Kazania

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

6 lutego

Miłosierdzie Boże, towarzyszące nam przez całe życie. Miłosierdzie Boże, ogarniające nas szczególnie w śmierci godzinie. Miłosierdzie Boże, darzące nas życiem nieśmiertelnym. Miłosierdzie Boże, towarzyszące nam w każdym momencie życia. Miłosierdzie Boże, chroniące nas od ognia piekielnego. Miłosierdzie Boże, w nawróceniu grzeszników zatwardziałych. Miłosierdzie Boże, zdziwienie dla Aniołów, niepojęte dla świętych. Miłosierdzie Boże, niezgłębione we wszystkich tajemnicach Bożych. Miłosierdzie Boże, dźwigające nas z wszelkiej nędzy. Miłosierdzie Boże, źródło naszego szczęścia i wesela. Miłosierdzie Boże, W powołaniu nas z nicości do bytu. Miłosierdzie Boże, ogarniające wszystkie dzieła rąk Jego. Miłosierdzie Boże, koronuje wszystko, co jest, i co istnie będzie. Miłosierdzie Boże, wszyscy jesteśmy zanurzeni. Miłosierdzie Boże, słodkie ukojenie dla serc udręczonych. Miłosierdzie Boże, jedyna nadziejo dusz zrozpaczonych. Miłosierdzie Boże, serc odpocznienie, pokoju pośród trwogi. Miłosierdzie Boże, rozkoszy i zachwycie dusz świętych. Miłosierdzie Boże, budzące ufność wbrew nadziei. O Boże Wiekuisty, w którym miłosierdzie jest niezgłębione – a litości skarb jest nieprzebrany, wejrzyj na nas łaskawie i pomnóż w nas miłosierdzie Swoje, abyśmy w chwilach ciężkich nie rozpaczali, ani upadali na duchu, ale z wielką ufnością poddali się woli Twojej świętej, która jest miłością i miłosierdziem samym.

Św. Faustyna Kowalska (1905–1938)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

7 lutego

Oddając cześć Ojcu niebieskiemu, oddajemy również cześć naszym ojcom w ciele, gdyż sam Pan wyraźnie nakazał to w Prawie i Prorokach: Czcij ojca twego i matkę twoją, abyś długo żył na ziemi, którą Pan, Bóg twój, da tobie (Wj 20,12). Niech to przykazanie usłyszą zwłaszcza ci z was, którzy mają ojca i matkę. Dzieci, bądźcie posłuszne swoim rodzicom we wszystkim, bo to podoba się Panu. Pan bowiem nie powiedział: Kto kocha ojca lub matkę, nie jest mnie godzien (Mt 10, 37): niech wasza ignorancja nie sprawia, że źle interpretujecie to dobre przykazanie, ale dodał to słowo: bardziej niż Mnie. Bo gdy ojcowie tego świata są zdania przeciwnego Ojcu w niebie, to słowo Boże musi być przestrzegane. Gdy jednak ojcowie ziemscy w żaden sposób nie sprzeciwiają się naszemu miłosierdziu, to gardzenie nimi jest niewdzięcznością i zapominaniem o ich dobrodziejstwie wobec nas. Pierwszą z cnót chrześcijańskich jest miłosierdzie: czcić swoich rodziców, odpłacić im za trudy i według naszych możliwości zapewnić im pokój. I choćbyśmy jak najhojniej odpłacili się im za ich dobra, to nigdy nie będziemy mogli im dać życia. Z ich strony cieszą się oni pokojem dzięki nam i umocnią nas błogosławieństwami, które przebiegły Jakub wyrwał podstępem. Niech Ojciec niebieski, upodobawszy sobie naszą dobrą wolę, uzna nas za godnych jaśnienia jak słońce w gronie sprawiedliwych, w królestwie naszego Ojca, któremu chwała z Jednorodzonym i Zbawicielem Jezusem Chrystusem, ze świętym i życiodajnym Duchem, teraz i zawsze, i aż po wieki wieków. Amen.

