Kazania

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

21 grudnia.

21grudnia.

Najświętsza Dziewica pozwoli ci uczestniczyć w swej wierze, która za Jej ziemskiego życia była większa niż wiara wszystkich patriarchów, proroków, apostołów i świętych […]
Im więcej zatem względów zaskarbisz sobie u tej dostojnej Władczyni i wiernej Dziewicy, tym więcej w twym postępowaniu będzie czystej wiary: wiary czystej, co sprawi, że nie będziesz się troszczył o to, co zmysłowe i nadzwyczajne; wiary żywej i ożywianej miłością, dzięki której jedyną pobudką twych czynów będzie czysta miłość; wiary silnej i niewzruszonej jak skała, dzięki której pozostaniesz niezachwiany i niezłomny wśród życiowych burz i zamętu; wiary czynnej i przenikliwej, która jak tajemnicza przepustka da ci dostęp do wszelkich tajemnic Jezusa Chrystusa, do celów ostatecznych człowieka, i do Serca Boga; wiary mężnej, dzięki której bez wahania podejmiesz i doprowadzisz do końca wielkie dzieła dla Boga i dla zbawienia dusz; wiary, co będzie dla ciebie płonącą pochodnią, życiem Bożym, ukrytym skarbem boskiej Mądrości i przepotężną bronią, którą posługiwać się będziesz, by oświecać tych, co są w ciemnościach i w cieniu śmierci; by rozpalać tych, którzy są letni i potrzebują rozżarzonego złota miłości; by dawać życie tym, co umarli przez grzech; by łagodnym a silnym słowem wzruszać serca z kamienia i obalać cedry Libanu; wreszcie, by odeprzeć szatana i wszystkich nieprzyjaciół zbawienia.

Św. Ludwik Maria Grignion de Montfort (1673-1716)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

22 grudnia.

Pierwotnym sensem tych słów jest z pewnością uznanie darów, którymi ją specjalnie obdarzył Bóg, ją – Maryję; ale następnie przypomina ona dobra powszechne, którymi Bóg nieustannie obdarza rodzaj ludzki. Dusza wielbi Pana kiedy poświęca wszystkie swoje moce wewnętrzne na chwalenie i służenie Bogu; kiedy, poddając się nakazom boskim, pokazuje, że nie traci z oczu Jego mocy i majestatu. Duch raduje się w Bogu, swoim Zbawcy, kiedy pokłada wszelką swą radość w przypominanie sobie o Stworzycielu, od którego ma nadzieję na zbawienie wieczne. Te słowa bez wątpienia wyrażają dokładnie to, co myślą wszyscy święci, ale wypadało w sposób szczególny, aby zostały wypowiedziane przez błogosławioną Matkę Bożą, która, obdarzona szczególnym przywilejem, płonęła duchową miłością do Tego, którego poczęła w swoim ciele rozradowana. Zaiste, miała powód, bardziej niż inni święci, radować się w Jezusie – swoim Zbawcy, bo uznając w Nim przedwiecznego sprawcę naszego zbawienia, wiedziała, że narodzi się On w jej ciele, będąc rzeczywiście w jednej i tej samej osobie Jej Synem i Jej Panem. To dlatego jest to znakomity i zbawczy zwyczaj w Świętym Kościele, żeby śpiewać codziennie, w czasie nieszporów, pieśń Maryi. Można z tego oczekiwać, że dusze wiernych, tak często wspominając wcielenie Pana, zapłoną żywszym zapałem, a częste wspomnienie przykładu Jego świętej Matki utwierdzi ich w cnocie. A dobrze jest w tej chwili, w czasie nieszporów, śpiewać tę pieśń, bo nasze dusza, zmęczona dniem i rozpraszana przez różne myśli, potrzebuje odnaleźć niepodzielność swojej uwagi, kiedy zbliża się godzina spoczynku.

Św. Beda Czcigodny (ok. 673-735)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

23 grudnia.

