Rzeczpospolita Obojga Narodów

MUNDURY WOJSK POLSKICH
Arthur margrabia Ogończyk

Kurtka polskiego generała

Obrazek

Mundur ułana 7 pułku lansjerów legii nadwiślańskiej

Obrazek

Czako ułana

MUNDYRY WOJSK POLSKICH
Adam Brzezina Winiarski

Umundurowanie żołnierzy Wojsk Koronnych przez szereg lat ulegało modyfikacji.
Obecnie jego krój nawiązuje do historycznego wzoru i podkreśla kontynłację tradycji narodowych.

Obrazek

Ewolucja munduru od kontusza po kurtkę mundurową.

Dołman huzarów
Dołman należał do kawalerzysty z Pułku Huzarów Ksawerego Krasickiego. Pułk ten zorganizowany z młodzieży szlacheckiej w sierpniu 1794 roku, stanowić miał straż przyboczną Kościuszki. 20 huzarów wybranych zostało do asystowania Naczelnikowi i rozwożenia jego rozkazów. Stan pułku wynosił w październiku 1794 roku 203 ludzi. Oddział wyróżniał się barwnym umundurowaniem,

Obrazek

Wykonany z czarnego sukna, z jasnozielonymi kołnierzem i wyłogami rękawów. Zapinany na piętnaście kulistych guzików mosiężnych, srebrzonych; po trzydzieści takich samych guzików, ułożonych w dwóch rzędach, znajduje się po bokach. Szamerunki ze sznura oraz ozdoby wyszywane wzdłuż brzegów, nad wyłogami rękawów i na plecach - jasnozielone. Podszewka z białego płótna i zielonej wełny.
Długość 53 cm, wysokość kołnierza 9 cm.
Przy dołmanie skórzany szabeltas z klapą obciągniętą jasnozielonym suknem, należący niegdyś do Kajetana Horocha. Na klapie napis "Jedność" wyszyty czarnym sznurkiem. Brzegi szabeltasa obszyte czarnym pasem. Szabeltas zawieszany na trzech podwójnych, czarnych rzemieniach przeszytych po bokach białymi nićmi; sprzączki i kółka mosiężne, srebrzone.
Wysokość 36 cm, szerokość u dołu 28 cm.

Ryngrafy Oficerskie
Nazwa ryngraf pochodzi od niemieckiego słowa ringkragen, w staropolszczyźnie używano słowa szkaplerz. Wywodzi się z obojczyka, rodzaju uzbrojenia ochronnego noszonego pod szyją. Gdy zaczęła zanikać pełna zbroja na terenach Europy Środkowo-wschodeniej przez dłuższy czas wykorzystywano jeszcze obojczyk. W tym samym czasie w Europie Zachodniej obojczyk zmienił swoja postać w ryngraf - rodzaj medalionu noszonego pod szyją. Stał się ostatecznie jedynie reliktem, na którym umieszczano początkowo znaki heraldyczne. Wczesne ryngrafy w Europie były początkowo ozdabiane herbami, czasem inicjałami monarszymi lub dowódców, nigdy jednak symbolami religijnymi, za wyjątkiem krzyży. Od końca XVII wieku przyjmując rolę odznaki ogólnooficerskiej, a następnie stał się wyróżnikiem piechoty.

Obrazek

Ryngraf oficera piechoty Wielkiego Księstwa Litewskiego z pierwszej połowy XVIII wieku wykonany z blachy brązowej, posrebrzanej. Do górnych krawędzi zamocowane przy pomocy dwóch nitów uszka, które służyły do zaczepienia łańcuszka lub taśmy do noszenia na szyi. Na środku nałożony kartusz herbowy z armaturą przymocowany do ryngrafu za pomocą trzech nitów. W środku kartuszu na karmazynowym aksamicie umieszczono herb Wielkiego Księstwa Litewskiego - Pogoń - wykonany z posrebrzanego brązu. Armatura z okrągłym wycięciem w środku na herb. W górnej części umieszczona korona zamknięta. Bardzo możliwe, że tego typu ryngrafy były w użyciu przez gwardię piesza litewską.

Obrazek

Ryngraf oficera piechoty koronnej z pierwszej połowy XVIII wieku wykonany z blachy mosiężnej, pozłacany. Do górnych krawędzi zamocowane przy pomocy dwóch nitów uszka, które służyły do zaczepienia łańcuszka lub taśmy do noszenia na szyi. Na piersi orła nałożony herb Saksonii o dwudzielnym polu. Nad herbem korona. Orzeł przymocowany do ryngrafu za pomocą czterech nitów. Bardzo możliwe, że tego typu ryngrafy były w użyciu przez gwardię piesza koronną.

Kolet
Pojawił się w Polsce jako strój wojskowy w XVII wieku. Początkowo był używany przez wojska zaciężne. W XVIII wieku stał się elementem stroju paradnego w gwardii konnej oraz w dragonii. W tym przypadku strój ten posiadał zredukowane rękawy. W czasach saskich kolety zdobione były u oficerów złoceniami oraz blachami. Strój ten był także używany przez wojska ciężkiej jazdy okresu napoleońskiego.

Obrazek

Wołoszka
Mundur używany po reorganizacji pułku krakusów w roku 1814, opracowany na modłę czerkieską. Rekonstrukcję munduru opracowano na podsdtawie zachowanego opisu Antoniego Białkowskiego oraz o oryginał przechowywany w Państwowym Muzeum Historycznym w Moskwie.

Obrazek