Św. Cyryl Jerozolimski (ok. 315 – 386)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

8 lutego

Doprawdy, to zupełnie coś innego, kiedy nienawidzi się skazy występków i ciała, ponieważ kosztuje się już obecnego dobra, lub hamuje się niedozwolone żądze w nadziei na przyszłą nagrodę, albo obawia się obecnej szkody czy też przyszłych katuszy. To wreszcie dużo większa doskonałość, kiedy nie odchodzi się od dobra z miłości do niego niż nie zgadza się na zło z obawy przed większym złem. W pierwszym przypadku dobro jest dobrowolne, w drugim jawi się przymuszone i wyrwane na skutek zaciętej walki z obawy przed cierpieniem lub z nadzieją na nagrodę. Dlatego ten, kto odrzuca występek ze strachu, powróci do przedmiotu swojej miłości, jak tylko zniknie strach, który go powstrzymywał. Dla niego nie ma stałości w dobru. Nie jest też wolny od nieustannej pokusy, ponieważ nie ma solidnego i stałego pokoju, jaką daje czystość. Tam, gdzie panuje wojenne wzburzenie, tam nie można uniknąć zranień […]. Ten natomiast, który pokonał ataki grzechu i cieszy się bezpieczeństwem pokoju, całkowicie przemieniony w umiłowanie cnoty dla niej samej, będzie trwał w dobru, do którego należy całkowicie, ponieważ w jego oczach nie ma większej szkody niż atak na głęboką czystość duszy. Czystość, którą posiada, jest jego najdroższym i najcenniejszym skarbem, tak jak najcięższą karą byłoby widzieć zgubne pogwałcenie cnót lub doświadczyć trującej skazy grzechu.

Św. Jan Kasjan (ok. 360–453)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

9 lutego

Kobieta kananejska zbliżyła się do Jezusa i zaczęła go błagać głośnym krzykiem o uzdrowienie swej córki, opętanej przez ducha nieczystego… Ta kobieta, cudzoziemka, bez żadnej więzi ze wspólnotą żydowską – kim była, jeśli nie psem niegodnym otrzymania tego, o co prosiła? Niedobrze jest zabrać chleb dzieciom a rzucić psom – mówi Jezus. Jednakże przez swoją wytrwałość zasłużyła na wysłuchanie prośby. Ta, która nie była niczym innym jak psem, została wyniesiona przez Jezusa do godności małych dzieci; co więcej, została okryta pochwałami. Jezus powiedział jej: O niewiasto wielka jest twoja wiara; niech ci się stanie, jak chcesz (Mt 15,28). Kiedy słyszymy Chrystusa mówiącego: Wielka jest twoja wiara, to nie musimy już szukać innych dowodów wielkości duszy tej kobiety. Spójrz, jak wymazała swoją niegodność poprzez wytrwałość. Zwróć też uwagę, że otrzymujemy więcej od Pana przez naszą modlitwę niż przez modlitwę innych.

Św. Jan Chryzostom (ok. 345–407)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

10 lutego

Jak możemy rozpoznać głos Boga wśród tysięcy głosów, które słyszymy codziennie w tym naszym świecie. Powiedziałbym: Bóg przemawia do nas na przeróżne sposoby. Mówi przez innych ludzi, przez przyjaciół, rodziców, proboszcza, księży… Przemawia przez wydarzenia naszego życia, w których możemy rozpoznać działanie Boga. Mówi również przez przyrodę, przez stworzenie. I mówi oczywiście przede wszystkim przez swoje słowo, w Piśmie Świętym, czytanym we wspólnocie Kościoła i czytanym osobiście w rozmowie z Bogiem. Ważne jest, by czytać Pismo Święte z jednej strony w sposób bardzo osobisty i, jak mówi św. Paweł (1 Tm 2,13), nie jako słowo ludzkie czy jako dokument z przeszłości, tak jak czytamy Homera, Wergiliusza, ale rzeczywiście jako słowo Boga, które jest zawsze aktualne i przemawia do mnie. Nauczyć się słyszeć w tekście, który historycznie należy do przeszłości, żywe słowo Boga – to znaczy zagłębić się w modlitwę i w ten sposób uczynić czytanie Pisma Świętego rozmową z Bogiem. Św. Augustyn w swoich homiliach mówi często: Wielokrotnie pukałem do drzwi tego słowa, dopóki nie zdołałem zrozumieć, co sam Bóg mówił do mnie. Z jednej strony potrzebna jest ta lektura bardzo osobista, ta osobista rozmowa z Bogiem, w której wsłuchuję się w to, co Pan mówi do mnie. A oprócz tej lektury osobistej bardzo ważna jest lektura wspólnotowa, bo żywym podmiotem Pisma Świętego jest Lud Boży, jest Kościół.

