Heraldyka - Podstawowe i bardziej zaawansowane informacje

Miejsce, w którym prezentowane są herby szlacheckie. Czuwa nad nim herold wielki koronny i litewski.

Heraldyka - Podstawowe i bardziej zaawansowane informacje

Postprzez Sebastian von Tauer » 18 sie 2014, 22:05

Co to heraldyka?

Heraldyka to jedna z nauk pomocniczych historii, zajmuje się badaniem rozwoju i znaczenia oraz zasadami kształtowania się herbów. Wywodzi się od słowa herold – oznaczającego urzędnika dworskiego, wywołującego nazwiska rycerzy biorących udział w turniejach. W innych językach europejskich nazywana jest podobnie (ang. heraldry, franc. heraldique , niem. Heraldik) lub słowami pochodzącymi od nazwy herb (niem. Wappenkunde).
Jednym z podstawowych narzędzi heraldyki jest blazonowanie, czyli język opisu herbów, zaś podstawowym materiałem do badań są zachowane do dzisiaj role herbowe, herbarze, wizerunki herbów na pieczęciach, płytach nagrobnych i innych zabytkach.

Elementy herbu:
Obrazek

1)Tarcza
2)Figury
3)Mobilia herbowe
4)Hełm
5)Korona
6)Klejnot
7)Elementy dodatkowe klejnotu
8)Labry
9)Dewiza herbowa

Tarcza- jest to podstawowy element herbu. Same mobilia bez tarczy zwą się godłem. Jest podzielona na pola.

Figura heraldyczna – wzór występujący na tarczy herbowej, powstały z podziału tarczy.

Mobilia- godła heraldyczne umieszczane na tarczy herbowej, nazywane także figurami zwykłymi.

Hełm heraldyczny – element herbu, przedstawiany jako jeden z typów hełmu rycerskiego bądź jego stylizacja.
.
Korona- element herbu rycerskiego i szlacheckiego. Umieszczana pierwotnie zwykle na hełmie jest jedną z heraldycznych oznak godności.

Klejnot- zwieńczenie hełmu łączące się z nim za pośrednictwem korony rangowej lub przepaski, z której rozwijały się labry.

Labry- części zewnętrzne tarczy herbowej, mające kształt wielkich liści wyszczerbionych, wyrastających z boków hełmu, zwykle symetrycznie po obu stronach, często obejmujące jako ornament również całą tarczę herbową.

Zawołanie- występuje tylko w heraldyce polskiej, jest umieszczane nad herbem. Hasłem tym wzywano pomocy rodowców w czasie bitwy.

Dewiza- jest krótką, najczęściej łacińską sentencją - choć spotkać można i dewizy w językach narodowych - przekazującą ogólną mądrość, wyraźnie nawiązującą do ideologii rycerskiej i szlacheckiej.

Postument heraldyczny zewnętrzny element herbu, na którym umieszczona jest tarcza herbowa , zwykle z trzymaczami

Postument heraldyczny - W większości krajów nie może być dowolnie stosowanym, lecz przyznawanym w nadaniu. W niektórych krajach, m.in.w Polsce stosowanie postumentu było dowolne i traktowane jako niemające znaczenia heraldycznego, czysto plastyczne wzbogacenie kompozycji.

Przedstawiany jest zwykle w trzech podstawowych formach:

architektoniczny - jako ozdobnie profilowany gzyms, fragment muru, często naśladujący marmur. Dewiza herbowa bywa w tym przypadku przedstawiana często jako napis wykuty w kamieniu.
plenerowy - fragment murawy, skał, rzadziej szerszego pejzażu lądowego lub morskiego. Czasem elementy tego przedstawienia (np. kwiaty) mają osobne heraldyczne znaczenie, m.in. w herbie Zjednoczonego Królestwa oset, róże i koniczyna są symbolami Szkocji, Anglii i Irlandii.
ornamentalny - ozdobne ornamenty np. splecione ornamenty roślinne, stylizowane gałęzie, często splecione ze wstęgą dewizy

Trzymacze heraldyczne (Podpory tarczowe) – postacie ludzkie lub zwierzęta umieszczane po jednej lub – częściej – po obu stronach, niekiedy za tarczą herbową, i podtrzymujące ją.

Trzymacze są udostojnieniem herbu, nie mogły być stosowane dowolnie i samowolnie lecz jedynie na mocy specjalnego aktu nadania.W polskiej heraldyce użycie trzymaczy nie zostało jak dotąd ujęte przepisami, stąd pojawiają się one dowolnie, jako ozdoba herbu.

