Ordynacja Niepołomicka
Napisane: 23 kwi 2011, 09:18Ordynacja Niepołomicka
Ordynacja została utworzona przez króla Adama I jako uposażenie seniora domu panującego Jego Wysokości Augusta IV po jego abdykacji. Majątek ów obejmujący Zamek Królewski w Niepołomicach, miasteczko Niepołomice, 21 wsi oraz folwark Brzezie po śmierci Augusta IV przeszedł w ręce króla Jerzego II, prawnuka Augusta IV. Obecnie, Ordynacja Niepołomicka w drodze spątku jest własnością Jego Królewskiej Mości Michała III.
Zamek Królewski w Niepołomicach powstał jako gotycka rezydencja królewska w połowie XIV wieku. W latach póżniejszych przebudowany w stylu renesansowym znajdujący się w centrum Niepołomic.
Ten obszerny zamek nazywany jest "drugim Wawelem". Został wybudowany z rozkazu króla Kazimierza Wielkiego na skarpie pradoliny Wisły. Miał pełnić również funkcje obronne. Wyruszały z niego wyprawy myśliwskie do pobliskiej Puszczy Niepołomickiej. Zamek składał się z trzech wież, budynków w skrzydle południowym i wschodnich i murów kurtynowych wokół dziedzińca. Równolegle powstała osada Niepołomice, mająca pełnić funkcje usługowe dla zamku i dworu. Dzieło kazimierzowskie kontynuowali następni królowie: Władysław II Jagiełło, Zygmunt I Stary, a następnie Zygmunt II August. Za czasów króla Władysława Jagiełły zwoływano w zamku zjazdy koronne i odbywały się sądy. Zygmunt I Stary gruntownie zamek przebudował, nadając mu formę czworoboku z dziedzińcem wewnętrznym. Był schronieniem dla dworu królewskiego w okresie panującej w Krakowie epidemii (1527). W 1550 roku wielki pożar zniszczył skrzydło wschodnie i północne. Za panowania króla Zygmunta Augusta odbudowano i przebudowano zamek. Prace prowadzono w latach 1551-1568 pod kierunkiem Tomasza Grzymały oraz artysty rzeźbiarza Santi Gucci. Wybudowano m.in. klatki schodowe od strony dziedzińca i krużganki wsparte na trzech słupach. Zasługą królowej Bony były ogrody włoskie usytuowane przy południowym skrzydle ("ogrody królowej Bony"). Od końca XVI wieku zamek przechodził w ręce rodów szlacheckich: Curyłów, Branickich, Lubomirskich. W tym czasie zmieniany jedynie wystrój wnętrz, przebudowano kominki i stropy. Większą zmianą była przebudowa krużganków na wczesnobarokowe w latach 1635-1637. Najazd Szwedów w 1655 roku przyniósł kres świetności tej królewskiej budowli. Zamek zamieniono na magazyn żywności, zniszczono kościół, złupiono miasto. Od połowy XVIII wieku zamek przejmują król August Mocny i August III. Podjęto wówczas próby remontu.
Jednak świetność tej rezydencji przywrócił dopiero król Adam I gruntownie odnawiając zamek i ustanawiając Ordynację Niepołomicką której pierwszym ordynatem został August IV.
Ordynacja została utworzona przez króla Adama I jako uposażenie seniora domu panującego Jego Wysokości Augusta IV po jego abdykacji. Majątek ów obejmujący Zamek Królewski w Niepołomicach, miasteczko Niepołomice, 21 wsi oraz folwark Brzezie po śmierci Augusta IV przeszedł w ręce króla Jerzego II, prawnuka Augusta IV. Obecnie, Ordynacja Niepołomicka w drodze spątku jest własnością Jego Królewskiej Mości Michała III.
Zamek Królewski w Niepołomicach powstał jako gotycka rezydencja królewska w połowie XIV wieku. W latach póżniejszych przebudowany w stylu renesansowym znajdujący się w centrum Niepołomic.
Ten obszerny zamek nazywany jest "drugim Wawelem". Został wybudowany z rozkazu króla Kazimierza Wielkiego na skarpie pradoliny Wisły. Miał pełnić również funkcje obronne. Wyruszały z niego wyprawy myśliwskie do pobliskiej Puszczy Niepołomickiej. Zamek składał się z trzech wież, budynków w skrzydle południowym i wschodnich i murów kurtynowych wokół dziedzińca. Równolegle powstała osada Niepołomice, mająca pełnić funkcje usługowe dla zamku i dworu. Dzieło kazimierzowskie kontynuowali następni królowie: Władysław II Jagiełło, Zygmunt I Stary, a następnie Zygmunt II August. Za czasów króla Władysława Jagiełły zwoływano w zamku zjazdy koronne i odbywały się sądy. Zygmunt I Stary gruntownie zamek przebudował, nadając mu formę czworoboku z dziedzińcem wewnętrznym. Był schronieniem dla dworu królewskiego w okresie panującej w Krakowie epidemii (1527). W 1550 roku wielki pożar zniszczył skrzydło wschodnie i północne. Za panowania króla Zygmunta Augusta odbudowano i przebudowano zamek. Prace prowadzono w latach 1551-1568 pod kierunkiem Tomasza Grzymały oraz artysty rzeźbiarza Santi Gucci. Wybudowano m.in. klatki schodowe od strony dziedzińca i krużganki wsparte na trzech słupach. Zasługą królowej Bony były ogrody włoskie usytuowane przy południowym skrzydle ("ogrody królowej Bony"). Od końca XVI wieku zamek przechodził w ręce rodów szlacheckich: Curyłów, Branickich, Lubomirskich. W tym czasie zmieniany jedynie wystrój wnętrz, przebudowano kominki i stropy. Większą zmianą była przebudowa krużganków na wczesnobarokowe w latach 1635-1637. Najazd Szwedów w 1655 roku przyniósł kres świetności tej królewskiej budowli. Zamek zamieniono na magazyn żywności, zniszczono kościół, złupiono miasto. Od połowy XVIII wieku zamek przejmują król August Mocny i August III. Podjęto wówczas próby remontu.
Jednak świetność tej rezydencji przywrócił dopiero król Adam I gruntownie odnawiając zamek i ustanawiając Ordynację Niepołomicką której pierwszym ordynatem został August IV.
