Państwowe Akwarium w Gdańsku

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Państwowe Akwarium w Gdańsku

Jest placówką badawczo-naukowa, której celem jest poszerzanie wiedzy o faunie i florze morskiej oraz prezentacja wielu gatunków ryb stworzeń i roślin morskich.
Kompleks posiada wiele zbiorników zarówno dla stworzeń morskich, jak również słodkowodnych. Placówka umożliwia odwiedzającym spojrzenie w niezwykły świat podwodnej flory i fauny z każdej perspektywy, między innymi dzięki wielkiemu akwarium sufitowemu.

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Pławikoniki

Pławikoniki (Hippocampus) to rodzaj morskich ryb z rodziny igliczniowatych (Syngnathidae). Popularnie zwane są pławikonikami lub konikami morskimi. Niektóre gatunki są hodowane w akwarium.

Zasiedlają tropikalne, płytkie wody mórz i oceanów całego świata. Najczęściej przebywają wśród wysokiej roślinności, korzeni, gdzie w razie niebezpieczeństwa mogą ukryć się przed napastnikiem.
Kilka gatunków zamieszkuje chłodniejsze wody. Przy ujściu Tamizy natrafiono na większą liczbę pławikoników. Spotykane są w Morzu Śródziemnym (Hippocampus guttulatus, H. hippocampus, H. fuscus).

Kształtem przedniej części ciała przypominają figurkę konika szachowego. Ogon pozbawiony jest płetwy ogonowej, ruchliwy i czepny (żyją wśród roślinności litoralu). Esowaty kształt ciała ułatwia im polowanie z dystansu. Oczy działają niezależnie. Z płetw posiada tylko piersiowe i grzbietową.
Różnice pomiędzy samcem a samicą (dymorfizm płciowy) są łatwe do rozpoznania: samiec posiada pod brzuchem trwałą torbę lęgową. Samica, przy pomocy pokładełka, składa do torby lęgowej samca kilkadziesiąt do kilkuset ziaren ikry. Samiec inkubuje ikrę. Długość ciała waha się od 4 do 20 cm. Żywią się planktonem.
Koniki morskie większość czasu spędzają przytwierdzone czepnym ogonem do roślinnej łodygi. Pobierają pokarm poprzez całkowicie wyspecjalizowane ruchy ssąco-wciągające pyszczka. Te ruchy ssące podczas pobierania pokarmu są tak silne, że w ich wyniku powstają wyraźne odgłosy, sam pokarm jest również widoczny, przechodząc poprzez średnicę otworu gębowego. Po wciągnięciu znienacka swojej ofiary, wydobywa się tylko mgiełka ze skrzeli konika, co sprawia wrażenie "dymiącej" się jego główki. Zanim jednak konik morski schwyta pokarm, może to potrwać jakąś chwilę, ponieważ te zwierzęta oglądają najpierw dokładnie swoją potencjalną ofiarę. Podobnie postępują również kilkudniowe młode koniki, oglądając nawet drobniutki plankton, zanim go zjedzą. Jeżeli już wypatrzą swoją ofiarę, to starają się ją schwytać. Jednak bardzo rzadko ścigają swoją zdobycz, czekają raczej cierpliwie, aż ofiara niemalże sama się zbliży.

W akwarium prezentujemy następujące gatunki koników morskich:

pławikonik wielkobrzuchy

pławikonik krótkogłowy

Hippocampus bargibanti

pławikonik żyrafowy

pławikonik przylądkowy

pławikonik koroniasty

pławikonik atlantycki

pławikonik sargassowy

pławikonik europejski

pławikonik kolczasty

pławikonik olbrzymi

pławikonik japoński

pławikonik żółty

pławikonik jeżykowaty

pławikonik australijski

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Błazenki

Amphiprion – rodzaj małych, morskich ryb okoniokształtnych z rodziny garbikowatych (Pomacentridae). Często hodowane w akwariach morskich. Znane pod nazwą błazenki, ryby klowny, ryby ukwiałowe (mianem błazenki określane są również gatunki z rodzaju Premnas).