Przez swoje narodziny, święty Jan zakończył ciszę Zachariasza: odtąd nie mógł zamilknąć ten, który spłodził Głos wołającego na pustyni (Mt 3,3) i zwiastujący naprzód przyjście Chrystusa. Ale jak niedowierzanie o nim związało najpierw język ojca, tak jego pojawienie się dało mu nową wolność; w ten sposób był zapowiedziany, a potem poczęty Głos Słowa, Prekursor Jasności, który wstawia się za naszymi duszami. W tym dniu Głos Słowa rozwiązuje głos ojcowski, związany brakiem wiary; objawia płodność Kościoła, odwracając niepłodność matki. Przed światłem podąża świecznik, oto odblask Słońca sprawiedliwości (Ml 3,20), promień, który zwiastuje Jego przyjście na powszechną odnowę i zbawienie naszych dusz. Oto zbliża się, z niepłodnego łona, Posłaniec Słowa Bożego, który sam miał narodzić się z dziewiczego łona, największy z wszystkich synów niewiast (Mt 11,11), Prorok, który nie ma sobie równych; ponieważ wszystkie sprawy boże muszą mieć swój cudowny początek, czy to w płodności wieku starczego (Łk 1,7), czy też w poczęciu bez nasienia. Boże, który czynisz cuda dla naszego zbawienia, chwała Tobie... Apostole powszechny, przedmiocie zwiastowania Gabriela (Łk 1,36), potomku Niepłodnej i najpiękniejsza ozdobo pustyni, bliski przyjacielu Oblubieńca (J 3,29), proroku godny pochwały, proś Chrystusa o zmiłowanie nad naszymi duszami.

Liturgia bizantyjska

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

24 grudnia .

Widziałam jaśniejącą gwiazdę, która wskazywała mi kolebkę Króla. I w spokojnej, tajemniczej nocy, zdawała się kierować w moją stronę. Później usłyszałam, oczarowana, Głos Anioła, który mówił: Módl się, to w twojej duszy, dokonuje się tajemnica. Jezus, Chwała Ojca, W ciebie się wcielił. Z Dziewicą Maryją, Obejmij twego umiłowanego. On jest twój.

Św. Elżbieta od Św. Trójcy (1880-1906)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

25 grudnia.

Słuchajcie, pastuszkowie, dźwięku trąb… Słowo zostało zrodzone, Bóg ukazał się światu! A wy, królewscy synowie, wejdźcie do radości Matki Boga (por. Ps 45,10). Ludzie, powtarzajmy: Błogosławiony bądź nasz nowonarodzony Boże, chwała Tobie! Maryja Panna, która nie znała męża (Łk 1,34), wydała na świat radość i ustał smutek przodków. Dzisiaj został zrodzony Przedwieczny – Ten, którego świat nie mógł zatrzymać przed przyjściem na świat. Dzisiaj, radość ukazała się ludziom, dzisiaj błąd został wrzucony w otchłań. Ludzie, powtarzajmy: Błogosławiony bądź nasz nowonarodzony Boże, chwała Tobie! Pastuszkowie…, śpiewajcie Panu, który narodził się w Betlejem…, Temu, który odkupił świat. Oto przekleństwo Ewy zostało złamane, dzięki Temu, który narodził się z Dziewicy…Wszystkie narody, klaskajcie w dłonie, wykrzykujcie Bogu radosnym głosem (Ps 47,2), łączcie się w chóry z aniołami. Pan został zrodzony z Dziewicy Maryi, aby "podtrzymać wszystkich, którzy padają, i podnieść wszystkich zgnębionych" (Ps 145,14), tych, którzy wołają z wiarą: Błogosławiony bądź nasz nowonarodzony Boże, chwała Tobie! Twórca Prawa stał się człowiekiem pod Prawem (Ga 4,4), Odwieczny Syn został zrodzony z Dziewicy, Stwórca świata położony w żłóbku. Ten, którego Ojciec począł na wieki bez matki w niebie, zrodzony został z Dziewicy bez ojca na ziemi. Ludzie, powtarzajmy: Błogosławiony bądź nasz nowonarodzony Boże, chwała Tobie! Prawdziwie, radość pochodzi z tych narodzin w stajence. Dzisiaj łączą się chóry anielskie, wszystkie narody sławią Niepokalanie Poczętą Dziewicę, a nasz praojciec Adam tańczy z radości, gdyż dzisiaj zrodzony został Zbawiciel. Ludzie, powtarzajmy: Błogosławiony bądź nasz nowonarodzony Boże, chwała Tobie!

