Miasta Rusi i Zaporoża

Miasta Rusi i Zaporoża

Postprzez Jerzy Iwo Radziwiłł » 14 gru 2010, 17:32

KIJÓW
Adam Brzezina Winiarski

Obrazek

Kijów został założony na początku V wieku jako ośrodek handlu leżący na szlaku łączącym Konstantynopol ze Skandynawią. W IX wieku znany jako Konugard stanowił centrum normańskiego handlu na Rusi. Według starej legendy nazwa miasta wywodzi się od imienia pierwszego księcia Rusi - Kija.
W roku 882 miasto zdobywa Oleg Mądry i przenosi do niego z Nowogrodu swą siedzibę. W 988 miał tu miejsce chrzest Włodzimierza Wielkiego uznawany symbolicznie za chrzest Rusi.
Dnia 14 sierpnia 1018 rok Kijów zdobywa Bolesław Chrobry osadzając na tronie Rusi swego zięcia Światopełka. Pod koniec IX wieku Kijów zostaje oficjalną stolicą Rusi. W roku 1240 zostaje on najechany przez Tatarów. Złupione i częściowo spalone miasto traci swe znaczenie. W 1363 książe Olgierd Giedyminowicz zdobywa i włancza Kijów do Wielkiego Księstwa Litewskiego. W latach 1370 - 1380 Litwini budują pierwszy drewniano-ziemny zamek na Górze Zamkowej.
W 1397 Kijów staje się siedzibą diecezji katolickiej a w roku 1494 król Polski Aleksander Jagielończyk nadaje miastu prawa magdeburskie.
W roku 1648 miasto zostaje opanowane przez Kozaków Chmielnickiego, miasto odzyskuje Janusz Radziwiłł w 1651 roku po zwycięskiej bitwie nad kozakami pod Łojowem.
Z racji swego położenia Kijów szybko się rozwija, staje się ogromnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym. Staraniem barona Jeremiego Wiśniowieckiego zostaje rozbudowany i otoczony umocnieniami fortyfikacyjnymi.



 

Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 07 mar 2011, 16:10

Żytomierz
Założony w 884 Żytomierz był jednym z największych miast Rusi Kijowskiej. W 1320 został przyłączony przez Giedymina do Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1444 roku król Polski Kazimierz Jagiellończyk nadał Żytomierzowi prawa miejskie i zbudowano niewielki zamek. Miasto zostało zniszczone przez Tatarów w 1469, 1481 roku. Podczas najazdu w 1482 r. cara hordy perekopskiej - Mengli Gireja, żytomierski zamek pozostał jednym z czterech nie zdobytych na Naddnieprzu (obok Bracławia, Kaniowa i Czerkas). Warownię rozbudowano po 1540 roku wg projektu Szymona Babińskiego. W 1569 wraz z całą południową częścią Wielkiego Księstwa Litewskiego wszedł w skład Korony. Stał się siedzibą starostwa grodowego i sejmików. W 1572 roku w mieście były 142 budynki, dwór starosty i zamek. Król Polski Zygmunt III Waza w 1569 nadał miastu przywilej organizowania 2 jarmarków rocznie. Upadek miasta rozpoczął się podczas powstania Chmielnickiego w 1648 roku, podczas którego Kozacy zdobyli zamek, wymordowali mieszkańców, a miasto spalili. W 1724 zakon jezuitów zbudował w mieście szkołę i klasztor. W 1765 w mieście było 5 świątyń (3 katolickie, 2 prawosławne) i 285 domów.

Obrazek




Bracław
Pierwszy raz wzmiankowany w 1362 jako gród założony (wraz z Sokolcem i Winnicą) przez wielkiego księcia litewskiego Giedymina przy ujściu rzeki Puczywki do Bohu. Pierwszy zamek miał tu zbudować książę Konstanty Koriatowicz. Na początku XV wieku wielki książę litewski Witold odebrał Bracław Koriatowiczom i wyznaczył tu swego starostę.
Starostą bracławskim i winnickim był hetman wielki litewski Konstanty Ostrogski (1491-1517), wsławiony zwycięstwami nad Tatarami i Moskwą w bitwie pod Orszą w roku 1514. Nie udało mu się jednak ochronić miasta i zamku przed zniszczeniem przez czambuł tatarski (1497). Bracław nazwano miastem św. Piotra Apostoła, którego wyobrażenie miało znajdować się na pierwszym herbie miasta. W 1541 roku mieszczanie bracławscy zbuntowali się przeciw rządom królewskiego starosty S. Prońskiego.
Na polecenie Aleksandra Jagiellończyka niewielki, ale dobrze ufortyfikowany zamek odbudowano, a przed 1545 rokiem dodatkowo wzmocniono. Pomimo to został zniszczony przez kolejny najazd chana tatarskiego, zwanego "carem perekopskim" – Dewlet-Gireja (1551). Winą za to obarczano starostę Bogdana Słupcę. Z miasta pozostały jedynie ruiny, a na ludnym dotąd przedmieściu ocalało zaledwie 200 osób. Wkrótce Bracław otrzymał lokację na prawie magdeburskim (1564) i już jako miasto został, zgodnie z postanowieniami unii lubelskiej przyłączony do Korony (1569). Przez ponad 200 lat był odtąd stolicą nowego województwa utworzonego z części Podola nad Dniestrem i Bohem, czyli Podola ukraińskiego z najżyźniejszymi w Rzeczypospolitej glebami. Miasto należało cały czas do polskich królów i było rządzone przez starostów.

Obrazek

Specjalna komisja sejmowa wytyczyła (1570) granice nowego województwa – na zachodzie była nią rzeki Murachwa i Dniestr, od północy tzw. Czarny Szlak tatarski , biegnący wododziałem, pomiędzy Teterwią, Hniłopiatem i Rastawicą z jednej, a Śniwodą, Deśnicą i dopływami górnej Rosi z drugiej strony. Województwo bracławskie dzieliło się na dwa powiaty: winnicki i bracławski nieprecyzyjnie rozdzielone w (1546) szlakiem kuczmańskim. Południową część województwa Bracławskiego, ponad Dniestrem i stepami tatarskimi nazywano Pobereżem (we władaniu dwóch rodzin magnackich: Potockich i Koniecpolskich), słynęła z uprawy kukurydzy, kawonów i melonów, brzoskwini, moreli i szparagów. Pierwszym wojewodą bracławskim został książę Roman Sanguszko, a kasztelanem Jędrzej Kapusta.
Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej w 1589 nadała Bracławowi herb – krzyż w czerwonym polu, z błękitną tarczą pośrodku, na której znajduje się półksiężyc. Po przeniesieniu przez Sejm Rzeczypospolitej w 1598 siedziby sądów ziemskich i grodzkich oraz sejmików z Bracławia do Winnicy, stała się ona faktyczną stolicę województwa. Nominalnie pozostawał nią jednak Bracław.
Nieopodal bracławskiego zamku bronionego przez miejscowego wójta, Romana Tyszkiewicza 5 października 1594 roku Kozacy pod wodzą Semena Nalewajki wymordowali tabor uciekinierów złożony z okolicznej szlachty. Rozpoczęły się blisko dwuletnie walki ze zbuntowanymi Kozakami. Częste napady Tatarów i bliskość niespokojnej Siczy Zaporoskiej sprawiły że faktyczną stolicą województwa bracławskiego została Winnica (1598), nie zmieniono jednak nazwy województwa.
Podczas powstania Chmielnickiego Bracław opanował, mordując Polaków i Żydów (czerwiec 1648) oddział kozacki Iwana Hanży wspierany przez korpus Maksyma Krzywonosa. Miasto stało się wówczas siedzibą pułku bracławskiego (jednym z jego dowódców był późniejszy hetman kozacki Piotr Doroszenko) liczącego 2,5 tysiąca kozaków. Jego 22 sotnie kwaterowały w okolicznych miejscowościach, m.in. Rajgrodzie, Tulczynie, Jampolu, Szarogrodzie. 15-tysięczna armia polska nie zdołała zdobyć miasta (1653, 1654) bronionego przez Iwana Bohuna. W Bracławiu dwukrotnie przebywał Bohdan Chmielnicki (1650, 1655). Miastem władali wówczas m.in. Iwan Wyhowski, Jerzy Chmielnicki, Paweł Tetera, Piotr Doroszenko, Daniel Nieczaj.
Podczas rokoszu Lubomirskiego pod Bracławiem (1665) wierny Rzeczypospolitej hetman kozacki Paweł Tetera, nie doczekawszy się polskich posiłków został rozbity i zrzekł się urzędu hetmana. Swoją buławę ofiarował później jako votum w klasztorze jasnogórskim w Częstochowie. Rzeczpospolita odzyskała Bracław dopiero na podstawie rozejmu andruszowskiego (1667). Podczas walk z Kozakami Piotra Doroszenki, który wypowiedział posłuszeństwo Rzeczypospolitej i związał się z Turcją, 26 sierpnia 1671 roku hetman wielki koronny Jan Sobieski rozbił pod Bracławiem wojska kozacko-tatarskie. Po upadku twierdzy w Kamieńcu Podolskim (1672) Rzeczpospolita została zmuszona do zawarcia hańbiącego traktatu w Buczaczu, oddającego Turcji całe województwo bracławskie. Ziemie te powrócił do Polski po pokoju karłowickim w roku 1699.
Po kolejnych zniszczeniach podczas wojny północnej starosta bracławski Kalikst Poniński (1735-1785) sprowadził do miasteczka coraz później liczniejszą kolonię żydowską. W 1773 znaczną część miasta spalił pożar.

Obrazek



Winnica
Założone w drugiej połowie XIV wieku w księstwie halicko-włodzimierskim, wzmiankowane w 1363. Od 1395 należało do Wielkiego Księstwa Litewskiego, w 1569 zostało przyłączone do Korony Polskiej. W I Rzeczypospolitej było faktyczną stolicą województwa bracławskiego. Od 1589 odbywały się tu sejmiki, sądy grodzkie i sejmiki ziemskie. W latach 1672–1699 pod kontrolą Turcji. Do Rzeczpospolitej miasto powrócił po pokoju karłowickim w roku 1699.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 07 mar 2011, 19:06

Korsuń
W XII wieku pojawia się pierwsza wzmianka o grodzie warownym będącym własnością jest Jarosława Mądrego. Po najazdach Tatarów gród przechodzi w ręce Wiśniowieckich. Prawa miejskie Korsuń otrzymuje w roku 1581 od Stefana Batorego. W roku 1648 koło Korsunia we wsi Wyhrajew odbyła się bitwa, w której wojska koronne poniosły druzgocącą klęskę bitwie z kozakami. Miasto zostaje zdobyte przez wojska Chmielnickiego i spalone.Od roku 1765 w rękach księcia Stanisława Poniatowskiego, bratanka króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Obrazek


