Przywilej dla mieszczan

[Maurycy Orański]

Na razie jest stanem przejściowym. Przywilej o którym radzimy ma go przeistoczyć właśnie w stan konkurencję.

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Wasza Królewska Mość, Mości Panowie pozwólcie że odniosę się do każdej przedstawionej propozycji z osobna.

-ustanowienie czasu nieaktywności, po którym mieszczanin przestaje być obywatelem.
Tu proponuję 3 miesiące, jak w prawie szlacheckim.

-stworzenie hierarchii mieszczańskiej (gdzie burmistrz miasta królewskiego znalazł by się na szczycie) coś na wzór szlacheckich godności.
Znalazłem hierarchie rajców miejskich, z tym że nie jestem pewny czy jest kompletna. Dlatego można ja uzupełnić.
Burmistrz
Protokonsul (starszy rady)
Wójt
Landwójt
Budowniczy lub Baumajster (mistrz ceglany)
Regestrant (pisarz miejski)
Ławnik

-rozwinięcie możliwości budowania przez mieszczan przedsiębiorstw w miastach królewskich.
Pan Lubomirski zaproponował regulacje cen działek w mieście. Nie jestem przekonany czy to rozwinie możliwości rozbudowy manufaktur. Kiedyś proponowałem możliwość zatrudniania przez mieszczan (fikcyjnych) czeladników, którzy będą powiększać dochody manufaktur. Powiedzmy ze koszt zatrudnienia 1 czeladnika to koszt 100 dpl, a zysk który przyniesie jego zatrudnienie to wzrost dochodu z manufaktury o 1%.

-sprecyzowanie przepisów odnośnie żup i żupników.
Tu można wprowadzić podobna zasadę jak w przypadku manufaktur. Ustanowić trzeba stały zysk z szybu w żupie solnej, którego wybudowanie będzie kosztowało np. 800 dpl. zysk ten będzie powiększany przez zatrudnienie górników, tka jak w przypadku manufaktur.

-przedłużyć bycie mieszczaninem
Podobnie jak książę August jestem sceptyczny do przedłużania tego okresu. To może być czynnikiem odstraszającym te osoby które pragną uzyskać nobilitację. Uważam że trzy miesiące to czas wystarczający by nowy obywatel wykazał się aktywnością (do czego jest zobowiązany) i określił czy zostaje w stanie mieszczańskim czy pragnie nobilitacji do stanu szlacheckiego. Ograniczanie możliwości nobilitacji przez wydłużenie oczekiwania na nią nie przyczyni się do powiększania stanu mieszczańskiego, a może być powodem do opuszczenie Rzeczpospolitej.

[Maurycy Orański]

Wszystko dobrze ale Pan Hetman operuje takimi sumami o których ja mogę pomarzyć. Co do żup to myślę że powinny zostać w formie narracyjnej.

[Maurycy Orański]

Wszystko dobrze ale Pan Hetman operuje takimi sumami o których ja i co najmniej część mieszczan możemy pomarzyć. Co do żup to myślę że powinny zostać w formie narracyjnej.

[Jan Sapieha]

Ja bym zostawił obecny okres,gdyż jak mówił książę Medycejski sześciomieśęczny staż może zrazić do aktywności.

[Maurycy Orański]

Czemu mój post się rozdwoił?

[Henryk Mikołaj Hrychowicz]

Wszystko dobrze ale Pan Hetman operuje takimi sumami o których ja mogę pomarzyć.

Nie sądzę by kwota 100 dpl za zatrudnienie czeladnika była wygórowana bo to tylko propozycja. Równie dobrze może to być 75 czy 50 dpl. Możemy też od tego pomysłu odstąpić na rzecz np. budowy na działkach sklepów czy składów kupieckich które będą właścicielom przynosić określone zyski.

Pragnę tez zauważyć, że już obecne możliwości nie są w pełni wykorzystywane, bowiem nikt nie buduje kamienic które przynoszą z czynszów zysk 80 dpl, a można ich na każdej działce postawić aż 4. Również budowa nowych manufaktur i ich rozbudowa daje wiele możliwości. Ja rozumiem, że wielu mieszczan jeszcze nie ma takich środków finansowych, by pozwolić sobie na szeroką działalność gospodarczą ale majątki szlacheckie też powstawały mozolnie i pomału.

[Maurycy Orański]

Pod tą propozycją to się obiema rękami podpisuję.

[Borys von Targersdorf]

mądrze napisał hetman jego mość aby stworzyć hierarchię godności miejskich urozmaicić to na pewno życie sławetnych w Koronie i Litwie . ja bym godności miejskie podzielił na Radę I Ławę
Rade stanowili by rajcy ( consules) i oni ze swego grona wybierają burmistrza ( proconsul ) do Rady wchodził by jeszcze pisarz i hutman odpowiedzialny za bezpieczeństwo .
Ława z wójtem na czele plus ławnicy to organ sądowniczy .
do pomocy Rady , o ile powstaną targi czy jarmarki można mianować ważników ( ponderatores ) .
no i zabawa z budżetem utrzymania miasta straży , pachołów etc. i juz robi sie zabawa

[Maurycy Orański]

Nie starczy ludzi do obsadzenia urzędów.