Kazania

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

31 grudnia.

Jednym z największych objawień, jakie nasz Pan uczynił nam przez swoje Wcielenie, jest to, że Bóg ma ogromne pragnienie, by jednoczyć się z naszymi duszami, aby być ich błogosławieństwem. Bóg mógłby pozostać przez całą wieczność w płodnej samotności swojej jednej i trójjedynej boskości; nie potrzebuje stworzeń, bo niczego nie brakuje w Nim, który sam jest pełnią Bytu i pierwszą przyczyną wszystkich rzeczy: Nie ma dla mnie dobra poza Tobą (Ps 16,2). Ale skoro w absolutnej i niezmiennej wolności swej suwerennej woli postanowił dać nam siebie, jego pragnienie wypełnienia tej woli jest nieskończone. Niekiedy kusi nas, by wierzyć, że Bóg może być obojętny; że Jego pragnienie przekazania siebie jest niejasne, nieskuteczne; ale są to ludzkie koncepcje, obrazy słabości naszej natury, która zbyt często jest niestabilna i bezsilna. W tym, jak we wszystkim, co dotyka naszego nadnaturalnego życia, powinniśmy pozwolić się prowadzić nie naszej wyobraźni, ale światłu Objawienia. To samego Boga powinniśmy słuchać, kiedy chcemy poznać życie boskie; to w stronę Chrystusa powinniśmy się zwrócić, w stronę umiłowanego Syna, który zawsze jest w łonie Ojca (J 1,18) i który sam objawił nam boskie tajemnice. Co nam mówi? Że tak Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał (J 3,16). A dlaczego Go dał? Aby stał się naszą sprawiedliwością, naszym odkupieniem i naszą świętością […] Ponieważ Bóg nas kocha, pragnie się nam dać z bezgraniczną miłością i skuteczną wolą.

Bł. Kolumban Marmion (1858-1923)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

1 stycznia.

O Maryjo, Niepokalana Dziewico, Czysty krysztale dla serca mojego, Tyś mocy moja, o silna kotwico, Tyś tarczą i obroną dla serca słabego. O Maryjo, Tyś czysta i niezrównana, Dziewico i Matko zarazem, Tyś piękna jak słońce, niczym nie zmazana, Nic nie pójdzie w porównanie z Twej duszy obrazem. Twa piękność zachwyciła oko Trzykroć Świętego, Że zstąpił z Nieba, opuszczając tron wieczystej stolicy, I przybrał Ciało i Krew z Serca Twego, I przez dziewięć miesięcy tając się w sercu Dziewicy. O Matko, Dziewico, nikt nie pojmie tego, Że Bóg niezmierzony staje się człowiekiem, To tylko motyw miłości niezgłębionego miłosierdzia Swego, Przez Ciebie, Matko – dane nam życie z Nim na wieki. O Maryjo, Matko Dziewico i Bramo niebieska, Przez ciebie przyszło nam zbawienie, Wszelka łaska przez Twoje ręce dla nas tryska, A wierne naśladowanie Ciebie uświęci mniej jedynie. O Maryjo, Dziewico – Lilio najśliczniejsza, Serce Twe dla Jezusa było pierwszym tabernakulum na ziemi, A to dlatego, że pokora Twoja była najgłębsza, I dlatego wyniesiona nad chóry Anielskie i nad Świętymi. O Maryjo, słodka Matko moja, Oddaje Ci duszę, ciało i biedne me serce, Bądź strażniczką życia mego, A szczególnie w śmierci godzinie, w ostatniej walce.

Św. Faustyna Kowalska (1905-1938)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

2 stycznia.