Kaniów
Pierwsza wzmianka o Kaniowie pochodzi z 1078 roku. Miejscowość była znana jako główne miejsce przepraw przez rzekę Dniepr. W roku 1144 księżę Wsiewołod Swiatosławowicz pierwszą cerkiew. Po 1239 Kaniów był siedzibą nadzorców tatarskich (baskaków). Po przejęciu tych terenów przez Wielkie Księstwo Litewskie, książę Witold utworzył w Kaniowie komorę celną. Na początku XVI wieku doszło do renowacji cerkwi i załozenia wezwaniem Zaśnięcia Matki Bożej. Finansowymi dobroczyńcami obiektu stali się Kozacy zaporoscy. W roku 1569 Kaniów znalazł się w granicach Polski, a w 1600 roku uzyskał miejskie prawa magdeburskie. Od 1635 wypłacano tu żołd Kozakom rejestrowym. W 1654 roku moskiewski książę Siemion Bołchowskij przyjmował w nim od Kozaków i Bohdana Chmielnickiego przysięgę wierności wobec Carstwa Rosyjskiego. W 1678 Kaniów został zniszczony przez Turków. Miejscowość rozwinęła się znacznie po 1775 roku gdy dziedzicznym starostą kaniowskim został bratanek króla Stanisław Poniatowski, który wprowadził wiele reform gospodarczych, m.in. oczynszował chłopów. W 1787 Katarzyna II Wielka caryca Rosji spotkała się w Kaniowie z królem Polski Stanisławem Augustem Poniatowskim.

Obrazek
Sobór Zaśnięcia Matki Bożej



Czerkasy
Założone prawdopodobnie w XIII w. na terenie Rusi Kijowskiej. Od XIV wieku w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego. W roku 1569 przyłączone do Korony. Miasto w Rzeczypospolitej było siedzibą powiatu należącego do województwa kijowskiego.

Obrazek


Mohylów
Założone przez Jeremiego Mohyłę i wkrótce podarowane przez niego zięciowi, Stefanowi Potockiemu. Pierwsze umocnienia po bitwie pod Cecorą zbudował tu Teofil Szemberg. W roku 1652 Kozacy zajęli Mohylew i solidnie się w nim okopali. Hetman Potocki usiłował, jak napisał kronikarz - "to hultajstwo wypędzić", ale poniósł sromotną klęskę, okrywszy się hańbą. Dopiero w roku 1671 hetman Sobieski, oczyszczając zameczki kresowe, zajął również Mohylew. Po Trakcie Buczackim całe Podole wraz z Mohylewem wpadło w ręce Turków. Choć formalnie należalo ono do nich aż do Pokoju Karłowickiego, to de facto załoga turecka opuściła je już w 1673 r. Miasto zajęli tzw. Kozacy przeddnieprowi, którzy przekształcili je w główny punkt wypraw na Mołdawię. W początkach XVIII w. miasto zostało obrócone w perzynę. Polski gubernator, przysłany aby je wskrzesić, zastał straszną pustkę. Jak napisał Rolle: "ani kościoła, ani cerkwi nawet bożnicy żydowskiej nie było". Wszystkich mieszkańców gubernator doliczył się 122. Jednak powoli miasto podniosło się z ruin.
W 1742 r. parafia rzymskokatolicka została erygowana przez bp kamienieckiego Wacława Sierakowskiego. Akt ten poprzedziły liczne zabiegi potwierdzające, że parafia rzymskokatolicka istniała w Mohylewie w początkach XVII w. Nowa świątynia została wzniesiona w miejscu, gdzie według relacji świadków miała stać pierwsza, obok cmentarzyska przy cerkwi. Miejscowy dziedzic Franciszek Salezy Potocki zrobił jednak biskupowi dowcip, budując świątynię ormiańską p.w. Grzegorza Iluminatora. Bowiem chciał ściągnąć do powracającego do życia miasta Ormian, widząc w nich najlepszy element miastotwórczy. Żydom zakazano bowiem osiedlać się w Mohylewie. Ormiańska wspólnota w Mohylewie rozwijała się bardzo dynamicznie. Jej członkowie korzystali z licznych przywilejów, a także opieki garnizonu 500 żołnierzy piechoty. Miasto szybko się zaludniało, osiedlali się w nim i bogacili nie tylko Ormianie, ale i kupcy greccy. Ci pierwsi mocno zapuścili tu korzenie.

Obrazek

O dynamicznym rozwoju Mohylewa świadczy fakt, że w 1776 r. było w nim 1167 domów, w których zamieszkiwało ponad 11 tys. osób. Od 1780 roku Mohylew miał przywilej dwutygodniowego jarmarku, mający "poczynać się w wigilię św. Anny, podług kalendarza łacińskiego". Sprzedawano na nim, zdaniem Rolle`a: "zamszy, safiany, juchty, kurdybany, podeszwy, meszty, papucie, buty żółte, czerwone i inne towary z rzemiosła saffanickiego". W mieście powstało również "bractwo saffanickie", skupiające ormiańskich rzemieślników. Kościółek ormiański szybko okazał się za mały. Przez co w roku 1772 przystąpiono do budowy nowego kościoła. Zakończono ją 1791 r., staraniem ks. Szymona Krzysztofowicza. Kościół otrzymał wezwanie Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 07 mar 2011, 19:55

Czernichów
Obrazek
Pierwsza osada o rozszerzonym charakterze została założona tu w IX wieku przez księcia Czerniga, dała ona początek późniejszemu grodowi. Pierwsza wzmianka historyczna o grodzie Czernichów pochodzi z roku 907 zamieszczona w staroruskim latopisie. W 992 roku gród stał się siedzibą biskupstwa. W latach 1024-1036 i 1054-1239 był stolica Księstwa Czernihowskiego. W 1239 roku gród został zdobyty przez Mongołów podczas podbijania przez nich ziem ruskich, w zależności od których pozostał do 1357 roku. Po zwycięstwie wojsk litewskich Olgierda w Bitwie nad Sinymi Wodami, od 1357 roku do 1503 r. Czernihów znajdował się w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego. W czasie wojny litewsko-moskiewskiej zdobyty został w 1503 roku przez Wielkie Księstwo Moskiewskie. Po Wojnie polsko-rosyjskiej 1609-1618 i rozejmie w Dywilinie w latach 1618-1648 Czernihów wszedł w skład Korony Królestwa Polskiego. Wtedy też nastąpił rozwój miasta, które w 1623 otrzymało prawa miejskie magdeburskie, a w 1635 został stolicą województwa czernihowskiego. Uchwałą z roku 1633 r. Sejm ustanowił gród (starostwo grodowe) i sąd ziemski w Czernihowie, a także godność kasztelana czernihowskiego oraz urzędy ziemskie. W 1634 roku pokój w Polanowie ostatecznie pozostawił Czernihów przy Rzeczypospolitej.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 08 mar 2011, 15:54

Ostróg
Stary gród ruski, wzmiankowany już w 1100; od drugiej połowy XII wieku w Księstwie Wołyńskim; w XIV wieku był przedmiotem walk pomiędzy wojskami polskimi a litewskimi; 1386 przyłączony do Wielkiego Księstwa Litewskiego; własność m.in. Ostrogskich, Zasławskich, Wiśniowieckich, Sanguszków, Jabłonowskich. Od XV wieku liczne skupisko Żydów, jedna z 4 gmin żydowskich Wołynia posiadająca przedstawicieli w Sejmie Żydów Korony. Żydzi w XVI wieku zbudowali w mieście murowaną synagogę z renesansową attyką.

Obrazek

Wojewoda kijowski Konstanty Wasyl Ostrogski przebudował w stylu renesansowym zamek i bramy miejskie, a w 1579 roku została przez niego założona Akademia Ostrogska, dzięki czemu miasto na przełomie XVI i XVII wieku stało się ważnym ośrodkiem kulturalnym, do czasu zniszczenia Akademii przez Kozaków w latach 40. XVII wieku. Wojewoda wystarał się też o prawa miejskie magdeburskie, które Ostróg otrzymał w 1585 roku. W XVII wieku od zachodu miasto otrzymało dodatkowe ziemne umocnienia z wałem, fosą i pięcioma bastionami. W latach 1609–1753 ośrodek ordynacji założonej przez wojewodę wołyńskiego Janusza Ostrogskiego, który po przejściu na katolicyzm sprowadził do miasta bernardynów. W mieście działała tez szkoła ariańska, w której uczył kaznodzieja Andrzej Węgierski. W 1648 oraz w 1649 roku miasto i cerkiew zostały spalone przez Kozaków, a ludność wymordowana. Nastąpił upadek miasta. Ponowny pomyślny etap w historii miasta miał miejsce w XVIII wieku dzięki wysokiemu poziomowi tutejszej szkoły jezuickiej. W 1792 roku w czasie wojny z Rosją w mieście stacjonował książę Józef Poniatowski.

Obrazek




Latyczów
Miasto było wielokrotnie palone przez Tatarów. W XVI wieku, dla większego bezpieczeństwa, Potoccy zbudowali w Latyczowie mury obronne i zamek. Do 1793 roku miasto powiatowe w województwie podolskim, później miasto powiatowe w guberni podolskiej.Od 1606 roku w Latyczowie znajduje się słynny klasztor dominikański z cudownym obrazem Matki Boskiej Latyczowskiej. Ze względu na wielką liczbę cudów i łask jakich doznawali tutaj pielgrzymi, papież Pius VI w 1778 roku wydał dekret o koronacji obrazu.

Obrazek

Obrazek Obraz Matli Bożej Latyczowskiej



Humań
Początki osady sięgają XVII wieku wówczas była ona posiadłość rodu Kalinowskich, potem Potockich. Pierwsza wzmianka o Humaniu jako o mieście pojawia się w 1616 roku. W latach późniejszych wzniesiono tu silna twierdza polska, która była kilkakrotnie zdobywana przez Kozaków. Jako zamożne, handlowe miasto było często napadane przez Kozaków i Tatarów. W roku 1768 podczas koliszczyzny Kozacy i miejscowi ruscy chłopi wymordowali załogę twierdzy, polskich mieszkańców oraz Żydów i duchowieństwo unickie, w sumie około 20.000 osób, tzw. rzeź humańska. Porządek siłą przywróciło wojsko, srogo karząc rebeliantów za zbrodnie i dokonane mordy na ludności. Obecnie to niewielkie miasteczko o znikomym znaczeniu.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 08 mar 2011, 17:54

Połtawa
Pierwsze wzmianki o grodzie w tym miejscu pochodzą z roku 1174, gdy przynależał on do Rusi Kijowskiej. Od XIV wieku był on w Wielkim Księstwie Litewskim, a od 1569 w Rzeczypospolitej (Koronie). W pierwszej połowie XVII wieku część zadnieprzańskich dóbr w tym Połtawa była w rękach Wiśniowieckich. W 1648 Połtawa została zdobyta i zniszczona przez Kozaków, z mozołem zostało odbudowane. Obecnie Połtawa jest najbardziej wysuniętym miastem Księstwa na wschód.