Św. Roman Pieśniarz

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

26 grudnia.

Mówiąc Józefowi: Nie bój się przyjąć twojej żony Maryi (Mt 1,20), anioł nie mylił się […]. Miano żony nie było próżne ani kłamliwe, ponieważ ta Dziewica uszczęśliwiała swego męża, w sposób tym bardziej doskonały i godny podziwu, że została matką bez udziału tego męża, płodna bez niego, ale wierna z nim. To ze względu na to autentyczne małżeństwo zasłużyli na nazwę rodziców Chrystusa – nie tylko Ona jako Jego matka, ale także on jako Jego ojciec – mąż Jego matki, ojciec i mąż według ducha, a nie ciała. On – duchem, Ona – w ciele, ale są oboje rodzicami Jego pokory, a nie szlachectwa, Jego słabości, a nie boskości. Przeczytajcie Ewangelię, która nie kłamie: Jego Matka rzekła do Niego: «Synu, czemuś nam to uczynił? Oto ojciec Twój i ja z bólem serca szukaliśmy Ciebie». On, pragnąc pokazać, że poza nimi ma Ojca, który Go zrodził bez matki, odpowiedział im: Czemuście Mnie szukali? Czy nie wiedzieliście, że powinienem być w tym, co należy do mego Ojca?. A żeby nie myślano, iż swoją mową odrzuca rodziców, ewangelista dorzuca: Potem poszedł z nimi i wrócił do Nazaretu; i był im poddany […]. Dlaczego poddawał się tym, którzy byli tak nieznaczni wobec Jego boskiej natury? Ponieważ ogołocił samego siebie, przyjąwszy postać sługi (Flp 2,7), według której oni byli Jego rodzicami. Gdyby nie byli zjednoczeni prawdziwym węzłem małżeńskim, choć bez współżycia cielesnego, nie mogliby stać się rodzicami tej postaci sługi. Zbadajmy genealogię Chrystusa, począwszy od Józefa: mąż w czystości, jest ojcem w podobny sposób […]. Czy nie zrodził, spytacie, Jezusa w sposób naturalny? Ale Maryja, czy poczęła Go w sposób naturalny? To Duch Święty działał, i działał za nich oboje. Ponieważ Józef, mówi nam Mateusz (1,19), był człowiekiem sprawiedliwym. Mąż i żona, oboje sprawiedliwi. Duch Święty spoczął w ich wspólnej sprawiedliwości i dał obojgu syna.

Św. Augustyn (354 - 430)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

27 grudnia.

W stosunku do łaski, która sprawiała, że Jezus go kochał i która pozwoliła mu spoczywać na piersi Jezusa w Wieczerniku (J 13,23), Jan otrzymał w obfitości [dary Ducha] rozum i mądrość (Iz 11,2) – rozum, aby zrozumieć Pisma i mądrość, żeby zredagować własne księgi z godną podziwu sztuką. Prawdę mówiąc, nie otrzymał tego daru od chwili, kiedy spoczął na piersi Pana, nawet jeśli potem mógł czerpać z tego serca w którym są ukryte wszystkie skarby mądrości i wiedzy (Kol 2,3). Kiedy mówi, że wchodząc do grobu ujrzał i uwierzył, to uznaje, że nie rozumieli jeszcze Pisma, które mówi, że Jezus ma powstać z martwych (J 20,9). Jak inni apostołowie, Jan otrzymał swoją pełną miarę w czasie, gdy Święty Duch przybył [w chwili Zesłania], kiedy łaska została dana każdemu według miary daru Chrystusowego (Ef 4,7)… Pan Jezus umiłował tego ucznia, bardziej niż innych… i otworzył mu sekrety nieba…, aby uczynić z niego pisarza głębokiej tajemnicy, której człowiek nie potrafi sam wypowiedzieć: tajemnicy Słowa Bożego, słowa, które stało się ciałem. To jest owocem tej miłości. Ale, nawet jeśli kochał go, to nie jemu Jezus powiedział: Ty jesteś Piotr [czyli Skała], i na tej Skale zbuduję Kościół mój (Mt 16,18)… Kochając wszystkich swoich uczniów, a szczególnie Piotra, miłością umysłu i duszy, nasz Pan ukochał Jana miłością serca… W szyku apostolatu Szymon Piotr otrzymał pierwsze miejsce i klucze królestwa niebieskiego (Mt 16,19); Jan zaś otrzymał inne dziedzictwo: ducha rozumu, wesele i wieniec uniesienia (Syr 15,6).