Ordery herbowe nadawały herbowi dostojności, były pewnego rodzaju oznaką godności. Ordery, nadawane konkretnej osobie za konkretne zasługi, nie wchodziły na trwałe do herbu i nie podlegały dziedziczeniu.
Książę na Bydgoszczy i Wyszogrodzie
Wojewoda Inowrocławski
Sędzia Grodzki


Obrazek



Avatar użytkownika
Wojewoda
Wojewoda
 
Posty: 4936
Dołączył(a): 21 lip 2014, 18:04
Lokalizacja: Bydgoszcz
Medale: 23
Order Orła Białego (1) Order Świętego Stanisława (1) Order Virtuti Militari I (1)
Królewski Order Złotej Ostrogi (1) Order Zasługi RON I (1) Order Zasługi RON II (1)
Order Zasługi RON III (1) Order Świętego Jerzego I (1) Order Świętego Jerzego II (1)
Order Świętego Jerzego III (1) Krzyż Monarchii I (1) Krzyż Monarchii II (1)
Medal Wojska (1) Medal Bene Merentibus (4) (1) Medal Bene Merentibus (3) (1)
Medal Bene Merentibus (2) (1) Medal Bene Merentibus (1) (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal z Długoletnią Służbę III (1) Medal 100 lat niepodległości (1) Gwiazda Ukrainy (1)
Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Godności Kancelaryjne: Hetman Wielki
Stopień: Hetman Wielki

Re: Heraldyka - Podstawowe i bardziej zaawansowane informacj

Postprzez Sebastian von Tauer » 19 sie 2014, 16:02

Udostojnienia, Uszczerbienia i Oznaki godności na herbach

Udostojnienia- Udostojnienie herbu – heraldyczne określenie zaszczytnych dodatków do herbu.Udostojnienie herbu miało miejsce najczęściej z nadaniem tytułu arystokratycznego lub indygenatu.Najczęściej stosowanym udostojnieniem było dodanie do herbu zaszczytnych figur lub godeł. W Austro-Węgrzech, Imperium Rosyjskim i Starej Rzeszy często dodawano do dawnego herbu czarnego dwugłowego orła w złotym polu, dzieląc przy tym tarczę na 2, 3, 4 pola, lub umieszczając udostojnienie w tarczy sercowej.Królowie Polski, nadając indygenaty lub tytuły, dodawali najczęściej do herbu nagradzanej osoby Orła Białego.Podobnie udostajniany jest herb baroneta w Wielkiej Brytanii – poprzez dodanie do herbu małej tarczki sercowej lub umieszczonej w kantonie z herbem Ulsteru lub flagą Szkocji.Udostojnieniem herbu jest też dodanie jednego lub więcej hełmów heraldycznych. W ten sposób, dodaniem drugiego hełmu, oznaczano w Austro-Węgrzech i Niemczech tytuł kawalera (Ritter).Innymi sposobami udostajniania było dodanie trzymaczy herbowych czy dewizy herbowej.Do udostojnienia herbu nie zalicza się umieszczanych za tarczą lub obok oznak godności, o ile nie były dziedziczne.

Uszczerbienie- wprowadzenie w herbie zmian mających odróżniać go od wersji podstawowej herbu nieuszczerbionego.
Według wielu legend herbowych było to swego rodzaju poniżenie herbu, stosowane jako kara za dopuszczenie się przez rycerza czynu niegodnego jego stanu. Uszczerbienia były także dodawane bastardą lub młodszym linią rodu.

Oznaki godności- pokazują z jakiej warstwy szlachty wywodzi się właściciel herbu. Zalicza się do nich m.in. korny herbowe, których odpowiednia liczba pałek oznacza konkretny tytuł (np. hrabia- 9). W polsce, gdzie panowała równość szlachecka ilość pałek na koronie nie miała większego znaczenia.
Książę na Bydgoszczy i Wyszogrodzie
Wojewoda Inowrocławski
Sędzia Grodzki


Obrazek



Avatar użytkownika
Wojewoda
Wojewoda
 
Posty: 4936
Dołączył(a): 21 lip 2014, 18:04
Lokalizacja: Bydgoszcz
Medale: 23
Order Orła Białego (1) Order Świętego Stanisława (1) Order Virtuti Militari I (1)
Królewski Order Złotej Ostrogi (1) Order Zasługi RON I (1) Order Zasługi RON II (1)
Order Zasługi RON III (1) Order Świętego Jerzego I (1) Order Świętego Jerzego II (1)
Order Świętego Jerzego III (1) Krzyż Monarchii I (1) Krzyż Monarchii II (1)
Medal Wojska (1) Medal Bene Merentibus (4) (1) Medal Bene Merentibus (3) (1)
Medal Bene Merentibus (2) (1) Medal Bene Merentibus (1) (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal z Długoletnią Służbę III (1) Medal 100 lat niepodległości (1) Gwiazda Ukrainy (1)
Gwiazda Inflant (1) Gwiazda Mołdawii (1)
Godności Kancelaryjne: Hetman Wielki
Stopień: Hetman Wielki


kuchnie na wymiar kalwaria zebrzydowska

Powrót do Koronny i Litewski Departament Herladyczny

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość