Wykład III: język ludzki i kody zwierzęce

Znalazłem serię wykładów Pani Marzanny Urbanowicz, która była wykładowcą polonistyki na UJ w 2009 roku. wykłady znajdują się na Starym Forum Rzeczypospolitej. Miłej lektury

Wykład III: język ludzki i kody zwierzęce

Postprzez Michał apo Zep » 20 cze 2012, 20:59

III Język ludzki i kody zwierzęce

Język ludzki należy – jak powiedzieliśmy – do grupy systemów komunikatywnych, ukształtowanych przez organizmy żywe, bytujące w tym samym środowisku. Kodem analogicznym jest np. tak zwany „język” pszczół. Porównajmy zatem te dwa układy komunikatywne, aby ustalić, jakimi cechami swoistymi charakteryzuje się język ludzi w obrębie klasy kodów zwierzęcych.

Różnica pierwsza sprowadza się do sposobu przekazywania informacji. „Język” pszczół – to kod przede wszystkim ruchowy (tzw. „taniec”). Język ludzi wyzyskuje akustyczną drogę przekazu, co zapewnia mu nieograniczone możliwości tworzenia i różnicowania znaków. Kolejna cecha różniąca – to zakres funkcji kodów. „Język” pszczół służy wyłącznie potrzebom biologicznym. Jest to oczywiście także nadrzędna rola języka ludzkiego, ale w konkretnych wypowiedziach mogą być przekazywane wiadomości nie służące bezpośrednio sprawom bytowym. Treści wyrażane w języku ludzkim są więc nieporównanie bogatsze i odpowiednio do tego struktura przekazu musi być o wiele bardziej skomplikowana. Pociąga to za sobą trzecią właściwość różniącą: w kodzie zwierzęcym każdy znak to komunikat całościowy, niepodzielny. Powiadomienie w języku ludzkim ma charakter złożony, jest podzielne na mniejsze odcinki znaczące (np. wyrazy) Daje to możliwość nieograniczonego kombinowania owych „cegiełek”, a więc produkowania coraz to nowych wypowiedzi.

Bezpośredni związek kodu zwierzęcego z potrzebami biologicznymi sprawia, że można w nim przekazać tylko informację aktualną, dotyczącą jakiegoś stanu „tu” i „teraz”. Język ludzki jest bardziej abstrakcyjny, umożliwia przekazanie wiadomości o zjawiskach odległych w czasie i przestrzeni, a nawet całkowicie fikcyjnych. Owe odmienności kodu zwierzęcego i języka ludzkiego wynikają z czwartej dzielącej je różnicy: w kodzie pszczół między formą przekazu a jego treścią istnieje związek, znaki stanowią odwzorowanie zjawisk, lecz je symbolizują, mają charakter konwencjonalny. Daje to nieporównywalnie większe możliwości tworzenia znaków, bo uniezależnia je od właściwości oznaczanych przez nie przedmiotów realnych.

Język ludzki jest więc najbogatszym i najbardziej elastycznym spośród kodów zwierzęcych. Można w nim wyrazić praktycznie każdą treść. Te nieograniczone możliwości przekazu zapewniają językowi następujące właściwości:
1) Akustyczny sposób przesyłania informacji;
2) Podzielność komunikatu na mniejsze, wymienne elementy znaczące;
3) Konwencjonalność znaków.

Ze względu na ostatnią cechę można z kolei zestawiać język z innymi konwencjonalnymi systemami porozumienia, wytworzonymi także przez społeczeństwo ludzkie.


Marzanna Urbanowicz
(-) Michał apo Zep
Książę Surmenii



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 902
Dołączył(a): 25 gru 2011, 05:22
Lokalizacja: Warszawa
Medale: 3
Order Virtuti Militari II (1) Krzyż Zasługi dla Kultury I (1) Medal Bene Merentibus (1) (1)
Wykształcenie: wyższe

kuchnie na wymiar kalwaria zebrzydowska

Powrót do Polonistyka - Marzanna Urbanowicz

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 0 gości

cron