Rupert z Deutz (ok. 1075-1130)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

28 grudnia.

Dlaczego Herodzie boisz się wiadomości o narodzeniu nowego króla? Nie przyszedł, aby odebrać ci tron, ale aby zwyciężać duchy. Ty jednak nie rozumiesz tego – zostaje ci strach i wściekłość. Aby zgładzić to jedno dziecko, którego szukasz, stajesz się krwawym mordercą tak wielu niewinnych. Ani miłość płaczących matek, ani żałoba ojców opłakujących swoich synów, ani nawet krzyki i jęki dzieci nie powstrzymały cię. Zabijasz ciała niewinnych, ponieważ w sercu zabija cię strach. I wydaje ci się, że osiągniesz to, co chciałeś – będziesz mógł długo żyć, jednakże tak naprawdę to sam pragniesz zabić życie. Życie będące źródłem łaski – jednocześnie tak małe i wielkie, które śpi w żłóbku, potrząsnęło twoim tronem. Ono chce wypełnić swój zamiar przez ciebie, ale bez twojej wiedzy. Przyjmuje dzieci swych nieprzyjaciół i adoptuje je. Te niemowlęta umierają dla Chrystusa, nie będąc tego świadomymi; ich rodzice opłakują śmierć męczenników. Mimo że nie umieją jeszcze mówić, Chrystus sprawił, że mogli już stać się jego świadkami. Tak właśnie rządzi nasz Król. Uwalnia i daje ocalenie. Ty jednak Herodzie, zlekceważyłeś to wszystko, zostaje ci więc strach i wściekłość. Kiedy twoja złość obraca się przeciwko niemowlętom, wypełniasz zamiary Pana, nawet nie wiedząc o tym. Jakże wielka jest Jego łaska! Dzięki jakim zasługom te dzieci osiągnęły zwycięstwo? Nie umiały mówić, a jednak już wyznały Chrystusa w swoim życiu. Ich ciała niezdolne były do walki, mimo to otrzymały one palmę zwycięstwa.

Św. Quodvultdeus

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

29 grudnia.