Obrazek




Dubno
Pierwsza wzmianka o Dubnie pochodzi z XI wieku. Właścicielami miejscowości byli Rurykowicze, następnie książęta haliccy. Od 1619 roku dzieliło losy Ordynacji Ostrogskiej. W latach 1489-1506 książę Konstanty Ostrogski wystawił zamek obronny, rozbudowany w XVII wieku. W mieście tym stacjonował 13 Regiment Pieszy Ordynacji Ostrogskiej. W latach 1774-1794 odbywały się w mieście wielkie jarmarki zwane kontraktami.

Obrazek



Krzemieniec
Pierwsze wzmianki o drewnianym grodzie pochodzą z lat 1064-69 z czasów wyprawy Bolesława Śmiałego na Kijów. Był to ruski gród należący do księstwa łuckiego podległego pod księstwo halicko-włodzimierskie. W średniowieczu krzemieniecka warownia zasłynęła ze skutecznej obrony przed wojskami węgierskimi w 1226 roku i Tatarami (1240 i 1259). Pod koniec XIII wieku drewnianą warownię rozebrano, a w jej miejscu nowy gród postawił kniaź Mścisław Daniłowicz.
W pierwszej połowie XIV wieku krzemienieckie ziemie znalazły się pod panowaniem Giedymina, a niedługo potem Górę Zamkową obsadziły wojska księcia wołyńskiego Lubarta. W 1366 roku Krzemieniec znalazł się we władaniu króla Kazimierza Wielkiego. Na początku XIV wieku zamek parokrotnie przechodził z rąk polskich w litewskie. W tym czasie powstała tam murowana warownia, prawdopodobnie postawiona przez Witolda. Walczyły o nią wojska koronne i oddziały Świdrygiełły. W 1434 roku starosta krzemieniecki oddał zamek Koronie. W 1536 roku król Zygmunt Stary nadał miastu prawa magdeburskie, a tamtejsze starostwo objęła królowa Bona Sforza, która nadając rozliczne przywileje, przyczyniła się do rozwoju Krzemieńca i przebudowy zamku od tamtej pory stylizowanego na wzór renesansowy. Od wtedy Górę Zamkową zaczęto nazywać Górą Królowej Bony. Miasto szybko stało się ważnym ośrodkiem handlowym Wołynia. W 1568 roku od króla Zygmunta Augusta zyskało prawo do organizowania jarmarków i skupu soli. W 1569 roku formalnie weszło w skład Korony. W 1572 roku otworzono tam pierwszą drukarnię, a miasto regularnie otrzymywało kolejne prawa i przywileje. W 1636 roku do Krzemieńca przybyli franciszkanie, którym świątynie i budynki ufundowały rodziny Zbaraskich i Wiśniowieckich. Z biegiem lat otworzono szkoły, szpitale, drukarnie, bractwa i monastery.
Nad miastem górował ufortyfikowany zamek zdobiący szczyt Góry Bony, u której stóp wiły się miejskie uliczki i powstawały domy kupców. W 1648 roku Krzemieniec nie wytrzymał oblężenia Kozaków Maksyma Krzywonosa. Ci doszczętnie splądrowali miasto i zniszczyli warownię. Po powstaniu Chmielnickiego zamek popadał w ruinę, a miasto długo dźwigało się ze zniszczeń. W 1651 roku wizytował je król Jan Kazimierz, który wracał z Beresteczka. Po kozackim najeździe Krzemieniec budowany był niemalże od nowa, co wywarło wpływ na charakter późniejszej zabudowy i układ urbanistyczny miasteczka. Resztki murów, potężnej bramy i baszty wjazdowej zburzonych w latach kozackich wojen, wciąż stoją na szczycie słynnej góry

Obrazek

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 08 mar 2011, 19:31

Czehryń
Stary gród ruski. W roku 1569 został przyłączony do Korony, stajac się stolicą starostwa czehryńskiego. Miasto i twierdza lokowane przez króla Zygmunta III Wazę dzięki staraniom Aleksandra księcia Wiśniowieckiego 1 maja 1588 roku uzyskało prawa miejskie. Dnia 15 października 1592 roku otrzymało od króla przywileje miejskie. Czehryń graniczył kiedyś z wsiami Birek, Strzynówki i Sosnówka. Pomimo zakazu królewskiego dotyczącego przyjmowania zbiegów, miasto zostało w kolejnych latach zamieszkane przez różnych uciekinierów z całej Rzeczypospolitej. Do pierwszego poważnego buntu przybyszów przeciw władzy królewskiej doszło już w roku 1593. Po kolejnym buncie atamana kozackiego Doroszenki miasto i twierdza przestały praktycznie istnieć. Ze względu na swoje strategiczne położenie były najbardziej na wschód wysuniętą twierdzą Rzeczypospolitej. Po długich wojnach z Rosją i Turcją od roku 1654 powróciło do Polski w roku 1699.