[To wam oznajmiamy] co było od początku, cośmy usłyszeli o Słowie życia, co ujrzeliśmy własnymi oczami, na co patrzyliśmy i czego dotykały nasze ręce (1J 1,1-3)… Słowo wcielone dało się poznać apostołom na dwa sposoby: najpierw je rozpoznali wzrokiem, jakby otrzymując od Słowa samego poznanie Słowa, a następnie słuchem, otrzymując poznanie Słowa przez świadectwo Jana Chrzciciela. Co do Słowa, to Jan Chrzciciel głosi: oglądaliśmy Jego chwałę… Dla świętego Jana Chryzostoma te słowa są nierozerwalne od poprzedniego wersetu Ewangelii Janowej: Słowo stało się ciałem. Ewangelista chce powiedzieć, że Wcielenie nie tylko daje nam godność dzieci Bożych, ale i możliwość ujrzenia jego chwały. Zaprawdę, oczy słabe i chorych nie mogą same oglądać światła słonecznego – jedynie, kiedy świeci za chmurami. Przed Wcieleniem Słowa rozum ludzki nie mógł patrzeć na światło które oświeca każdego człowieka. Żeby zatem nas nie pozbawiać radości oglądania światła, światłość sama – Słowo Boże – zechciała przybrać ciało, abyśmy mogli ją zobaczyć. Wtedy ludzie spojrzeli ku pustyni i ukazała się im w obłoku chwała Pana (Wj 16,10), to znaczy Słowo Boże w ciele… A święty Augustyn głosi, że żeby zobaczyć Boga, Słowo uzdrowiło oczy ludzkie, czyniąc ze swego ciała zbawcze lekarstwo.To dlatego powiedziawszy: Słowo stało się ciałem, Ewangelista dorzuca: i oglądaliśmy Jego chwałę, jak gdyby lekarstwo zostało położone na nasze oczy, a one natychmiast przejrzały… Tę chwałę Mojżesz chciał zobaczyć, widząc tylko cień i symbol, w przeciwieństwie do apostołów, którzy ujrzeli chwałę w całej swej okazałości.

Św. Tomasz z Akwinu (1225-1274)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

3 stycznia.

Jezus jest tym, który wyrósł z pnia Jessego według ciała; pochodzącym według ciała z rodu Dawida, a także pełnym mocy Synem Bożym według Ducha Świętości (Iz 11,1; Rz 1,3-4). Tak, On jest gałązką, która wyrosła z pnia Jessego, a jednocześnie nie jest gałązką, bowiem pierworodnym wobec każdego stworzenia (Kol 1,15). Nie jest jedynie gałązką – On, Bóg – Słowo, które na początku było u Boga (J 1,1), jednakże Ten, który narodził się z ciała, jest gałązką, która wyrosła z pnia Jessego: pęd wypuścił się z jego korzeni… I spocznie na Nim Duch Pański, duch mądrości i rozumu (Iz 11,2). Duch mądrości nie spoczął na Mojżeszu, duch mądrości nie spoczął na Jozuem, duch mądrości nie spoczął na żadnym proroku, ani na Izajaszu, ani na Jeremiaszu… Przyszedł do Mojżesza, ale po tej wizycie ducha mądrości Mojżeszowi brakło wiary: Słuchajcie, wy buntownicy! – mówi – Czy potrafimy z tej skały wyprowadzić dla was wodę? (Lb 20,10). Przyszedł do wszystkich sprawiedliwych. Przyszedł do Izajasza, ale co ten mówi? Jestem mężem o nieczystych wargach i mieszkam pośród ludu o nieczystych wargach (Iz 6,5)… Duch może zstąpić na każdego człowieka, ale nie może tam znaleźć spoczynku, ponieważ każdy człowiek grzeszy i nie ma sprawiedliwego na ziemi, który by czynił dobro i nigdy nie upadł. Któż czystym uczyni skalane? (Jb 14,4)… Jeśli Duch zstąpił na wielu, to nie pozostał na nikim. Wcześniej, w Piśmie, jest to słowo: Nie może pozostawać duch mój w człowieku na zawsze – powiedział Bóg (Rdz 6,3)… Jan Chrzciciel widział człowieka, jedynego, na którym przebywał Duch i to był znak, dany mu przez Boga: Ten, nad którym ujrzysz zstępującego i przebywającego Ducha, ten jest Synem Bożym.