I gdy ujrzeli synowie Chaldei na rękach Dziewicy Tego, co ludzi stworzył swą ręką, rozpoznali w Nim Pana, choć przyjął na się postać sługi (Flp 2,7). Skwapliwe uczcili Go swymi darami, a Błogosławionej wołali: Witaj, Matko Gwiazdy niezachodzącej, Witaj, promieniu dnia mistycznego, Witaj, gasząca zarzewie fałszu, Witaj, oświęcająca wyznawców Trójcy Świętej. Witaj, przez którą tyran nieludzki wygnany ze swojego władztwa, Witaj, ukazująca Chrystusa – Pana, ludzi Przyjaciela (Mdr 1,6), Witaj, wyzwalająca od pogańskiego bałwochwalstwa, Witaj, ocalająca od brudnych uczynków. Witaj, kładąca kres pogańskiej czci ognia, Witaj, tłumiąca płomień namiętności, Witaj, przewodniczko wierzących po drodze mądrości, Witaj, radości wszech ludzkich pokoleń. Witaj, Oblubienico Dziewicza. Lepszego pragnąc świata i odejścia w wieczność chciał Symeon opuścić ziemi tej marność. I wtedy dałeś mu się dzieckiem, lecz on rozpoznał pełnię Boga w Tobie, podziwiał mądrość Twoją niewymowną i wołał: Alleluja, Alleluja, alleluja! O, Słowo, przebywające w pełni doczesności, Ty nie opuszczasz wieczności swej wcale. Jesteś wśród nas nieograniczone. Albowiem Boskie ku nam zejście Nie było tylko zmianą miejsca – te narodziny z Dziewicy, co Boga pełna słucha naszych głosów: Witaj, Ty, co ograniczasz Nieograniczonego Witaj, bramo wzniosłej tajemnicy, Witaj, nowino sprzeciw budząca niewiernych, Witaj, chwało nieobalona wierzących. Witaj, tronie najświętszy Tego, co jest nad Cherbury, Witaj, mieszkanie wzniosłe Tego, co ponad Serafy, Witaj, która jednoczysz, co niepojednane, Witaj, która dziewiczość łączysz z macierzyństwem. Witaj, przez którą przestępstwo się gładzi, Witaj, przez którą raj nam się otwiera, Witaj, kluczu królestwa Chrystusa, Witaj, nadziejo szczęśliwej wieczności. Witaj, Oblubienico Dziewicza. Podziwiali aniołowie wielkie dzieło Twojego wcielenia. Widzieli jak nieprzystępny, Boże, stałeś się przystępnym dla wszystkich człowiekiem. Zamieszkałeś między nami (J 1,18.14), słuchając wołania: Alleluja, Alleluja, alleluja!

Liturgia bizantyjska

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

30 grudnia.

Spieszmy się więc, bracia, spieszmy się przed kresem, aby przylgnąć do Boga, Stworzyciela wszystkich rzeczy, który dla nas nieszczęsnych zstąpił na ziemię, który skłonił niebiosa i ukrył się przed aniołami, który zamieszkał w łonie świętej Dziewicy, który z Niej przyjął ciało w sposób niewysłowiony, bez zmiany, i który wyszedł na świat dla zbawienia nas wszystkich. Jednakże nasze zbawienie nie jest niczym innym, niż to: – nie, żebym przemawiał sam od siebie, ale to Boże usta objawiły wielkie światło przyszłego wieku – Królestwo niebieskie zstąpiło na ziemię, a raczej wszechwładny Król istot z wysoka i z niskości przyszedł, zechciał stać się taki jak my, abyśmy dziedziczyli Królestwo niebieskie i jednocześnie mieli udział w Jego chwale, i stali się dziedzicami wiecznych dóbr, jakich nikt nigdy nie widział. Dobra te nie są niczym innym – takie jest moje przekonanie, taka jest moja wiara, którą wyznaję – jak Ojcem, Synem i Duchem Świętym, Trójcą Świętą: oto źródło dóbr, oto życie wszystkiego, co istnieje, oto niewymowna radość i zbawienie tych wszystkich, którzy otrzymują coś z Jego niewysłowionego oświecenia i mają świadomość bycia z Nim w jedności. Posłuchaj: jest nazwany Zbawicielem, ponieważ ofiaruje zbawienie wszystkim, których jednoczy. Zbawienie to znaczy uwolnienie ze wszelkiego zła i jednocześnie odnalezienie dobra na zawsze: życia zamiast śmierci, światła zamiast ciemności, a w miejsce poddaństwa żądzom i niegodnym uczynkom – całkowitej wolności dla tych, którzy są zjednoczeni z Chrystusem; Zbawicielem wszelkich bytów. Wtedy posiądą – nigdy nie tracąc – wszelką radość, wesele, błogosławieństwo […] jakich nikt nie pozna, nie zrozumie i nie zobaczy, jeśli nie jest szczerze i gorliwie przywiązany do Chrystusa.

Symeon Nowy Teolog (ok. 949-1022)