Wody przybrzeżne, rafy koralowe mórz tropikalnych, Ocean Indyjski i Ocean Spokojny. W warunkach naturalnych błazenki żyją w symbiozie z niektórymi gatunkami ukwiałów, chroniąc się wśród ich macek. Macki te mają parzące właściwości. W zamian za ochronę, ryba broni ukwiał przed drapieżnikami, których pokarmem są właśnie te koralowce, a także zwabia inne ryby stanowiące pokarm ukwiałów. Błazenki usuwają nagromadzone resztki pokarmowe z całego ciała ukwiału. Do dziś do końca nie ma pewności dlaczego błazenki nie reagują na parzące koralowce. Badania wykazały, że wydzielając specjalny śluz, ryby te nabywają odporność na parzydełka ukwiałów. Choroba lub poranienie ciała błazenka może wpłynąć na utratę śluzu, co finalnie często kończy się tym, że ukwiał, który do tej pory był schronieniem dla ryby, atakuje ją i zjada. W warunkach sztucznych tzn. akwariach błazenki często są trzymane bez ukwiała. Wówczas żyją bez schronienia albo w symbiozie z innymi koralowcami np. Euphylią czy Sarcopythonem.

Błazenki rodzą się jako obojnaki (hermafrodyty) tzn posiadają równocześnie narządy płciowe męskie i żeńskie. W obrębie jednej kolonii zamieszkującej jeden ukwiał największy, najbardziej dominujący osobnik zawsze staje się dojrzałą płciowo samicą, a drugi co do wielkości samcem. Pozostałe mniejsze i podporządkowane pozostają w postaci bezpłciowej. Jeśli z jakiegoś powodu samica zginie dojrzały samiec zmienia płeć i staje się samicą, a następna co do wielkości ryba dojrzewa płciowo i staje się samcem.

Żyją w symbiozie z ukwiałami (symbioza fakultatywna),
posiadają zdolność zmiany płci,
długość: od 3–30 cm,
rozmnażanie: jajorodne.

Dysponujemy następującymi gatunkami błazenków:

Amphiprion chrysogaster

Amphiprion allardi

Amphiprion clarkii

Amphiprion ephippium

Amphiprion frenatus

Amphiprion melanopus

Amphiprion ocellaris

Amphiprion percula

Amphiprion perideraion

Amphiprion sandaracinos

Amphiprion polymnus

Amphiprion sebae

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Nefrytek królewski

Nefrytek królewski (Holacanthus ciliaris) to gatunek ryby z rodziny pomakantowatych (Pomacanthidae), zwykle znajdowanej w pobliżu raf w cieplejszej części zachodniego Oceanu Atlantyckiego.
Całe ciało dorosłych nefrytków królewskich jest niebieskie lub niebieskozielone z żółtymi otoczkami na łuskach. Żółte są także ich płetwy piersiowe i brzuszne, natomiast okolica otworu gębowego i skraje płetw grzbietowej oraz odbytowej są ciemnoniebieskie. Nefrytki królewskie znane są z niebieskich oznaczeń po obu stronach skrzeli. Młode ubarwione są na ciemnoniebiesko z żółtym obszarem na skrzelach i na płetwie ogonowej. Nefrytki królewskie mogą żyć na wolności ponad 15 lat i osiągać do 45 centymetrów długości.
Nefrytek królewski zamieszkuje rafy, zazwyczaj w pobliżu Florydy, Bahamów i Zatoki Meksykańskiej. Jest rzadko widywany w Trójkącie Bermudzkim oraz w wodach Brazylii.

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Pensetnik dwuoki

Pensetnik dwuoki (Chelmon rostratus) to gatunek ryby morskiej z rodziny chetonikowatych (Chaetodontidae). Hodowana w akwariach morskich.
Na jasnym tle rozmieszczone są pionowe, pomarańczowe pręgi. U podstawy płetwy grzbietowej występuje tzw. fałszywe oko (stąd nazwa gatunkowa) – jest to forma mimikry. Mocno wydłużony pyszczek ryby funkcjonuje jak penseta, stąd jej nazwa rodzajowa.
Pensetniki pływają pojedynczo lub w parach. Osiągają około 20 cm długości. Żywią się bezkręgowcami. Są rybami terytorialnymi.
Morze Andamańskie i Ocean Spokojny od Wysp Nansei do Australii. Zamieszkują przybrzeżne rafy na głębokościach od 1–25 m oraz estuaria.