Orygenes (ok. 185-253)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

4 stycznia.

Błądzę jak owca, która zginęła; szukaj swego sługi (Ps 119,176). Panie, jestem ubogą owcą, która zagubiła się, goniąc za zaspokojeniem swoich upodobań i zachcianek. Ale Ty, który jesteś jednocześnie Pasterzem i Barankiem, przybyłeś z nieba, aby mnie zbawić, ofiarując się na krzyżu jako ofiara na przebłaganie moich grzechów: Oto Baranek Boży, który gładzi grzech świata. Jeśli zatem pragnę się poprawić, czego mogę się obawiać? Oto Bóg jest zbawieniem moim! Będę miał ufność i nie ulęknę się (Iz 12,2). Ty sam mi się oddałeś – czy może istnieć większy dowód Twojego miłosierdzia, aby wzbudzić moje zaufanie? Drogie Dziecię! Jakże żałuję, że Cię obraziłem! Przeze mnie płaczesz w tej stajence betlejemskiej; ale wiem, że przyszedłeś mnie szukać. Dlatego rzucam się do Twoich stóp i pomimo nędzy i upokorzenia, jakie widzę w tym żłóbku, na sianku, uznaję cię za mojego Króla i największego Pana. Pojmuję znaczenie Twoich tkliwych łez: zapraszają mnie do kochania Ciebie, żądają mojego serca. Oto ono, mój Jezu, dzisiaj jestem u Twoich stóp, aby Ci je ofiarować. Zmień je, rozpal je, skoro przyszedłeś z nieba, aby rozpalić serca Twoją świętą miłością. Słyszę, jak mówisz do mnie w tej stajence: Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca (Mt 22,37; Pwt 6,5). A ja odpowiadam: Mój Jezu, jeśli Cię nie kocham, Ciebie – mojego Pana i Boga, to kogo mógłbym kochać?

Św. Alfons-Maria Liguori (1696-1787)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

5 stycznia.

Jeśli wystarczy ujrzeć dwóch lub trzech zgromadzonych w Twoje imię, tu, na ziemi, aby ujrzeć Cię pośród nich (Mt 18,20)…, to co można powiedzieć o miejscu, gdzie zgromadziłeś wszystkich świętych, którzy zawarli z Tobą przymierze przez ofiarę i stali się jak niebiosa zwiastujące Twoją sprawiedliwość? (Ps 50,5-6) Twój umiłowany uczeń nie był jedynym, który znalazł drogę prowadzącą do nieba i to nie tyko jemu pokazano małe drzwi otwarte w niebie (Ap 4,1). Powiedziałeś bowiem wszystkim własnymi ustami: Ja jestem bramą. Jeżeli ktoś wejdzie przeze Mnie, będzie zbawiony (J 10,9). To Ty zatem jesteś bramą i wedle tego, co dorzucasz, otwierasz ją wszystkim, którzy chcą wejść. Ale co nam z tego, że widzimy otwartą bramę w niebie, skoro jesteśmy na ziemi, jeśli nie mamy możliwości, aby tam wejść? Święty Paweł daje nam odpowiedź: Ten, który zstąpił, jest i Tym, który wstąpił ponad wszystkie niebiosa. (Ef 4,10) Kim On jest? Miłością. Bowiem, Panie, to miłość w naszych sercach wznosi się do Ciebie, ponieważ to właśnie miłość od Ciebie zstąpiła aż do nas. Ponieważ ukochałeś nas, to zstąpiłeś aż do nas; kochając Ciebie, możemy wznieść się aż do Ciebie. Ty powiedziałeś: Ja jestem bramą, w Twoje imię, błagam Cię, otwórz się przed nami! Wtedy ujrzymy wyraźniej jakiego przybytku jesteś bramą oraz kiedy i komu ją otwierasz.

Wilhelm od św. Teodoryka (ok. 1085-1148)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

6 stycznia.

