskowego;
c) Wielkiego
Menniczego – zarządcę finansów Zakonu;
d) Wielkiego Szpitalnika – zarządcę szpitali i działalności charytatywnej;
e) Wielkiego Szatnego – zarządcę odzieży i wyposażenia;
f) Komturów Krajowych - namiestników Zakonu na danym terenie.
6. Najmniejszą jednostką administracyjną jest komturia
(dom zakonny) z komturem na czele,
obejmująca zamek oraz przyległe dobra.
7. Dwie lub więcej komturii mogą tworzyć baliwat.
8. Podstawową jednostką wojskową jest chorągiew, składająca się z kopii braci zakonnych. Na czele chorągwi stoi komtur. Organizacja chorągwi jest terytorialna oprócz:
a) Chorągwi Wielkiej Zakonu;
b) Większej Chorągwi Wielkiego Mistrza;
c) Mniejszej Chorągwi Wielkiego Mistrza.
9. Za zgodą Wielkiego Mistrza mogą powstać niezależne chorągwie.
10. Kopia składa się z brata zakonnego, dwóch giermków i czterech strzelców.
11. Każdy brat i ojciec zakonny który popełnił przewinienie jest sądzony przez Wielkiego Mistrza. Od wyroku Wielkiego Mistrza może się odwołać do Kapituły Generalnej.
12. Za złamanie przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego, członków Zakonu sądzi Kongregacja Świętego Oficjum.
Rozdział II
Ustawy i zarządzenia dotyczące braci
1. Brat i ojciec zakonny mają obowiązek żyć w czystości.
2. Brat i ojciec zakonny mają obowiązek spełniać noce w siedzibach Zakonu.
3. Brat i ojciec zakonny mają obowiązek przestrzegać postów zakonnych.
4. Każdy brat i ojciec nosi biały płaszcz z prostym czarnym krzyżem.
6. Każdy brat
-rycerz ma obowiązek chodzić zbroi i nosić miecz z pasem rycerskim.
7. Każdy brat ma mieć krótko obcięte włosy na głowie.
8. Każdy brat ma obowiązek zachowywać się godnie.
9. Każdy brat ma być zawsze gotowy na wezwanie przełożonego.
10. Każdy brat ma obowiązek dbać o dobro i majątek Zakonu.
Rozdział III
Zwyczaje o charakterze proceduralnym
1. Wszyscy bracia i i ojcowie zakonni wchodzą w skład Kapituły Generalnej.
2. Za zgodą Wielkiego Mistrza w skład Kapituły mogą również wejść poszczególni półbracia i półsiostry.
3. Kapituła Generalna ma obowiązek zbierać się co najmniej raz na 3 miesiące.
4. Obrady Kapituły Generalnej zwołuje Wielki Mistrz lub osoba przez niego wyznaczona.
W razie niezapowiedzianej nieobecności Wielkiego Mistrza prawo do zwoływania Kapituły Generalnej przysługuje następnej osobie w hierarchii zakonnej, jeśli zaś ta także jest nieobecna to niniejsze prawo przechodzi do kolejnych osób w hierarchii opisanej w artykule 5. Rozdziału I.5. Kapituła generalna zbiera się, aby:
a) wybrać
lub odwołać Wielkiego Mistrza Zakonu;
b) rozstrzygać odwołania od wyroków karnych wydanych przez Wielkiego Mistrza;
c) omówić sprawy bieżące Zakonu;
d) zatwierdzić działania podejmowane przez Zakon.
6. Kapituła Generalna ma prawo odwołać Wielkiego Mistrza jednomyślną uchwałą jeśli ten nie wypełnia swych obowiązków wobec zakonu przez minimum trzydzieści dni. Przepisu tego nie stosuje się w przypadku zapowiedzianej nieobecności lub niemożności sprawowania obowiązków przez Wielkiego Mistrza.7. W przypadku zapowiedzianej nieobecności Wielkiego Mistrza lub niemożności sprawowania przez niego swych obowiązków, Wielki Mistrz ma obowiązek powierzyć kierownictwo nad Zakonem Wielkiemu Komturowi na czas określony.8. Wielki Mistrz Zakonu wybierany jest przez Kapitułę Generalną
na drodze głosowania.
9. Każdy członek Zakonu za wyjątkiem półbraci i półsióstr może zostać kandydatem na stanowisko Wielkiego Mistrza.10. Pierwszym Wielkim Mistrzem zostaje założyciel Zakonu,
któremu w razie ustąpienia z tronu Wielkiego Mistrza przysługuje nieodwołalny tytuł Wielkiego Mistrza Seniora Zakonu Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie.
8. Wielki Mistrz Zakonu wybierany jest dożywotnio.11. W przypadku śmierci Wielkiego Mistrza podczas pełnienia przez niego swych obowiązków Wielki Komtur ma obowiązek zwołać Kapitułę Generalną, która zajmie się wyborem nowego przodownika zakonu.12. Wielki Mistrz Zakonu w każdej chwili może zrezygnować z pełnienia
swej funkcji.