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Pensetnik czarnogłowy

Pensetnik czarnogłowy (Forcipiger flavissimus) to ryba zamieszkująca rafy koralowe, na głębokości 2 - 114m.
WIELKOŚĆ: 22 cm, ubarwienie żółte z intensywnie czarną grzbietową częścią głowy, zwykle występuje w pobliżu raf; żyje pojedynczo lub w małych grupach
POKARM: drobne bezkręgowce
Wykształcił wydłużony pyszczek ułatwiający penetrowanie szczelin skalnych

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Lisogłów

Lisogłów jest ciekawym gatunkiem, szczególnym zachowaniem jest sposób pływania: ryba krąży wokół szczelin, a w razie niebezpieczeństwa rozkłada kolce. Żeruje przy dnie ze zwróconą ku dołowi głową. Po wprowadzeniu ryb do akwarium nie powinno w nim zabraknąć alg, ponieważ ułatwi to aklimatyzację w nowym środowisku. Jest dość energiczną rybą, ale pokojowo nastawioną do innych gatunków. Jest wrażliwa na stres, często chowa się pośród kamieni, zmienia ubarwienie. Młode osobniki wyglądają nieco inaczej niż dorosłe, ponieważ posiadają przy tylnej części grzbietowej ciemną plamę, która zanika wraz z dojrzewaniem .
Dorasta do 250 mm.

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Kiełbomiecz ognisty

Kiełbomiecz ognisty żyje w rafach koralowych środkowej części Oceanu Indyjskiego. Jest rybą spokojną, żyjącą w grupach i często chowającą się.
Jego szata barwna dzieli się na dwa wyraźnie różne obszary: różowa część przednia przechodzi w coraz intensywniejszą czerwień w tylnej części. Pierwszy promień płetwy grzbietowej jest wydłużony i służy do wysyłania sygnałów do swoich towarzyszy.

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Kiełbomiecz pasiasty

Kiełbomiecz pasiasty (Ptereleotris zebra) to niewielka ryba zamieszkująca azjatyckie wybrzeża oceanów Indyjskiego i Spokojnego.
WIELKOŚĆ: 11 cm
ŚRODOWISKO: rafy koralowe; głębokość 2-31 m; ryby te występują w większych grupach; lubią ukrywać się w grotach i zakamarkach rafy - wypływają z kryjówek tylko w poszukiwaniu pożywienia
POKARM: drobny zooplankton

[Jakob Iwan Wereszczyński-Bagrat]

Skrzydlica

Skrzydlica pstra(Pterois volitans) to drapieżna ryba morska z rodziny skorpenowatych. Poławiana jako ryba konsumpcyjna, często trzymana w akwariach.
Ognica pstra jest rybą osiągającą do ok. 45 cm długości. Jej ciało jest dość silnie bocznie spłaszczone. Promienie płetw piersiowych i pierwszej płetwy grzbietowej mogą osiągać podobną długość. Są połączone ze sobą tylko u nasady, przez co rozkładają się szeroko nadając rybie charakterystyczny wygląd. Ciało ubarwione jaskrawo, z poprzecznymi pręgami występującymi również na promieniach płetw. Ubarwienie jest zmienne, zazwyczaj biało-czerwone-czarne, przystosowane do otoczenia. Osobniki spotykane w wodach przybrzeżnych są zwykle ciemniejsze. Jaskrawe barwy jej ciała ostrzegają wrogów, że jest jadowita i może zadać ukłucia o skutkach groźnych nawet dla człowieka. Kolce (promienie twarde) w płetwach ryby łączą się z gruczołami jadowymi. Gatunek różni się od pozostałych przedstawicieli rodzaju Pterois liczbą promieni w płetwach, ubarwieniem i łuskami.
Ognice są samotnikami łączącymi się w grupy jedynie na czas tarła. Jeden samiec łączy się z kilkoma samicami tworząc grupę 3–8 osobników. Samica składa od 2000 do 15000 jajeczek ikry.
Ognica pstra rozpoczyna aktywność o zmierzchu, dzień spędza ukryta w rozpadlinach skalnych, niemal nieruchomo, z głową lekko pochyloną w dół. Żywi się rybami, krabami oraz krewetkami. Strategia łowcza ognic opiera się na wykorzystaniu rozłożystych płetw brzusznych w celu zapędzenia ofiary w miejsce bez wyjścia. Innym sposobem jest raptowny atak na samotnie płynące zwierzę. Wówczas skrzydlica pochłania ofiarę swoim szerokim pyskiem.

Skrzydlice potrafią zaatakować nurka, który podpływa zbyt blisko i "zakłóca im spokój". Pierwszym symptomem niespodziewanego ataku jest charakterystyczne zachowanie ryby. Skrzydlica unosi płetwę grzbietową i spuszcza głowę w ten sposób, aby kolce były skierowane w stronę osoby podpływającej. Należy wtedy szybko oddalić się ponieważ istnieje prawdopodobieństwo raptownego podpłynięcia skrzydlicy oraz wbicia jadowitych kolców w ciało przeciwnika. Trucizna ognicy powoduje u człowieka silny ("ognisty") i długotrwały ból, a w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej jest potencjalnie niebezpieczny dla życia człowieka.