Prowadzeni przez gwiazdę, królowie, przychodzący ze Wschodu aż do Betlejem, weszli do domu, gdzie przebywała Dziewica Maryja z dzieciątkiem; otworzywszy swoje skarby, ofiarowali trzy prezenty Panu: złoto, kadzidło i mirrę, którymi wyznali prawdziwego Boga, prawdziwego człowieka i prawdziwego króla. To są te dary, których Kościół nie przestaje ofiarować Bogu, swemu Zbawicielowi. Ofiaruje kadzidło, kiedy wyznaje i wierzy w Niego jako w prawdziwego Pana, stworzyciela wszechświata; ofiaruje mirrę, kiedy twierdzi, że przyjął nasze ciało, w którym zechciał cierpieć i umrzeć dla naszego zbawienia; ofiaruje złoto, kiedy nie waha się głosić, że króluje wiecznie z Ojcem i Duchem Świętym... Ten dar może mieć inne znaczenie mistyczne. Według Salomona złoto oznacza niebieską mądrość: Cenny skarb znajduje się w ustach mądrego (por. Prz 21,20)… Według psalmisty kadzidło symbolizuje czystą modlitwę: Niech moja modlitwa będzie stale przed Tobą jak kadzidło (Ps 141,2). Bo jeśli nasza modlitwa jest czysta, to wydaje w stronę Boga czystszy zapach niż dym kadzidła; a podobnie jak ten dym wznosi się do nieba, tak też nasza modlitwa kieruje się do Pana. Mirra symbolizuje umartwienie naszego ciała. Ofiarujemy zatem złoto Panu, kiedy jaśniejemy przed Nim światłem mądrości niebieskiej... Ofiarujemy Mu kadzidło, kiedy wznosimy do Niego czystą modlitwę. I mirrę, kiedy, przez powstrzymanie się, ukrzyżowawszy ciało z jego namiętnościami i pożądaniami (Ga 5,24), niesiemy nasz krzyż za Jezusem.

Św. Bruno z Segni (ok. 1045-1123)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

7 stycznia.

Symbole Ducha Świętego: namaszczenie. Symbolika namaszczenia olejem także oznacza Ducha Świętego, a nawet staje się Jego synonimem. We wtajemniczeniu chrześcijańskim jest ono znakiem sakramentalnym bierzmowania, słusznie nazywanego w Kościołach wschodnich chryzmacją. Chcąc jednak ująć w pełni całą wymowę tej symboliki, trzeba odwołać się do pierwszego namaszczenia dokonanego przez Ducha Świętego, którym było namaszczenie Jezusa. Chrystus (w języku hebrajskim Mesjasz) oznacza namaszczony Duchem Bożym. Namaszczeni Pana byli już w Starym Przymierzu w sposób szczególny król Dawid. Jezus jest Namaszczonym Boga w sposób zupełnie wyjątkowy, ponieważ człowieczeństwo, które przyjmuje Syn, jest całkowicie namaszczone Duchem Świętym. Jezus jest ustanowiony Chrystusem przez Ducha Świętego. Dziewica Maryja poczęła Chrystusa z Ducha Świętego, który przez anioła ogłasza Go jako Chrystusa podczas Jego narodzenia i który poleca Symeonowi iść do Świątyni, by zobaczył Mesjasza Pańskiego; On napełnia Chrystusa i Jego moc wychodzi z Chrystusa, gdy uzdrawia i leczy choroby. On wreszcie wskrzesza Jezusa z martwych. Jezus, ustanowiony w pełni Chrystusem w Jego człowieczeństwie zwyciężającym śmierć, wylewa obficie Ducha Świętego, aby święci, zjednoczeni z człowieczeństwem Syna Bożego, przyoblekli się w człowieka doskonałego, który realizuje Pełnię Chrystusa (Ef 4, 13): całego Chrystusa, według wyrażenia św. Augustyna.

Katechizm Kościoła Katolickiego

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

8 stycznia.

Zwróćmy uwagą na ufne zawierzenie się uczniów na Opatrzność Bożą w największych potrzebach życiowych i ich pogardę dla życia w luksusie: było ich dwunastu, a mieli tylko pięć chlebów i dwie ryby. Nie przejmowali się sprawami ciała; całkowicie poświęcali swój zapał sprawom duszy. Co więcej, nie zachowali dla siebie tych zapasów: natychmiast dali je Zbawicielowi, kiedy o nie poprosił. Nauczymy się na tym przykładzie dzielić się tym, co mamy z tymi, którzy są w potrzebie, nawet jeśli mamy niewiele. Kiedy Jezus prosi ich o przyniesienie pięciu chlebów, oni nie mówią: Co nam zostanie na później? Gdzie znajdziemy to, co niezbędne, na nasze własne potrzeby? Słuchają Go natychmiast… Biorąc zatem te chleby, Pan je połamał i powierzył uczniom zaszczyt rozdania ich. Nie tylko chciał ich uczcić tą świętą posługą, ale pragnął, aby uczestniczyli w cudzie i stali się jego przekonanymi świadkami i nie zapomnieli o tym, co się zdarzyło na ich oczach. To im kazał usadowić ludzi i rozdać im chleb, aby każdy z nich mógł złożyć świadectwo o cudzie, który dokonał się ich rękami… Wszystko w tym wydarzeniu – pustynne miejsce, goła ziemia, mało chleba i ryb, rozdanie wszystkim tego samego, bez przywilejów – każdy miał tylko samo, co jego sąsiad – to wszystko uczy nas pokory, prostoty i miłości braterskiej. Także wzajemnego kochania się, wspólnoty dóbr wśród tych, którzy służą temu samemu Bogu – oto, czego nas tutaj uczy nasz Zbawiciel.

Św. Jan Chryzostom (ok. 345-407)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

9 stycznia.

Chrystus jest w światłości, bądźmy wraz z Nim oświeceni; Chrystus zanurzony jest w wodzie, z Nim razem zstąpmy do niej, abyśmy wraz z Nim wzwyż wstąpili. Jan chrzci, Chrystus zbliża się do niego; być może, aby i tego uświęcić, który Go chrzci, z pewnością zaś dlatego, by pogrzebać w wodzie cały ród starego Adama; przedtem jednak, i to ze względu na nas, aby uświęcić Jordan. Bo Chrystus, duch i ciało, i wodzie dał moc tajemną przez Ducha… Jezus wychodzi z wody i unosi ze sobą w górę cały świat; widzi otwierające się niebiosa (Mk 1,10), które Adam zamknął dla siebie i dla swych potomków, tak jak i raj został mu zamknięty mieczem płomienistym. A Duch daje świadectwo Bóstwu, gdyż zstępuje na równego sobie. I daje się słyszeć głos z nieba, gdyż stamtąd był Ten, który otrzymał świadectwo. I jako gołębica zstępuje Duch, aby widzialnie uczcić ludzkie ciało Jezusa, ponieważ i ono jest przebóstwione, i w nim Bóg staje się widzialny. Podobnie i w zamierzchłych czasach również gołębica zapowiedziała koniec potopu (Rdz 8,11)… My zaś uczcijmy dzisiaj chrzest Chrystusa, obchodząc należycie to święto. Przede wszystkim pozostańcie czyści i oczyszczajcie się. Bóg przecież niczym bardziej się nie raduje jak nawróceniem i zbawieniem człowieka, któremu cała ta nauka została dana i wszystkie tajemnice. I macie być jak źródła światła w świecie (Flp 2,15) i siłą życiodajną dla ludzi. Macie być jak płonące światła przy owym wielkim świetle z nieba i napełnieni Jego promienistą jasnością, jaśniejący pełniej i wyraźniej blaskiem Trójcy Przenajświętszej.

Św. Grzegorz z Nazjanzu (330 - 390)