Benedykt XVI

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

11 lutego

Panie Jezu, wiem dobrze, że nie chcesz pozostawić głodnymi tych ludzi ze mną, ale nakarmić ich jedzeniem, który rozdajesz; w ten sposób, umocnieni Twoim pokarmem, nie muszą się już obawiać, że zasłabną z głodu. Wiem dobrze, że Ty nie chcesz także nas odesłać głodnymi… Ty powiedziałeś, że nie chcesz, by zasłabli w drodze, to znaczy, by zasłabli na drogach tego życia, zanim nie dojdą do kresu drogi, zanim nie dojdą do Ojca i pojmą, że Ty przychodzisz od Ojca. Pan zatem się zlitował, ażeby nikt nie zasłabł w drodze… Tak, jak sprawia, że pada deszcz na sprawiedliwych, jak i na złych (Mt 5,45), karmi również dobrych i złych. Czy to nie dzięki pokarmowi święty prorok Eliasz, słabnący w drodze, mógł iść czterdzieści dni? (1 Krl 19,8). Ten pokarm został mu dany przez anioła; ale was karmi sam Chrystus. Jeśli zachowacie tak otrzymany pokarm, to będziecie szli nie czterdzieści dni i nocy… ale czterdzieści lat, od waszego wyjścia z Egiptu aż do dojścia do krainy obfitości, krainy miodem i mlekiem płynącej (Wj 3,8) […] Chrystus zatem dzieli pokarm i pragnie, bez wątpienia, dać go wszystkim. Nikomu nie odmawia, bo dostarcza go wszystkim. Jednakże On łamie chleb i daje go uczniom, ale jeśli wy nie wyciągniecie rąk, by otrzymać wasz pokarm, to zasłabniecie w drodze… Ten chleb, który łamie Jezus, to tajemnica słowa Bożego: kiedy jest rozdawany, jego ilość wzrasta. Począwszy od kilku słów, Jezus dostarczył wszystkim ludom obfity pokarm. Dał nam swoje słowa jako chleb; a podczas gdy je kosztujemy, one się mnożą w naszych ustach Podczas gdy tłum je, kawałki jeszcze się mnożą, tak, że resztki, na końcu, są jeszcze liczniejsze niż kilka chlebów do podziału.