Obrazek




Biała Cerkiew
Osada założona w XI wieku przez Jarosława Mądrego jako gród obronny na skalistym brzegu rzeki Rosi. Szybko stała się jednym z najważniejszych grodów Rusi Kijowskiej. Ten zalążek ośrodka grodowego upadł po kolejnych najazdach Tatarów. Od 1363 Biała Cerkiew należała do Wielkie Księstwo Litewskie, a od 1569 do Korona Królestwa Polskiego. W roku 1550 wojewoda kijowski Fryderyk Proński wybudował w miejscu obronny zamek i twierdzę. Prawa miejskie Biała Cerkiew otrzymała przywilejem królewskim w roku 1620 podpisanym w Warszawie. W XVI i XVII wieku miasto było ośrodkiem powstań i buntów kozackich. Miały tu miejsce dwie bitwy powstań kozackich: w 1626 i w 1651. Ponadto jest to miejsce podpisania w 1651roku ugody, zawartej po bitwie pod Beresteczkiem.

Obrazek



Łuck
Pierwsza wzmianka o Łucku pochodzi z 1085. W 1073 Łuck wszedł w skład księstwa włodzimierskiego. W 1083 na miasto napadają Litwini i Jaćwingowie. W 1321 na Łuck napada Giedymin, osadza w nim swego starostę. W 1325 Lubart wznosi Zamek Dolny, Zamek Górny założony potem przez Olgierda lub Witolda. W 1366 wyprawa Kazimierza Wielkiego na Lubarta. W 1364 król Kazimierz Wielki ufundował biskupstwo wołyńskie z siedzibą biskupa najpierw we Włodzimierzu, a od początku XV w. w Łucku. Biskupstwo łuckie istniało de facto od 1375. Z czasem kościołem katedralnym został kościół pw. Św. Trójcy, wybudowany około 1425. W 1539 biskup Falczewski wzniósł kościół kamienny. W 1630 biskup Achacy Grochowski sprowadził do Łucka relikwie św. Recessa Męczennika, który stał się patronem miasta.

Obrazek

W 1429 na zamku w Łucku odbył się trwający od 6 stycznia przez 13 tygodni zjazd monarchów europejskich. Wśród obecnych w Łucku władców byli: wielki książę litewski – Witold; król Polski – Władysław II Jagiełło z królową Zofią; król niemiecki – Zygmunt Luksemburski z cesarzową; król duński – Eryk VII; wielki książę moskiewski – Wasyl II Wasylewicz (wnuk Witolda); wielki mistrz zakonu krzyżackiego – Russdorff; mistrz inflancki – Cysse von Rutenberg; legat papieski; metropolita Rusi – Fockusz, chanowie Tatarów perekopskich i zawołżańskich; hospodar Wołoszczyzny; książęta mazowieccy, pomorscy, śląscy, twerscy i odojewscy, posłowie cesarza bizantyjskiego, Jana VIII Paleologa. Przedmiotem obrad był projekt obrony przeciwko grożącej Europie potędze Imperium Ottomańskiego. W 1431 po śmierci Witolda w Łucku zamknął się Świdrygiełło, próbując uniknąć konsekwencji za swoje nieprzejednane stanowisko do unii polsko-litewskiej.

Obrazek

Prawa miejskie Łuck otrzymał w 1432. Wśród ludności przeważali prawosławni różnych narodowości. W XV wieku miał Łuck tylko dwa kościoły katolickie (katedra i dominikanów) i 19 cerkwi. Oprócz katedry i kościoła parafialnego oo. Dominikanów, w Łucku wzniesiono kościoły: św. Jakuba, Bernardynów, Bonifratrów, Trynitarzy, Brygidek i cerkiew katedralna św. Jana Ewangelisty. Cerkiew pochodziła z XIII w. Pierwszym znanym historii (1326) łuckim biskupem prawosławnym był Teodozjusz. W 1585 władyką był Cyryl Terlecki, który w 1596 podpisał unię brzeską z kościołem katolickim i przysięgę posłuszeństwa papieżowi. Biskup Marcin Szyszkowski założył w Łucku Collegium Societatis Jesu, które znalazło siedzibę w pałacu odstąpionym przez Iwana Czartoryskiego, pierwszego katolika w rodzinie.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 08 mar 2011, 20:34

Równe
Pierwsza wzmianka historyczna o Równem pochodzi z 1283 roku. W XIII wieku znajdowało się w Księstwie Halicko-Wołyńskim, w drugiej połowie XIV wieku zostało włączone do Wielkiego Księstwa Litewskiego, a następnie w 1569 do Korony.
W roku 1479 po śmierci księcia Neswickiego Równe stało się własnością jego żony Marii, która zaczęła nazwać siebie księżną Rówieńską. W roku 1496 Tatarzy oblegli miasto. W 1500 roku król Kazimierz Jagiellończyk nadał miastu przywilej odbywania jarmarku. W 1548 roku w Równem zbudowano pierwszy kościół katolicki. W 1570 roku Tatarzy spalili miasto.
Do początku XVII wieku Równe należało do dóbr książąt Ostrogskich, a po wygaśnięciu ich rodu w początkach XVII wieku przeszło drogą posagu na książąt Lubomirskich. Rodzinie tej miasto zawdzięcza rozwój, gdyż stało się centrum ich dóbr na Wołyniu. Lubomirscy przez 200 lat rezydowali w tutejszym zamku, który przebudował dla nich Jan de Witte w stylu rokokowym

Obrazek
Sobór Zmartwychwstania Pańskiego w Równem



Zbaraż
Był głównym grodem książąt Zbaraskich i ośrodkiem ich gniazdowej posiadłości (Księstwa Zbaraskiego). Po ich wygaśnięciu wszedł w posiadanie rodów Bełżeckich i Skotnickich h.Grzymała. Po Katarzynie ze Zbaraskich Bełżeckiej wszedł w posiadanie książąt Wiśniowieckich, a później w drogą spadku na Potockich. Aż trzy razy w swojej historii Zbaraż był oblegany przez wrogie wojska. Po raz pierwszy bronił się tu przed Tatarami w 1474 r. kniaź Wasyl Wasylewicz Nieświski. Zamek był wówczas drewniany i został spalony wraz z jego obrońcami.
Ponownie w roku 1589 odbudowanego zamku (także z drewna) broni kniaź Janusz Zbaraski, także przed Tatarami. I tym razem twierdza została poważnie zniszczona. W 1626 r. powstaje nowy, tym razem murowany i dobrze ufortyfikowany zamek. W 1649 roku miała tu miejsce słynna obrona zamku i miasta przed wojskami kozackimi i sprzymierzonymi z nimi Tatarami. Oblężony wówczas 14-tysięczny oddział polski bronił się pod dowództwem Jeremiego Wiśniowieckiego przez 43 dni (od 10 lipca do 22 sierpnia 1649) przed naporem liczącej 250-300 tysięcy żołnierzy armii kozacko-tatarskiej.
Około roku 1627 wzniesiono tu kościół i klasztor oo. Bernardynów z fundacji księcia Jerzego Zbaraskiego. Podczas najazdu na Zbaraż Kozaków Chmielnickiego w 1648 r. klasztor został doszczętnie zrabowany i zniszczony. Staraniem Potockich na miejscu ruin został w 1755 r. zbudowany nowy klasztor i kościół.

Obrazek

Obrazek



Bar
Do połowy XVI wieku wieś znajdująca się w tym miejscu nosiła nazwę Rów i należała do rodu Odrowążów. Stanisław II Odrowąż i jego żona księżna Anna mazowiecka zostali pozwani przed sąd przez królową Bonę za obrazę majestatu w konsekwencji czego zostali pozbawieni w lutym 1537 roku wyrokiem sądu włości mazowieckich, starostwa lwowskiego i samborskiego oraz Rowu, które zostały przekazane królowej Bonie. Rów został przez Bonę Sforzę przemianowany na Bar, na pamiątkę swojego rodzinnego księstwa-miasta Bari we Włoszech. W roku 1538 króla Zygmunta Starego wydał przywilej na budowę zamku w Barze, a w roku 1540 króla Zygmunta Starego podpisał przywilej na założenie miasta na surowym korzeniu i nadał mu prawa miejskie magdeburskie. Zamku w Barze został bazą operacyjną przeciwko Tatarom.
W roku 1565 starosta drohobycki Wojciech Starzechowski na polecenie króla rozpoczął w północnej części miasta budowę nowego murowanego zamku z czterema basztami. Na ten cel przeznaczono 1000 florenów ze skarbu królewskiego.
W 1576 król Stefan Batory nadał miastu przywilej, w którym zgadza się na połączenie w jeden organizm miejski miasta "lackiego", "ruskiego" i "czeremińskiego". W latach 1637-1648 w Barze mieścił się jeden z arsenałów artylerii koronnej.
W sierpniu 1648 roku Baru został zdobyty przez powstańców kozackich Maksyma Krzywonosa. W czasie powstania Chmielnickiego Bar kilkukrotnie przechodził z rąk do rąk. W latach 1672–1699 miasto i zamek były w posiadaniu Turcji
W roku 1674 Bar został zdobyty przez wojska Sobieskiego i powrócił do Rzeczpospolitej. 29 lutego 1768 zawiązano w mieście Konfederację Barską.

Obrazek

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 11 kwi 2011, 14:27

Klewań
Od końca XV w. główna rezydencja książąt Czartoryskich, po których pozostał zamek z końca XV wieku zbudowany przez ks. Michała Czartoryskiego, starostę bracławskiego.

Obrazek


Ołyka
Wzmiankowana jako osada już w roku 1149. Niegdyś ruski grudek. Prawa miejskie Ołyka otrzymała w 1654 roku. Miasteczko to leży nad Putyłówką (dopływ Horynia), na wschód od Łucka.
Od roku 1533 należała do Kiszków, a następnie do Radziwiłłów. Od 1589 stanowiła stolicę ordynacji Radziwiłłów.
Ołykę dwukrotnie spalili Kozacy, raz w roku 1648, a po raz drugi pod dowództwem Iwana Bohuna w maju 1651 roku, jednak właściciele niezwłocznie ją odbudowali. Miasto uzyskiwało spore dochody na handlu zbożem i drewnem.

Obrazek


Wiśniowiec
Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z roku 1395, ale pod nazwą Wiśniowiec miejscowość wymieniona została po raz pierwszy w połowie XV wieku. Miejscowość znana jest głównie z bitwy, jaka rozegrała się tutaj 28 kwietnia 1512 roku, kiedy to pod Wiśniowcem wojska Rzeczypospolitej pobiły armię tatarską. Do roku 1744 miejscowość wchodziła w skład posiadłości Wiśniowieckich, a po śmierci hetmana wielkiego litewskiego Michała Serwacego Wiśniowieckiego przeszła w ręce rodu Mniszchów.