Św. Ambroży (ok. 340–397)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

12 lutego

Istnieją pewne naturalne nakazy Prawa, które już przynoszą sprawiedliwość. Zanim zostało dane Mojżeszowi Prawo, ludzie przestrzegali ich – byli usprawiedliwieni przez wiarę i podobali się Bogu. Pan nie znosi tych nakazów, ale je rozwija i wypełnia. Dowodzą tego Jego słowa: Słyszeliście, że powiedziano: Nie cudzołóż! A Ja wam powiadam: Każdy, kto pożądliwie patrzy na kobietę, już się w swoim sercu dopuścił z nią cudzołóstwa. A także: Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie zabijaj! A Ja wam powiadam: Każdy, kto się gniewa na swego brata, podlega sądowi (Mt 5,21n) […]. A zatem, nie zaprzecza ani nie znosi tych nakazów, ale je rozwija i wypełnia. Tak jak sam Pan mówi: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie większa niż uczonych w Piśmie i faryzeuszów, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego (Mt 5,20). Co czynić, by była ona większa? Po pierwsze, należy wierzyć nie tylko w Ojca, ale też w objawionego Syna, gdyż to On wprowadza człowieka w komunię z Bogiem. Dalej, nie wystarczy mówić – trzeba działać, gdyż mówią bowiem, ale sami nie czynią (Mt 23,3). Należy nie tylko powstrzymywać się od złych czynów, ale też od pragnienia złego. Tak nauczając, nie zaprzecza się Prawu, ale wypełnia się je i umacnia w nas nakazy Prawa […]. Nawoływanie do powstrzymywania się od czynów zakazanych przez Prawo oraz do tego, by zrzec się pragnienia takich uczynków, nie świadczy o zaprzeczaniu czy znoszeniu Prawa. Wręcz odwrotnie, świadczy to o wypełnianiu i rozwijaniu tych nakazów.

Św. Ireneusz z Lyonu (ok. 130 – ok. 208)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

13 lutego

Głupcy również Mną pogardzali (Hi 19,18 Wlg). Mędrcy upadli, tracąc wiarę w prawdę, ale można to również powiedzieć o głupcach, gdyż jak faryzeusze i uczeni w Prawie wzgardzili Panem, tak i lud poszedł za ich niewiarą: to człowieka widzieli w nim, a lekcjami Odkupiciela świata wzgardzili. Często bowiem termin głupcy używany jest wśród ludzi na określenie ubogich […]. Teraz nasz Odkupiciel, opuszczając mądrych i bogatych tego świata, przyszedł szukać ubogich i głupich. Dlatego teraz mówi, jakby dla zwiększenia swojego smutku: Głupcy też mną wzgardzili. To znaczy: byłem pogardzany przez tych samych ludzi, których chciałem uzdrowić, pomimo szaleństwa mojego przepowiadania. Pismo bowiem mówi: Skoro bowiem świat przez mądrość nie poznał Boga w mądrości Bożej, spodobało się Bogu przez głupstwo głoszenia słowa zbawić wierzących (1 Kor 1,21). Słowo bowiem jest mądrością Bożą, a to, co nazywa się głupotą tej mądrości, jest ciałem Słowa: wobec niemocy cielesnych ludzi, by przez roztropność swego ciała osiągnąć mądrość Bożą, właśnie przez głupotę swego przepowiadania, czyli przez ciało Słowa, chciał ich uzdrowić. Mówi więc: Głupcy też mną wzgardzili. To było mówienie otwarcie: Jestem pogardzany przez tych samych ludzi, których chciałem zbawić bez obawy, że zostanę uznany za głupca. Teraz zaś lud żydowski, obserwując cuda naszego Odkupiciela, widząc te znaki, czcił Go, mówiąc: To jest Chrystus, ale dostrzegając słabość Jego człowieczeństwa, wzbraniał się wierzyć Mu, że jest Jego Stwórcą, mówiąc: Nie, przeciwnie – zwodzi tłumy (J 7,12); i dlatego może dodać: A gdy odszedłem od nich, oni mnie zelżyli. (Hi 19,18 Wlg)

Św. Grzegorz Wielki (ok. 540–604)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

14 lutego

Od początku ery apostolskiej, która zasiała Ewangelię na tej europejskiej ziemi i podlała ją krwią męczenników, rozwinę się proces wielowiekowy, nieprzerwany i płodny, który przeniknął Europę chrześcijańskim sokiem. Święci patronowie Europie, święty Benedykt i święci Cyryl i Metody są, w sposób szczególny, świadkami tego procesu. Charyzmat właściwy ich dziełu ewangelizacyjnemu polegał na tym, że oni położyli fundamenty, stworzyli formy i style wcielenia Ewangelii w tkankę kulturową i społeczną i w ducha ludów europejskich, które się formowały… Ci święci patronowie… pozostają w ten sposób modelem i aktualną inspiracją dla nas, ponieważ dzieło ewangelizacji, w szczególnej sytuacji, w jakiej znajduje się obecnie Europa, jest wezwane do zaproponowania nowej, twórczej syntezy między Ewangelią a życiem. Trzeba być świadomym wagi zaszczepienia odnowionej ewangelizacji na wspólnych korzeniach Europy… Te chrześcijańskie korzenie są szczególnie bogate i inspirujące, ponieważ opierają się na tej samej wierze, odnosząc się do tego samego, niepodzielnego Kościoła… Z drugiej strony powinniśmy także wziąć pod uwagę, że te wspólne korzenie są podwójne. Ponieważ przybrały formę dwóch prądów teologicznych, liturgicznych i ascetycznych tradycji chrześcijańskich, oraz dwóch modeli kultury, różnych, ale nie przeciwstawnych – wręcz przeciwnie, komplementarnych i wzajemnie wzbogacających się. Benedykt nasycił chrześcijańską i kulturalną tradycję Zachodu duchem łacińskim, bardziej logicznym i racjonalnym; Cyryl i Metody są reprezentantami antycznej kultury greckiej, bardziej intuicyjnej i mistycznej, i są poważani jako ojcowie tradycji ludów słowiańskich. Do nas należy przyjęcie dziedzictwa tej bogatej i komplementarnej myśli oraz znalezienie odpowiednich sposobów i metod, aby ją uwspółcześnić i rozwinąć duchową komunikację między Wschodem i Zachodem.

Św. Jan Paweł II (1920–2005)

[Aleksander Trzaska-Chojnacki]

15 lutego

Jaka będzie moja radość, mój Boże, jakie wesele, jakie rozradowanie, kiedy odkryjesz piękno Twojej boskości i moja dusza ujrzy Cię twarzą w twarz! Wtedy, moja duszo, zobaczysz i będziesz w obfitości, a serce twe zadrży i rozszerzy się, bo do ciebie napłyną bogactwa przyjemności, wspaniałość chwały tego morza ogromnego Trójcy, godnej adoracji na zawsze; kiedy zasoby narodów przyjdą ku tobie, wtedy Król królujących i Pan panujących (Iz 60,5; 1Tm 6,15), przez moc swego ramienia, zdobędzie dla siebie z ręki wroga; kiedy powódź miłosierdzia i boskiej miłości cię okryje […]. Wtedy dostaniesz kielich widzenia i odurzysz się (Ps 22,5 Wlg) – to kielich odurzający i wzniosły chwały oblicza boskiego. Będziesz pił potok rozkoszy (Ps 35,9) Boga, kiedy samo źródło światła napełni cię wiecznie swoją pełnią. Wtedy zatem ujrzysz niebiosa napełnione chwałą Boga, który je zamieszkuje, i tę dziewiczą Gwiazdę, która po Bogu oświeca całe niebo swoim czystym światłem [Maryja], oraz wszystkie, godne podziwu dzieła Bożych palców [święci: Rdz 2,7] i te gwiazdy jutrzenki, które stoją zawsze przed obliczem Boga z wielką radością i Mu służą [aniołowie: Jb 38,7; Tb 12,15]. Boże mojego serca, mój udziale na wieki (Ps 73,26), niestety, jak długo jeszcze moja dusza będzie pozbawiona obecności Twojego słodkiego oblicza? Łaski, wezwij mnie szybko do Ciebie, Boże, źródło życia (Ps 36,10), abym w Tobie czerpała życie wieczne na zawsze. Niech szybko zajaśnieje nade mną Twoje oblicze (Ps 31,17), żebym mogła Cię ujrzeć w radości twarzą w twarz. Szybko, och, szybko, pokaż mi się, bym rozradowała się Tobą, w szczęściu, wiecznie.

Św. Gertruda z Helfty (1256–1301)