Obrazek


Berdyczów
Na mocy unii lubelskiej w 1569 włączony do Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Około 1626 r. wojewoda kijowski Janusz Tyszkiewicz po uwolnieniu z niewoli tureckiej jako wotum dziękczynne ufundował w Berdyczowie kościół i sprowadził karmelitów. Stanisław Zaremba (biskup kijowski) w 1647 został, wg wiernych, uzdrowiony za wstawiennictwem Matki Bożej Berdyczowskiej, której obraz ogłosił cudownym. Berdyczów nazywany został przez niego Ukraińską Częstochową. Obraz koronowany został w 1756 papieskimi koronami. Berdyczów, w którym znajduje się kościół Karmelitów Bosych z XVIII w., był słynnym ośrodkiem kultu maryjnego, a w XIX wieku centrum chasydzkim na Wołyniu.
W 1593 r. uzyskał prawa miejskie. Czasy Augusta III i Stanisława Augusta Poniatowskiego były dla Berdyczowa okresem rozwoju. Sanktuarium otoczono potężnym wałem, z mostem zwodzonym i z bastionami uzbrojonymi w 60 armat. Była to prawdziwa twierdza. Od 1721 roku wszedł w posiadanie rodziny Radziwiłłów jako spadek dla Barbary Franciszki Zawisza zamężnej za Mikołajem Faustynem Radziwiłłem. W 1768 r. Kazimierz Pułaski z 700 konfederatami i 800 cywilami przetrwał 17 dni oblężenia Berdyczowa, trzykrotnie odpierając szturmy.

Obrazek

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Re: Miasta Księstwa Rusi

Postprzez Henryk Horoch » 11 kwi 2011, 15:57

Lubar
Miejscowość założona między 1340-1382 przez księcia Lubarta, który miał tu warowny zamek. Zamek ten przetrwał wojny kozackie w XVII wieku i napad w roku 1651. Lubar nadany został w ramach zasług książętom Lubomirskim, a zwłaszcza dla Jerzego Sebastiana Lubomirskiego.
Miejscowość znana przede wszystkim z bitwy, która odbyła się tutaj 14-27 września 1660 podczas wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667. Wojskiem polskim w sile 45 000 żołnierzy (w tym ok. 30 000 Polaków i ok. 15 000 Tatarów) dowodził Stanisław Rewera Potocki i Jerzy Sebastian Lubomirski, a Rosjanami i Kozakami (ok. 50 000 ludzi), Wasyl Szeremietiew. 3 listopada 1660 w tej miejscowości siły rosyjskie skapitulowały.
W XVII w. Lubomirscy mieli tu swój dwór i wojsko. Jerzy Marcin Lubomirski (1738-1811) otrzymał od ojca Antoniego Benedykta m.in. Lubar. Jerzy Marcin Lubomirski, konfederat barski, generał wojsk koronnych, szef 11. Regimentu Pieszego Grenadierów był ostatnim właścicielem miasta w rodzie Lubomirskich, po nim Lubar przeszedł w ręce Walewskich.

Obrazek



Cudnów
Cudnów założono w roku 1471. Jedna z miejscowych legend głosi, że nazwę swą wywodzi od rzekomego cudu, jakim miała być skuteczna obrona miasta przed najazdem Tatarów. W czasie buntu kozackiego w 1593 jego przywódca ataman Krzysztof Kosiński starł się 2 lutego z Januszem Ostrogskim w bitwie koło wsi Piątek w pobliżu Cudnowa i poniósł w tym starciu klęskę. W listopadzie roku 1660, po pięciotygodniowych walkach (epizodzie wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667) nastąpiła tu kapitulacja armii rosyjskiej Wasyla Szeremietiewa, otoczonej w obozie przez wojska polskie pod dowództwem Jerzego Sebastiana Lubomirskiego i Stanisława Rewery Potockiego.

Obrazek



Chmielnik
Chmielnik od roku 1434 wchodził w skład Rzeczypospolitej jako gród a potem miasto królewskie. Prawa miejskie uzyskał w roku 1448. Król Zygmunt I Stary w 1518 roku odnowił prawa miejskie. W związku z tym, że miasto leżało na szlaku tatarskim, w 1518 roku hetman wielki koronny Jan Tarnowski wzniósł tu zamek i otoczył miasto wałem.

Obrazek



Lubny
Lubny to rzekomo jedno z najstarszych miast Rusi, według legendy założone w roku 988 przez kniazia Włodzimierza Wielkiego z Kijowa . Pierwsza pisemna wzmianka pochodzi jednak dopiero z roku 1107. Początkowo była to niewielki drewniany grudek. Jednak szybko się rozrósł i w XVI wieku był już znacząca fortalicją. Należał do potężnego rodu Wiśniowiecki. W tym czasie Lubny został miastem na prawie magdeburskim. W roku 1596 miała tu miejsce bitwa z kozakami pod wodzą Seweryna Nalewajki. W XVII wieku miasto było jednym z największych w okolicy. W 1638 roku Liczyło 2646 mieszkańców. W latach 1648 i 1781 stacjonował w mieście pułk kozacki.

Obrazek
(-) gen. płk. Henryk książę Horoch



Avatar użytkownika
Zmarły
 
Posty: 2325
Dołączył(a): 02 gru 2010, 17:03
Medale: 11
Order Orła Białego (1) Order Virtuti Militari II (1) Order Virtuti Militari III (1)
Order Zasługi RON IV (1) Order Zasługi RON V (1) Krzyż Monarchii I (1)
Krzyż Monarchii II (1) Medal Wojska (1) Medal za Długoletnią Służbę I (1)
Medal za Długoletnią Służbę II (1) Medal z Długoletnią Służbę III (1)

Następna strona

kuchnie na wymiar kalwaria zebrzydowska

Powrót do Dział kultury

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość